Młodzi astronomowie, studenci, podpisali we wrześniu, podczas Ogólnopolskiego Seminarium Studentów Astronomii OSSA 2012 w Zielonej Górze, apel o przystąpieniu Polski do ESO. Obecnie, zaniepokojeni przedłużającymi się negocjacjami w tej sprawie, wystosowali list otwarty do Premiera, który poniżej publikujemy.(red.)
Premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej
Pan Donald Tusk
Szanowny Panie Premierze,
Bardzo nas ucieszyła informacja, że Polska podpisała umowę o wstąpieniu do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Jednocześnie jesteśmy głęboko zaniepokojeni brakiem podobnego kroku w sprawie Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).
We wrześniu ubiegłego roku w mediach ukazały się informacje, że Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego chciałoby widzieć Polskę w ESO, w ciągu miesiąca przygotuje instrukcję negocjacyjną i rozpoczną się rozmowy o przystąpieniu do ESO. Instrukcja jest dostępna na stronie internetowej Ministerstwa, ale minął rok i sprawa przystąpienia niestety nadal jest w zawieszeniu.
Europejskie Obserwatorium Południowe to główna europejska organizacja do badań Wszechświata prowadzonych z powierzchni Ziemi. To jej teleskopy uczestniczą w najważniejszych odkryciach, szczycą się największą liczbą publikacji naukowych, a także uzyskiwane są nimi piękne zdjęcia obiektów niebieskich, które podziwiamy w mediach.
Udział w ESO to nie tylko kwestia naukowa, ale także (a może przede wszystkim) korzyści gospodarczo-technologiczne dla Polski. Część pieniędzy płaconych jako składka członkowska musi wrócić do naszego kraju, m. in. jako kontrakty dla przemysłu.
Bardzo istotny jest szybki termin wejścia do ESO. Organizacja jest teraz w przededniu gigantycznej inwestycji przekraczającej miliard euro – rozpoczyna budowę największego na świecie teleskopu optycznego o średnicy 40 metrów (E-ELT). W najbliższym czasie firmy z różnych krajów europejskich będą starać się o kontrakty na budowę elementów tego teleskopu. Mamy jeszcze szanse, aby polskie przedsiębiorstwa również otrzymały taką możliwość – potrzebna jest zdecydowana decyzja Rządu.
Nasz południowy sąsiad – Czechy – od kilku lat jest już członkiem ESO i otrzymał prestiżowe centrum naukowe wielkiej sieci radioteleskopów ALMA.
ESO to także kontekst europejski – współpraca z Europejskim Obszarem Badań, czy wspólne działania tej organizacji z Unią Europejską, a także zwiększenie szans w konkursach o granty europejskie (np. ERC). Poza naukowcami organizacja zatrudnia inżynierów, projektantów, informatyków i innych specjalistów.
Dla nas, młodych astronomów, wejście Polski do ESO jest nadzieją na satysfakcjonującą i owocną pracę badawczą, którą moglibyśmy kontynuować w kraju.
Z wyrazami szacunku -
Studenci i doktoranci astronomii
oraz pozostali uczestnicy Ogólnopolskiego Seminarium Studentów Astronomii OSSA 2012
Zielona Góra, 22 września 2012 roku