Owady na świecie giną przez rolnictwo przemysłowe i intensywne stosowanie pestycydów – udowadniają autorzy Atlasu owadów opublikowanego 9.06.20 w języku angielskim przez Fundację im. Heinricha Bölla i Friends of the Earth Europe. Ich brak poważnie zagraża produkcji żywności, stąd obie organizacje postulują ograniczenie stosowania pestycydów o 80% do 2030 r.
Atlas owadów wyjaśnia, dlaczego w szczególności przemysłowy przemysł rolny tak masowo zagraża siedliskom owadów, jakie są możliwe sposoby wyjścia i wiele innych ekscytujących aspektów. Dostarcza danych i faktów na temat pożytecznych i szkodliwych owadów w rolnictwie, formułuje krytykę nadmiernie niepewnej polityki, a szczególnie w związku z 15. Światową Konferencją Ochrony w Chinach i niemiecką prezydencją w Radzie Unii Europejskiej w przyszłym roku pilnie potrzebne kroki w celu ochrony owadów.
Owady odgrywają niezwykle istotną rolę w przyrodzie - zapylają bowiem 75% najważniejszych upraw, zatem w dużej mierze od nich zależy równowaga ekologiczna na Ziemi i dostęp ludzi do żywności. Poprawiają one też jakość gleby i zmniejszają ilość szkodników poprzez rozkład obornika i martwej materii roślinnej.
W publikacji pokazano, że:
- 1/3 gatunków owadów jest zagrożona wyginięciem, a wśród 41% gatunków liczba osobników stale spada.
- Zapylacze, które przyczyniają się bezpośrednio do produkcji około 1/3 naszej żywności, są zagrożone: co najmniej jeden na dziesięć gatunków pszczół i motyli w Europie jest zagrożony wyginięciem.
- Od 1950 r. zużycie pestycydów wzrosło pięciokrotnie, a każdego roku na pola na całym świecie trafia ponad 4 miliony ton tych substancji chemicznych.
- 2/3 rynku pestycydów zdominowane jest przez cztery firmy: BASF, Bayer, Syngenta i Corteva.
- Gwałtowny wzrost liczby ferm przemysłowych doprowadził do tego, że obfitujące w owady ekosystemy w Argentynie i Brazylii zostały przekształcone w plantacje soi, stosujące ogromne ilości pestycydów. Na całym świecie zajmują one obecnie 123 miliony hektarów. Jest to obszar blisko 4 razy większy od Polski.
Spadek liczby owadów na świecie jest dramatyczny. Wielkie monokulturowe uprawy roślin energetycznych i pasz dla ferm przemysłowych w takich krajach, jak Brazylia czy Indonezja prowadzą do wylesiania, powstawania monotonnych pustyń rolniczych i nieograniczonego zużycia pestycydów. W samej tylko Argentynie ich stosowanie wzrosło dziesięciokrotnie od lat 90. Pestycydy produkowane przez wielkie firmy chemiczne, takie jak Bayer i BASF, które od dawna są zakazane lub nie są dopuszczone w Unii Europejskiej, nadal są sprzedawane na całym świecie prawie bez ograniczeń. W rezultacie prawie 50% pestycydów w Kenii i ponad 30% w Brazylii to substancje bardzo toksyczne dla pszczół. W umowie handlowej z krajami Mercosuru wynegocjowano również redukcję ceł na produkty chemiczne, w tym pestycydy. Stawianie za cel zwiększenia eksportu pestycydów do regionów o największej bioróżnorodności to jawna kpina z krajowych wysiłków na rzecz osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. – mówi Barbara Unmüßig, prezeska Fundacji im. Heinricha Bölla.
Z kolei Mute Schimpf, kierownik kampanii na rzecz żywności i rolnictwa Friends of the Earth Europe dopowiada: Dowody są jasne: stosowanie pestycydów niszczy owady i ekosystemy na całym świecie oraz zagraża produkcji żywności. Garstka korporacji kontroluje większość rynku pestycydów i jeśli pozostawimy je bez kontroli, będą nadal wykorzystywać swoje ogromne wpływy polityczne, aby utrwalać szkodliwy przemysłowy model rolnictwa, który wciąż będzie niszczył przyrodę i społeczności wiejskie.
Atlas owadów wskazuje również, w jaki sposób UE może wspierać zrównoważone modele rolnictwa, które zapobiegają utracie owadów i gwarantują trwałość produkcji żywności oraz dobre warunki życia dla rolników i robotników rolnych.
Obejmują one:
- ograniczenie stosowania syntetycznych pestycydów w rolnictwie o 80% do 2030 r. z zapewnieniem sprawiedliwej transformacji dla rolników.
- radykalną reformę wspólnej polityki rolnej (WPR) polegającą m.in. na zaniechaniu szkodliwych, bezwarunkowych płatności bezpośrednich, przeznaczeniu co najmniej 50% budżetu WPR na cele środowiskowe, przyrodnicze i klimatyczne oraz wsparciu rolników w przechodzeniu na agroekologię
- wycofywanie tych praktyk rolnych, które zwiększają zużycie pestycydów, jak np. uprawa roślin modyfikowanych genetycznie (GMO)
- podjęcie pilnych działań w celu osiągnięcia celów zawartych w europejskich strategiach „Od pola do stołu” i na rzecz bioróżnorodności, dotyczących zwiększenia skali rolnictwa ekologicznego oraz ograniczenia stosowania pestycydów i nawozów do 2030 r.
- ograniczenie produkcji i konsumpcji mięsa oraz innych produktów odzwierzęcych, pochodzących z ferm przemysłowych oraz promowanie diety roślinnej.- zmniejszenie ogólnego zapotrzebowania na towary rolne w UE w celu ograniczenia wylesiania na świecie.
Barbara Unmüßig dodaje: Strategia na rzecz różnorodności biologicznej i inicjatywa „Od pola do stołu” to pierwsze kroki w kierunku zrównoważonej transformacji europejskiego sektora rolnego. Ale one nie wystarczają - aby chronić owady, potrzebujemy nie tylko dobrych intencji, ale także bardzo szczegółowych i ukierunkowanych działań. WPR musi zostać zreformowana, aby w sposób konkretny i zdecydowany przyczynić się do zbudowania rolnictwa przyjaznego owadom i klimatowi. Zaledwie 20% wszystkich producentów rolnych w Europie otrzymuje 80% dotacji w ramach WPR. Nie można tego dłużej usprawiedliwiać. Dotacje do farm wielkopowierzchniowych, z których korzysta niewielu producentów, muszą zostać przekierowane na wspieranie małych gospodarstw, opłacalnych pod względem środowiskowym i społecznym.
Aby osiągnąć fundamentalną zmianę, potrzebną do uratowania populacji owadów, Parlament Europejski i Rada Europejska muszą radykalnie zwiększyć ambicje strategii na rzecz bioróżnorodności i „Od pola do stołu”, przygotowanych przez Komisję Europejską.
Fundacja Heinricha Bölla i Friends of the Earth Europe apelują o przyjęcie nowych regulacji, ograniczających stosowanie pestycydów o 80% do 2030 r. oraz inne środki, mające utorować drogę do bardziej sprawiedliwego i zielonego systemu żywnościowego.
Atlas owadów – do pobrania pod adresem: https://pl.boell.org/en/2020/05/27/insect-atlas
Więcej - https://pl.boell.org/pl/2020/06/09/atlas-owadow-owady-gina-przez-rolnictwo-przemyslowe