Autor: Krystyna Hanyga 2008-11-29
NadleÅ›nictwo Krynki, rozciÄ…gajÄ…ce siÄ™ na skraju Podlasia, tuż przy wschodniej granicy, wykorzystuje wszystkie atuty swojego poÅ‚ożenia, łączÄ…c troskÄ™ o zasoby i kondycjÄ™ lasu, ochronÄ™ cennych gatunków zwierzÄ…t, poprawÄ™ gospodarki wodnej z promowaniem bogactwa miejscowej kultury, edukacjÄ… proÅ›rodowiskowÄ… i inwestowaniem w infrastrukturÄ™ turystycznÄ….
NadleÅ›nictwo gospodaruje na blisko 15 tys. ha; sÄ… to tereny Puszczy KnyszyÅ„skiej, „siostry” Puszczy BiaÅ‚owieskiej, polodowcowe wzgórza i zalesione po wojnie grunty porolne w pasie nadgranicznym. DominujÄ… lasy iglaste, sosny i Å›wierki, sÄ… też roÅ›liny specyficzne dla tutejszego chÅ‚odnego klimatu kontynentalnego z mroźnymi i Å›nieżnymi zimami.
FormuÅ‚ujÄ…c najważniejsze problemy swojego terenu, NadleÅ›nictwo Krynki na pierwszym miejscu umieÅ›ciÅ‚o poprawÄ™ gospodarki wodnej, co zresztÄ… jest wspólnym wyzwaniem dla caÅ‚ej Polski. Po zinwentaryzowaniu obszaru źródlisk i terenów wodonoÅ›nych opracowano program budowy sieci obiektów retencyjnych. Jako pierwszy powstaÅ‚ zbiornik wody Ozierany o powierzchni 17 ha, który stworzyÅ‚ znakomite warunki dla ptactwa, w tym tak rzadkich gatunków jak bÄ…k, bÅ‚otniak stawowy czy czapla. Później zbudowano zespóÅ‚ zbiorników wodnych na Poczopówce, o zdolnoÅ›ci retencyjnej 18 tys. m3, gdzie ponadto odtworzono miejscowÄ… ichtiofaunÄ™. Wszystkie sÅ‚użą też jako miejsce rekreacji i przyczyniajÄ… siÄ™ do rozwoju turystyki. System maÅ‚ej retencji uzupeÅ‚niÅ‚o ponad 20 obiektów piÄ™trzÄ…cych i 34 oczka wodne, które równoczeÅ›nie peÅ‚niÄ… rolÄ™ wodopojów dla zwierzÄ…t oraz sÄ… miejscem rozrodu pÅ‚azów. Te wszystkie inwestycje, jak również zalesienia nieużytków porolnych, majÄ… duże znaczenie dla ograniczenia odpÅ‚ywu wód powierzchniowych oraz wydÅ‚użenia okresu wiosennych rozlewisk.
Raj dla zwierzÄ…t
DziÄ™ki podejmowanym różnorodnym dziaÅ‚aniom, na terenie NadleÅ›nictwa poprawiÅ‚y siÄ™ warunki bytowania dziko wystÄ™pujÄ…cych zwierzÄ…t. W ramach programu ochrony żubra zrekultywowano łąki, utworzono korytarze ekologiczne uÅ‚atwiajÄ…ce zwierzÄ™tom migracjÄ™ miedzy kompleksami leÅ›nymi, wybudowano brogi i paÅ›niki. Z kolei wspólnie z PóÅ‚nocnopodlaskim Towarzystwem Ochrony Ptaków prowadzony jest od paru lat program ochrony cietrzewia i gÅ‚uszca, polegajÄ…cy na chronieniu ich naturalnych siedlisk, powstrzymywaniu sukcesji na Å›ródleÅ›nych łąkach i nieużytkach.
Dla turystów -przyrodników
SpecjalnoÅ›ciÄ… NadleÅ›nictwa Krynki jest stworzenie infrastruktury turystycznej i przedstawienie oferty godnej profesjonalnych organizatorów turystyki przyrodniczej. PomyÅ›lana jest tak, by z jednej strony wyeksponować walory przyrodniczo-krajobrazowe tutejszych terenów, pokazać różnorodność kultury i miejsca zwiÄ…zane z wydarzeniami historycznymi, ale z drugiej, by skanalizować ruch turystyczny i nie dopuÅ›cić do ”zadeptania” przyrody.
