Kontrola prowadzona u 6 wybranych offsetobiorców wykazała, że
ZCh „Nitro-Chem" SA, Uniwersytet Łódzki i Instytut Lotnictwa
nie zawarły umów biznesowych z offsetodawcami, w których w sposób
kompleksowy zabezpieczyli własne interesy w sytuacjach przerwania
wykonywania, niewykonania lub niewłaściwego wykonania przez offsetodawcę
poszczególnych zobowiązań. W przypadku Uniwersytetu Łódzkiego i Instytutu Lotnictwa niewłaściwy sposób sformułowania zapisów umownych miał bezpośredni wpływ na przebieg realizacji zobowiązań offsetowych w latach 2003-2006 oraz osiągane w ich rezultacie efekty - zdaniem NIK niesatysfakcjonujące.
W ramach zobowiązań offsetowych realizowanych w Instytucie Lotnictwa w Warszawie (projekt 1-112) NIK jako niewystarczające oceniła działania podejmowane przez offsetobiorcę na etapie negocjowania umowy offsetowej z LMC. W przekazanej do kontroli dokumentacji nie było materiałów świadczących o konsultacjach dotyczących przedmiotu, wartości nominalnej, harmonogramu oraz wstępnych warunków realizacji zobowiązań ani z potencjalnym offsetodawcą, ani z ministerstwem gospodarki.
W ocenie NIK, fakt że umowa biznesowa nie zawierała ani bezpośrednich
odniesień do wynegocjowanych przez MG zobowiązań ani zapisów dotyczących
kar za ich niezrealizowanie powodował, iż offsetobiorca nie miał skutecznych
możliwości domagania się jej wykonania. W konsekwencji w ramach tego
projektu zaliczone zostały 4 zobowiązania na łączną wartość offsetową 6 762 tys. USD, tj. zaledwie na poziomie 11,3% wielkości planowanej. Dalsze 4 zobowiązania (przewidziane do wykonania w latach 2003-2006) oczekiwały na zaliczenie. Offsetobiorca przedstawiał własną wycenę przekazanej technologii (na poziomie 533,3 tys. USD), która nie została zaakceptowana przez offsetodawcę.
Także metodologia wyceny wartości transferu technologii offsetodawcy (na poziomie 2 000 tys. USD) nie była akceptowana przez offsetobiorcę.
W przypadku realizacji zobowiązań przez Uniwersytet Łódzki (projekt 2-103) zawarta przez tę jednostkę umowa biznesowa nie zawierała m.in. zapisów dotyczących odszkodowań i kar umownych z tytułu niewykonania lub nienależytego
wykonania oraz sposobu i terminu potwierdzania przez offsetobiorcę realizacji
poszczególnych zobowiązań. Zgodnie z wyjaśnieniami offsetobiorcy, nie miał on
wpływu na narzuconą przez stronę amerykańską treść umowy zobowiązania
offsetowego, a przed jej zawarciem nie wiedział o konieczności negocjowania
jej warunków. W ocenie NIK działanie Uniwersytetu świadczy
o niezrozumieniu istoty offsetu i braku jakiejkolwiek aktywności w zakresie
podjęcia skutecznych działań zmierzających do właściwego zabezpieczenia
swoich praw.
Uniwersytet, z przyczyn wskazanych powyżej, nie znał wartości zrealizowanych
w latach 2003-2007 zobowiązań. Nie dokonywał również i nie zlecał ekspertyzy
w zakresie wartości przekazanych zobowiązań (m.in. wartości programu studiów
i otrzymanego know-how). Zdaniem NIK, powyższe uwarunkowania - już na
obecnym etapie - skutecznie utrudniały dokonanie całościowej oceny efektów
wynikających z dotychczasowej realizacji projektu 2-103. Wyrazem ich
niezadowalającego poziomu był fakt wstrzymania zaliczeń przez ministra
właściwego do spraw gospodarki oraz brak pozytywnej rekomendacji Komitetu ds Umów Offsetowych. Na zaliczenie oczekiwały 4 zobowiązania przewidziane do wykonania w latach 2003-2006.
W kontrolowanych jednostkach (offsetobiorcy i MG) nie zgłoszono zastrzeżeń do
protokołów kontroli. NIK skierowała wystąpienia pokontrolne do kierowników 6 kontrolowanych offsetobiorców.
O sposobie wykorzystania uwag i wniosków zawartych w wystąpieniach
pokontrolnych NIK została poinformowana w odpowiedziach udzielonych przez
badanych offsetobiorców. Z nadesłanych informacji wynikało, że kierownicy tych
jednostek potwierdzili przyjęcie do realizacji wniosków pokontrolnych.
Jednocześnie offsetobiorcy przedstawili podjęte przez siebie (lub planowane do
podjęcia) działania służące wykonaniu wniosków pokontrolnych we wszystkich
wskazanych przez NIK obszarach. Przykładowo, Instytut Lotnictwa poinformował
Delegaturę NIK w Warszawie o zobowiązaniu dyrektorów pionów oraz
kierowników wszystkich komórek organizacyjnych do ścisłej współpracy
z działem organizacyjno-prawnym w celu maksymalnego zabezpieczenia
interesów prawnych i ekonomicznych Instytutu, a także o zobowiązaniu
dyrektora oraz pracowników Centrum Badań Materiałów i Konstrukcji do
sporządzenia rzetelnych sprawozdań w związku z realizowanymi zobowiązaniami
offsetowymi.
Więcej - http://www.nik.gov.pl/news.php?cod=2551
Od redakcji:
Jak ustalenia NIK widzą kontrolowani?
Rektor UŁ, prof. Włodzimierz Nykiel w wypowiedzi dla prasy 11.09.09 stwierdził, że NIK w skierowanym do rektora uczelni wystąpieniu pokontrolnym - pomimo stwierdzonych nieprawidłowości - "pozytywnie ocenia realizację przez UŁ - jako offsetobiorcę zadań w badanym zakresie".
Zdaniem rektora, wybór UŁ jako partnera programu offsetowego był ogromnym sukcesem uczelni. Choć UŁ nie akceptowała wszystkich przedstawianych jej do potwierdzenia kwot, co prowadziło do niezaliczenia wykonania tych zobowiązań firmie Lockheed Martin, jednakże UŁ otrzymał to, co miał otrzymać, czyli 2 mln USD. "Z relacji ówczesnych władz UŁ wynika, że okoliczności zawarcia umowy nie pozwalały na negocjowanie jej treści, wskutek czego UŁ stał przed alternatywą zawarcia umowy w proponowanym kształcie, albo utraty szans uczestniczenia w programie. Wiele innych uczelni wyższych w Polsce chciało zająć miejsce łódzkiej uczelni" - twierdził rektor.
oem software

