Wiedza o czasach kultury łużyckiej na ziemiach współczesnej Polski - czerpana w dużym stopniu z wykopalisk archeologicznych - jest ciągle ułomna, stąd budzi wśród specjalistów - historyków i archeologów namiętne i zawzięte dyskusje. Książka prof. Jana Dąbrowskiego - Polska przed trzema tysiącami lat wydana przez Wydawnictwo TRIO choć jest kolejnym krokiem przybliżającym nas do pełnej wiedzy o tamtych czasach - z pewnością stanie się także powodem kolejnych sporów naukowych i kolejnych, podejmowanych przez naukowców badan tego okresu.
Dzieło prof. Dąbrowskiego jest podsumowaniem wieloletnich badań i wykładnią poglądów w podstawowych kwestiach dotyczących kultury łużyckiej. Jak twierdzi recenzent książki - prof. Sylwester Czopek, jest to ważna cecha opracowania, niosąca duży ładunek emocji. Nie jest to bowiem suche zestawienie informacji źródłowych, ale nowoczesna synteza prahistoryczna. Żywy tok narracji, także specyficzny język autora, podnoszą jej walory czytelnicze. To powoduje, że książka jest atrakcyjna i przystępna dla każdego czytelnika. Jest to bez wątpienia jeden z nielicznych w naszym piśmiennictwie archeologicznym przykładów olbrzymiej erudycji z bardzo emocjonalnym (niejednokrotnie wręcz osobistym), ale jednak racjonalnym podejściem do źródeł - pisze prof. Czopek.
Sam autor na wstępie pokazuje skalę problemów, przed jakimi stanął podejmując się takiego dzieła - w jaki sposób krotko i nie nudząc, przedstawić czasy, o których wiadomości mamy jedynie ze źródeł określanych jako „nieme"? I dalej pisze: „moja chęć opowiedzenia o kulturze łużyckiej jest taką niekoniecznie skromną potrzebą przekazania własnego obrazu tych czasów, powstałego podczas wielu lat pracy zawodowej. Jest to, oczywiście, obraz subiektywny, wynikający z doświadczeń uzyskanych podczas badań wykopaliskowych, jak i opracowywania rozmaitych zagadnień".
Prof. Dąbrowski podzielił przedstawianą wiedzę na trzy zasadnicze części: wiadomości ogólne (podstawowe pojęcia, źródła, dzieje poznawania kultury łużyckiej i europejskie tło procesów kulturowych), oblicze kulturowe naszych ziem (poprzednicy, kultura łużycka) oraz życie ówczesnych społeczności (twórcy kultury łużyckiej, osadnictwo, gospodarka, sfera ducha, społeczeństwo). Cennym uzupełnieniem książki jest niezwykle obszerny aneks zawierający wyczerpujące informacje o ważnych stanowiskach oraz bogata bibliografia. Ponadto - indeksy osób i nazw geograficznych, a także spisy tabel i map, które - razem ze zdjęciami i rysunkami - znakomicie wzbogacają książkę i przybliżają przedstawiane wyniki badań archeologicznych .(al)
Jan Dąbrowski, Polska przed trzema tysiącami lat. Czasy kultury łużyckiej., Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2009, s. 333
oem software