banner

 

Truizmem byłoby stwierdzenie dotyczące znaczenia nanotechnologii.  Jednakże w tej dziedzinie poważnym niedostatkiem wielu krajowych poczynań jest brak przełożenia pomiędzy badaniami akademickimi i wdrożeniami przemysłowymi.

 

Najczęściej  kwoty przeznaczone na finansowanie badań w tej dziedzinie wieńczone są tylko publikacjami, które nie przyczyniają się do wdrożeń. Brak przemysłowego doświadczenia i wyczucia wielu polskich naukowców stanowi w tym względzie istotną i trudną do pokonania przeszkodę. Aby dokonał się tu przełom, musi  ulec zmianie świadomość badaczy. W odróżnieniu od wielkich uniwersytetów i instytutów naukowych, małe polskie firmy, dysponując ograniczonymi środkami własnymi, potrafią jednak w krótkim czasie opanować złożone technologie  co umożliwia im wytwarzanie unikalnych na rynku europejskim (czy nawet światowym) nanopreparatów.  Należą do nich m.in. nanoczasteczkowe koloidy niejonowe  - silnie zdyspergowane cząstki metaliczne zawieszone w cieczach (wodzie, węglowodorach).  Koloidy niejonowe są materiałami o ogromnym znaczeniu dla przemysłu i gospodarki. Wykorzystuje się je (także w Polsce) w technologii sanitarnej i medycznej, kosmetyce, technologii powłok ochronnych, technologii weterynaryjno – hodowlanej, ochronie roślin, etc. Na podkreślenie zasługują tutaj dwa fakty. Po pierwsze, rozwój tej technologii nie obciąża budżetu skarbu państwa, po wtóre - małe firmy często bezpłatnie zaopatrują ( w unikalne koloidy niejonowe ) te instytucje akademickie, które wykazują się  właściwą organizacja pracy, oraz inicjatywą w prowadzeniu badań o znaczeniu gospodarczym.

 

Polskie nanozyski

 

Nanotechnologia to stosunkowo nowa dziedzina nauki i techniki. Jednak w chwili obecnej działa w świecie już ponad 300 firm zajmujących się tą właśnie technologią. W Polsce firm takich jest zaledwie kilka. Tymczasem szacuje się, iż w roku bieżącym światowe obroty z tytułu sprzedaży produktów nano  wyniosły 15 mld USD, zaś w porównaniu z rokiem 2007 nastąpił gwałtowny jej wzrost. W Polsce produkty nano sprzedaje się zaledwie za kilka milionów złotych. W kontekście polskich oczekiwań gospodarczych nanotechnologia powinna zacząć odgrywać coraz większą rolę. Aby się tak jednak stało, państwo powinno wspierać te właśnie polskie  inicjatywy gospodarcze, które  już dzisiaj demonstrują  praktyczne osiągnięcia wdrożeniowe. {mospagebreak}

Obszary zastosowań

 Warto zwrócić uwagę na kilka obszarów zastosowań nanotechnologii: 
n  Ochrona środowiska naturalnego: polegająca na stopniowym eliminowaniu tradycyjnej chemii organicznej w jej zastosowaniach w rolnictwie, hodowli, czy też przemyśle spożywczym. Np. nanotechnologia umożliwia 1000- krotne zmniejszenie dawki herbicydów. W hodowli zwierząt z kolei, nanopreparaty doskonale zastępują liczne antybiotyki dodawane dzisiaj masowo do pasz zwierzęcych. 
n  Zastosowania sanitarne: polegające na  użyciu nanopreparatów o niezwykle małej koncentracji i szkodliwości wszędzie tam, gdzie współcześnie stosuje się agresywne i szkodliwe preparaty sanityzujace. Np. w sanityzacji szpitali, łóżek chorego, ośrodków zdrowia, ośrodków weterynaryjnych, lecz także zakładów przetwórczych żywności, mleczarni, zakładów mięsnych, etc.
n  Zastosowania medyczne i kosmetyczne. Już współcześnie w polskiej w kosmetyce stosuje się nanopreparaty eliminujące całą gamę tradycyjnych konserwantów organicznych. W medycynie z kolei nanopreparaty skutecznie zwalczają liczną florę bakteryjną  w terapii oparzeń, zapaleń powierzchownych typu laryngologicznego czy okulistycznego. Wreszcie nanopreparaty znajdują zastosowania w terapii i profilaktyce uciążliwych i powszechnych w naszym kraju grzybic.
n  W budownictwie wybrane nanopreparaty używane są jako dodatki do farb, klejów, spoin oraz jako środki zabezpieczania grzybiczego produktów budowlanych wytwarzanych z drewna, bądź też z materiałów drewnopochodnych. Przykładem jest nanoimpregnacja drewnianych obramowana okiennych czy drzwi.

 Badania prowadzone w małych  firmach dotyczą także nanomateriałów elektronicznych: dielektryków, magnetyków, materiałów fotowoltaicznych, nadprzewodników. W szczególności badania koncentrują się na  zastosowaniu nanocząstek w wytwarzaniu materiałów o znaczeniu  wojskowym, takim jak farby antyradarowe. {mospagebreak}

 Dla lekarzy i nafciarzy  Nowością polskich, i tylko polskich,  produktów typu  „nano”  są układy niejonowe w roztworach wodnych. Okazało się, że te właśnie właściwości nanomateriałów odgrywają kluczową rolę w nowoczesnym procesie dezynfekcji wody. Nanosrebro typu niejonowego jest bowiem  znacznie szlachetniejsze  i znacznie mniej toksyczne od innych form srebra. To powoduje, że takie właśnie niejonowe preparaty srebrowe mogą być bezpiecznie stosowane w terapii wewnętrznej nastawionej przykładowo na zwalczanie Helicobacter Pylori. Otwiera to wielkie możliwości dla polskiej medycyny i farmacji. Światową rewelacją polskiej nanotechnologii jest także jej skuteczność w  otrzymywaniu nanopreparatów wieloskładnikowych złota, srebra, platyny, miedzi, niklu etc. Wynikiem  stosowania tej technologii jest wytwarzanie unikalnych katalitycznych materiałów platynopochodnych, potrzebnych np. w syntezie paliw płynnych. Warunkiem wdrożenia takich technologii jest jednak  przełożenie konceptu badawczego na  oczekiwany i sprawdzający się produkt rynkowy. 
W tym też kierunku powinny zdążać wspierane przez państwo nowe  inicjatywy dotyczące nanotechnologii.                                

 

oem software