Do najciekawszych propozycji należy Szlak Ekumeniczny przypominajÄ…cy o wielokulturowoÅ›ci tych ziem, tradycjach ludowych i wierzeniach; na terenie uroczyska Ozierany powstaÅ‚a unikalna plenerowa ekspozycja edukacyjna pokazujÄ…ca, jak na wykarczowanych przed wiekami terenach można przywrócić puszczÄ™. Dużym zainteresowaniem cieszÄ… siÄ™ szlaki tatarskie, etnograficzne, prowadzÄ…ce przez miejscowoÅ›ci zwiÄ…zane z osadnictwem tatarskim na tych terenach, czy też szlaki, dziÄ™ki którym można poznać nie tylko dzikie ostÄ™py Puszczy KnyszyÅ„skiej, ale i miejsca wydarzeÅ„ historycznych. SÄ… wieże widokowe przeznaczone do obserwacji dzikich zwierzÄ…t i Å›cieżki przyrodniczo-rekreacyjne, szlaki piesze oraz rowerowe i konne – dÅ‚ugoÅ›ci prawie 100 km.
Silvarium – leÅ›ny ogród
SpoÅ›ród przedsiÄ™wzięć sÅ‚użących edukacji ekologicznej na szczególnÄ… uwagÄ™ zasÅ‚uguje „Silvarium” - unikalny w skali kraju 20-hektarowy kompleks przyrodniczo-leÅ›ny o charakterze ogrodu leÅ›nego (p. II okÅ‚adka). Na jego terenie znajduje siÄ™ m.in. galeria „Na Skraju Puszcz” z ekspozycjami przyrodniczymi, Å›cieżka obsadzona zioÅ‚ami stosowanymi w medycynie ludowej, szlak z utrwalonymi tropami zwierzÄ…t, park megalitowy i unikalne zegary sÅ‚oneczne wskazujÄ…ce, poza godzinami, także pory roku. OgromnÄ… atrakcjÄ… jest szklany ul, formikarium, gniazdo mrówki ćmawej czy domek ze szklanymi budkami lÄ™gowymi, pozwalajÄ…ce na obserwowanie życia owadów czy gniazdujÄ…cych ptaków bez ingerencji w ich życie. Rocznie Silvarium odwiedza ponad 20 tys. osób, zarówno dzieci, jak i dorosÅ‚ych.
Ekologiczny przykład
Wiadomo, że nic tak skutecznie nie dziaÅ‚a, jak przykÅ‚ad wÅ‚asny. NadleÅ›nictwo Krynki inwestuje w bezpiecznÄ… dla Å›rodowiska infrastrukturÄ™ – w ub. roku oddano do użytku hydrobotanicznÄ… oczyszczalniÄ™ Å›cieków, która obsÅ‚uguje osadÄ™ wokóÅ‚ NadleÅ›nictwa. PropagujÄ…c budownictwo drewniane, postawiono takie wÅ‚aÅ›nie leÅ›niczówki, które znakomicie wpisujÄ… siÄ™ w lokalny krajobraz.
NajwiÄ™kszÄ… zaletÄ… prowadzonej w Krynkach strategii ochrony przyrody i Å›rodowiska jest jej kompleksowość i spójność. Realizowane programy proÅ›rodowiskowe obejmujÄ… wszystkie elementy Å›rodowiska, przyrodÄ™ ożywionÄ… i nieożywionÄ…, a szczególny nacisk kÅ‚adzie siÄ™ na ksztaÅ‚towanie umiejÄ™tnoÅ›ci korzystania ze Å›wiata przyrody i proekologicznych postaw.
NadleÅ›niczy Waldemar Sieradzki podkreÅ›la, że niemaÅ‚y udziaÅ‚ w przygotowaniu i powodzeniu strategii mieli naukowcy z różnych uczelni i instytutów w caÅ‚ej Polsce: Instytutu Biologii Uniwersytetu BiaÅ‚ostockiego, ZakÅ‚adu Biologii DoÅ›wiadczalnej PAN, ZakÅ‚adu Badania Ssaków w BiaÅ‚owieży, WydziaÅ‚u ZarzÄ…dzania Politechniki BiaÅ‚ostockiej, WydziaÅ‚u LeÅ›nego SGGW i podobnych kierunków w Krakowie i Poznaniu oraz Frankfurckiego Towarzystwa Zoologicznego, które wspóÅ‚pracowaÅ‚o przy budowie wieży do obserwacji dzikich zwierzÄ…t.
|