Badania kliniczne

CiÄ…gÅ‚a naukowa weryfikacja wszystkich procedur medycznych, czyli badania kliniczne, okreÅ›lane po angielsku jako „clinical trials" jest tym, co odróżnia medycynÄ™ od różnych magii paramedycznych. PewnÄ… bardzo szczególnÄ… formÄ… badaÅ„ klinicznych jest badanie nowej substancji z zamiarem jej zarejestrowania i sprzedaży jako leku na okreÅ›lonÄ… chorobÄ™/choroby. Takie badania sÄ… obecnie na ogóÅ‚ inicjowane i finansowane przez firmy farmaceutyczne posiadajÄ…ce ochronÄ™ patentowÄ… na danÄ… substancjÄ™. Ta firma farmaceutyczna jest wiÄ™c finansowym sponsorem badania i dlatego te badania nazywane sÄ… badaniami sponsorowanymi lub dokÅ‚adniej - badaniami sponsorowanymi przez przemysÅ‚. Należy je odróżnić od gÅ‚ównego rodzaju badaÅ„ klinicznych, które sÄ… inicjowane i prowadzone przez lekarzy i zatrudniajÄ…ce ich instytucje, wykonywanych gÅ‚ównie dziÄ™ki finansowaniu leczenia przez publicznego pÅ‚atnika i nazywajÄ… siÄ™ badaniami akademickimi lub uniwersyteckimi. I one majÄ… za zadanie miÄ™dzy innymi zweryfikować wyniki badaÅ„ sponsorowanych. Aby zrozumieć, jakie sÄ… relacje iloÅ›ciowe pomiÄ™dzy tymi dwoma rodzajami badaÅ„ klinicznych warto sprawdzić bazÄ™ literaturowÄ…, choćby dla jednego leku przeciwnowotworowego, przykÅ‚adowo cyklofosfamidu. JeÅ›li wpisać „cyclophosphamide clinical trials" do bazy „PubMed" (Å›wiatowa baza publikacji medycznych), to otrzymamy listÄ™ 10537 publikacji, z czego tylko pojedyncze dotyczÄ… badaÅ„ sponsorowanych przez przemysÅ‚ farmaceutyczny z zamiarem rejestracji leku. Ponad 10 tysiÄ™cy to badania wykonywane przez lekarzy w ramach normalnej pracy klinicznej. Bardzo wysoki stopieÅ„ nieuctwa w Polsce - również wÅ›ród lekarzy - powoduje, że te dwa rodzaje badaÅ„ sÄ… stale mylone, a już kompletni abnegaci wrÄ™cz utożsamiajÄ… badania kliniczne z badaniami sponsorowanymi przez przemysÅ‚ farmaceutyczny.

Sami europejscy ustawodawcy doprowadzili tu do kolosalnego zamieszania, gdyż z mocy prawa wprowadzili sÅ‚owo „sponsor" dla okreÅ›lenia każdego, kto inicjuje takie badanie. W rezultacie, w badaniach sponsorowanych przez przemysÅ‚ sponsorem jest ten, kto finansuje badania, a w badaniach uniwersyteckich ten, kto wymyÅ›la badanie, ewentualnie zatrudniajÄ…cy go uniwersytet, czyli podmiot, który nie ma pieniÄ™dzy, ani interesu finansowego, aby finansować badanie. Niby to samo, ale bez pieniÄ™dzy nie da siÄ™ niczego zweryfikować. I może o to chodzi.

Wiesław Wiktor Jędrzejczak