banner


W dniach 12-15 września przyjechał do Wrocławia światowej sławy fizyk, profesor Shuji Nakamura. Organizatorami spotkania było Wrocławskie Centrum Badań EIT+ oraz Uniwersytet Wrocławski.


Wizyta tak wybitnego naukowca – nie licząc korzyści dla wrocławskiego (i nie tylko) środowiska naukowego, była też dobrą okazją do popularyzacji przyszłościowej technologii elektroluminescencyjnej.


Profesor Nakamura, który odwiedził Kampus Pracze Wrocławskiego Centrum Badań EIT+ i spotkał się z grupami badawczymi realizującymi projekty z zakresu nanotechnologii, wygłosił także na Uniwersytecie Wrocławskim wykład otwarty dla mieszkańców Wrocławia. Mówił o półprzewodnikowych źródłach światła i przybliżył historię oraz rozwój oświetlenia LED-owego na świecie. Opowiadał też o początkach swojej pracy nad technologią, która przyniosła mu wielkie uznanie na całym świecie i prestiżowe nagrody, m. in. Millenium Technology Prize w 2006 r. i nominację do Nagrody Nobla pięć lat później.


Prof. Nakamura podkreślał zalety technologii LED, m. in. w dziedzinie ochrony środowiska.

W Japonii wprowadzany jest już program polegający na zastępowaniu typowego oświetlenia LED-ami, co pozwoli na zmniejszenie zapotrzebowanie na energię i rezygnację z elektrowni atomowych. Lampy zawierające diody LED zużywają znacznie mniej energii, są też bardziej wydajne. Samo wprowadzenie telewizorów LED-owych spowodowało obniżenie zużycia energii o 50%.


Te zalety diod elektroluminescencyjnych sprawiają, że są one idealne do stosowania m. in. w inteligentnych budynkach, przy hodowli roślin, w urządzeniach elektronicznych i ekologicznych systemach zasilania. Typowe lampy ogrodowe, często spotykane również w naszych ogródkach, zbudowane są właśnie z diody LED oraz paneli fotowoltaicznych. Koszty produkcji najprostszych lamp są bardzo niskie, toteż oświetlenie takie zaczynają stosować również kraje biedne, dzięki czemu mogą racjonalizować zużycie energii elektrycznej.


Kiedy oświetlenie LED-owe zastąpi tradycyjne żarówki? Zasadniczym problem są ciągle wysokie koszty produkcji LED-ów, których światło byłoby jak najbardziej zbliżone do światła dziennego i standardowej żarówki, dlatego na tym etapie zasadnicze badania dotyczą ich obniżenia, a nie np. zwiększenia mocy diody. Nie udało się też uzyskać parametrów światła LED najbardziej zbliżonego do zwykłej żarówki.


Prof. Shuji Nakamura, wybitny naukowiec, często nazywany jest następcą Thomasa Edisona, gdyż prowadzone przez niego badania przyczyniły się między innymi do stworzenia pierwszego niebieskiego lasera używanego w urządzeniach Blu-ray i HD DVD oraz rozwoju prac nad diodami typu LED i diodami laserowymi. Zintensyfikowały też prace nad półprzewodnikowymi źródłami światła, które mogą zastąpić tradycyjne żarowe. Prace prof. Nakamury pozwoliły na wykorzystanie niebieskiego lasera do zagęszczenia zapisu danych na nośnikach optycznych, na upowszechnienie nowych źródeł światła oraz na zastosowanie laserów w badaniach spektroskopowych i medycznych.


Kilkudniowe spotkanie z profesorem było przede wszystkim znakomitą okazją dla Wrocławia oraz dla organizatorów wizyty do nawiązania bliższej współpracy w tych obszarach badań. W czasie pobytu prof. Nakamura, wspólnie z prof. Detlefem Hommelem (koordynatorem projektu NanoMat we Wrocławskim Centrum Badań EIT+ ) oraz członkiem zarządu Spółki EIT+ Tomaszem Gondkiem spotkał się również z dziennikarzami. Podzielił się z nimi pomysłami na pogłębienie współpracy z EIT+, m. in. nad rozwijaniem technologii LED.


Warto podkreślić, że nie jest to pierwsza wizyta słynnego badacza w Polsce. Pięć lat temu, 17.09.07, prof. Nakamura odebrał Nagrodę im. Jana Czochralskiego, przyznawaną za osiągnięcia w zakresie rozwoju nauk i inżynierii materiałowej przez European Materials Research Society razem z Polskim Towarzystwem Materiałoznawczym, Polskim Towarzystwem Wzrostu Kryształów i Polską Akademią Nauk.

Nagrodę tę ustanowiono w uznaniu dla osiągnięć Jana Czochralskiego i znaczenia jego badań dla krystalografii, nauk o materiałach i inżynierii materiałowej oraz współpracy międzynarodowej.