|
Wiele osób wciąż razi zaśmiecanie języka rodzimego angielszczyzną, ale istnieją także tacy, którzy bezkrytycznie i masowo przyswajają anglicyzmy. Do takich należą przede wszystkim ludzie młodzi. Jak wiadomo, bardzo intensywne oddziaływanie języka angielskiego na polszczyznę - zwłaszcza w wersji amerykańskiej - rozpoczęło się po 1990 r. Niewątpliwie, ogromny wpływ na mowę współczesnego pokolenia młodzieży ma język angielski, powszechnie nauczany w szkołach, a nawet już w przedszkolu.
Nadużywanie zapożyczeń angielskich w języku młodzieży spowodowane jest w dużej mierze kultem angielszczyzny, wynika ono z przekonania o wyższości wszystkiego, co angielskie nad tym, co rodzime. W codziennych rozmowach funkcjonują często cytaty-wtręty angielskie, np. hallo, sorry, one ‘ocena niedostateczna’, modne ekspresywizmy o charakterze oceniającym, np. cool, trendy.
Wymownym dowodem inwazji anglicyzmów jest ich wtargnięcie do słownictwa związanego z życiem codziennym młodzieży. Zapożyczenia angielskie stają się podstawami wielu nowych wyrazów, powstałych przez dodanie swojskich elementów słowotwórczych. Słownictwo to należy m. in. do sfery rozrywki, np. afterek / afterka (ang. after ‘po’) ‘impreza następująca po głównej imprezie wieczoru’, biforek / biforka (ang. before ‘przed’) ‘impreza poprzedzająca główną imprezę wieczoru’, może być też związane z człowiekiem i jego oceną, np. lamus / lama / lamer (ang. lame ‘slangowe leszcz, sierota, ktoś nieorientujący się w danym temacie) ‘ktoś nieznający się na modzie’, sofciara (ang. soft ‘miękki’) ‘dziewczyna słaba psychicznie’.
Uczniowie bardzo szybko budują całe rodziny słowotwórcze od zapożyczeń angielskich, np. od hardkor (ang. hard core ‘twardy, zagorzały, także rodzaj głośnej rockowej muzyki’) ‘coś ciężkiego, mocnego negatywnie lub pozytywnie’ powstały wyrazy hardkorowiec, hardkorowy, hardkorzyć, przehardkorzyć, rozhardkorzyć itp.
Do innych przyswojonych przez młodzież anglicyzmów nie tylko słowotwórczo, ale także fonetycznie należą, np. lajtowo / lajtowy (ang. light ‘lekki’) ‘delikatnie, spokojnie, leniwie, powoli’, lukać (ang. to look ‘patrzeć’) ‘patrzeć’, niuskulowy (ang. new school ‘dosłownie nowa szkoła, coś nowego, świeżego’) ‘bardzo nowatorski, nowy, wcześniej niespotykany’, oldskulowy (ang. old school ‘dosłownie stara szkoła, coś starego, tradycyjnego’) ‘coś starego, ale wciąż modnego, także coś nawiązującego do tradycji’, sofciarski (ang. soft ‘miękki’) ‘spokojny, powolny, grzeczny’, sorki ‘zdrobnienie od sorry’, sorki sorki ‘bardzo przepraszam’, ulonk / ulunk (ang. too long ‘za długo’) ‘osoba wolniej myśląca’.
Mogą pojawić się też rodzime, asocjacyjne modyfikacje wyrazów angielskich, np. hałas (ang. house) ‘dom’ we frazeologizmie wracać na hałas, a także struktury hybrydalne, np. dża / dża pan ‘rodzaj powitania’ (ang. Jah ‘w muzyce reggae określenie Boga).
Nie można do zjawiska upowszechniania się anglicyzmów podchodzić bezkrytycznie. Trzeba odróżnić istotne potrzeby nazewnicze od szkodliwej, snobistycznej pozy, za którą stoi brak szacunku dla rodzimej tradycji i kultury. Warto pamiętać jednak, że język środowiskowy młodzieży odznacza się zmiennością, ma charakter efemeryczny. W grupach rówieśniczych pozostajemy na chwilę, zwykle tylko w pewnym okresie życia. Większość przyswojonych anglicyzmów z pewnością ulegnie tu zapomnieniu.
|
|