banner

 

paderewski1.jpgPo raz dugi po 10 latach Wydawnictwo Ossolineum wydało interesującą książkę Romana Wapińskiego pt. Ignacy Paderewski. Ta ważna dla Polski postać - artysta i prezydent ministrów w roku 1919, choć doczekał się wielu biografii, to ciągle wiedza o nim jest powszechnie mało znana. Roman Wapiński przedstawia Paderewskiego i jako artystę, i polityka, ale i jako człowieka, pisząc w przedmowie: „Emocje, utrudniające współczesnym ocenę roli, jaką w dziejach Polski na przełomie XIX i XX wieku odegrał Paderewski, dają o sobie znać i dziś. Ciągle bowiem nas nie stać na w pełni rzeczowe spojrzenie na nasze dzieje narodowe, zwłaszcza najnowsze i głównych ich bohaterów./.../ Postacie, które umieszczamy w panteonie narodowym chcemy widzieć niemal jako nadludzi, herosów. Mogą być zwycięscy lub przegrani, wolni jednak od zwykłych ludzkich słabości. U podstaw takich wyobrażeń, nieobcych też historykom, poza megalomanią narodową, tkwią obawy o przyszłość narodu./.../ Z presją tego rodzaju przekonań mają do czynienia autorzy niemal w wszystkich biografii. Odczuwają ją tym silniej, im bardziej znaczącą rolę odegrali opisywani przez nich bohaterowie. Ci, którzy podejmują się opracowania biografii Paderewskiego, spotykają się w dodatku ze znacznie zwiększoną skalą trudności. Zapisał się on bowiem w dwóch różnych dziedzinach: w sztuce i w polityce./.../"

Biografia Paderewskiego pióra Romana Wapińskiego wolna jest od koturnowości w przedstawianiu bohatera - oprócz faktów, począwszy od okresu dzieciństwa i młodości, autor pokazuje otoczenie, w jakim Paderewski dorastał i zaczynał oba nurty swojej kariery życiowej. Pokazuje go też jako człowieka „prywatnego" - we własnym domu, jako fundatora, ale i rzecznika polskich interesów narodowych na forum międzynarodowym. Obie dziedziny aktywności Paderewskiego - sztukę i politykę - potraktował autor biografii równie obszernie, ubarwiając je zdjęciami, anegdotami, czy utworami satyrycznymi, w których pojawia się Paderewski lub... jego żona. W Posłowiu wprawdzie skromnie powiada, iż nie może być pewny, że uwzględnił ogół uwarunkowań i kontekstów działań opisywanej postaci, ale nawet gdyby tak i było, to dzieło, jakie nam dał pokazuje życie Paderewskiego w wystarczająco wielu aspektach. Pokazuje człowieka z krwi i kości, niewolnego od wad, ale i nietuzinkowego artystę i polityka.
Uzupełnieniem części opisowej jest bibliografia i bogate przypisy, a także indeks osób i spis ilustracji.

Roman Wapiński, Ignacy Paderewski, Ossolineum, Wrocław 2009, s.272

oem software