Wydawnictwo TRIO, przy współpracy Instytutu Konfucjusza w Krakowie oraz Polskiego Stowarzyszenia Sztuki Orientu, wydało w serii Cywilizacja Państwa Środka książkę Anny Pawlak Ogrody chińskie.
Sztuka ogrodów chińskich sięga XVI w. pne. - już wówczas założenia ogrodowe w Chinach miały oryginalną formę, ukształtowaną w ścisłym związku z przyrodą. Ogrody miały zaspokajać nie tylko potrzeby estetyczne ludzi, ale były miejscem rozmyślań, refleksji, wyciszenia emocjonalnego i pobudzenia intelektualnego - były przecież także miejscem uczonych dysput.
Powstawały w różnych miejscach i dla różnych klas, społeczności - począwszy od rezydencji cesarskich, poprzez posiadłości uczonych, kupców, urzędników, mnichów, po miejsca ogólnie dostępne. Chińska sztuka tworzenia ogrodów kładzie nacisk na ich nastrój, co wymusza wielką dbałość o projektowanie w nich takich elementów jak wzgórza, rośliny, zbiorniki wodne, budynki, mała architektura. Ogród miał być idealnym połączeniem natury i pracy człowieka - na ograniczonej powierzchni miał naśladować i odzwierciedlać naturę, jej piękno, harmonię. Tym, co zachwyca człowieka Zachodu w tych ogrodach to cisza i konfucjański spokój, powściągliwość i wyrafinowanie. Ogrody bowiem miały odzwierciedlać poglądy na egzystencję, wszechświat, estetykę i styl życia poszczególnych warstw społecznych, były afirmacją życia właścicieli, ich dumą.
Najbardziej znanym ogrodem, który przetrwał do dzisiaj jest ogród wokół Pałacu Letniego w Pekinie. Klasyczne ogrody Chin (różniące się także charakterem z uwagi na położenie geograficzne) wywarły też wielki wpływ na ogrody Korei i Japonii, mimo że kraje te miały własne tradycje związane z projektowaniem ogrodów. W Europie moda na chińskie ogrody rozkwitła pod koniec XVIII w., doszła także do Polski. Sztuka ogrodów chińskich łączy się ściśle z ewolucją malarstwa, a moda na chińszczyznę w Europie (i japońszczyznę), trwająca aż do XX wieku, uwidoczniła się mocno w stylu secesji oraz późniejszym art dèco.
W książce wiedzę o chińskich ogrodach podzielono na dwie części: w pierwszej autorka opowiada o ich historii i symbolice założeń, w drugiej - charakteryzuje ogrody dawne i istniejące do dziś. Zwiedzając je, udokumentowała ich piękno licznymi fotografiami - zamieszczonymi w książce. Podnoszą one walory poznawcze książki, tak jak i bibliografia oraz indeks wybranych ogrodów i nazwisk.(js)
Anna Pawlak, Ogrody chińskie, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2009, s. 118
oem software