banner

Z serii "Nasze pamiątki i krajobrazy" wydawnictwo Ossolineum wydało Krajobraz z menorą Marii i Kazimierza Piechotków - autorów wielu książek dotyczących historii i kultury żydowskiej na ziemiach polskich. Jej podtytuł "Żydzi w miastach i miasteczkach dawnej Rzeczypospolitej" dokładnie oddaje treść książki opisującej początki osadnictwa żydowskiego w Polsce, poprzez sytuacje Żydów w Polsce średniowiecznej, złoty wiek Żydów polskich i czasy późniejsze - aż do holokaustu. Blisko 800-letnia historia obecności Żydów na ziemiach piastowskich, polsko-litewskich i polskich była w dziejach prawie 2000-letniej diaspory żydowskiej zjawiskiem niezwykłym. Jak podają autorzy, Żydzi - prześladowani i wypędzani z krajów Europy Zachodniej od średniowiecza - na ziemiach polskich od XVI do XIX w. tworzyli największe skupisko na świecie, a wschodnie granice Rzeczpospolitej były granicami osadnictwa żydowskiego w Europie. Wśród wielu żyjących na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej grup etnicznych, Żydzi tworzyli tę najbardziej wyodrębnioną i aż do końca XVIII w. najmniej podatną na integrację z nieżydowskim otoczeniem. Utrzymywanie własnej tożsamości narodowo-religijnej było dla nich wartością nadrzędną. Mimo to, stanowili istotną część społeczności państwa, ulegali wpływom otoczenia i sami wpływ na to otoczenie wywierali. Krajobraz z menorą pokazuje nie tylko dzieje osadnictwa żydowskiego na ziemiach polskich. Pokazuje też architekturę bóżniczą dawnej Rzeczpospolitej, której zdjęcia, rysunki, plany są także cennymi ilustracjami interesująco skomponowanej i opracowanej typograficznie książki.

M.,K. Piechotkowie, Krajobraz z menorą, Ossolineum, Wrocław 2008, s. 192