Oświadczenie
Przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami i przyjętym trybem postępowania, parametryzacja i kategoryzacja jednostek naukowych pracujących na rzecz gospodarki w tzw. grupach jednorodnych nie pozwala na obiektywną ocenę ich dokonań w latach 2005-2009.
Wynika to w pierwszym rzędzie z niewłaściwego połączenia jednostek naukowych z dziedzin i dyscyplin niemożliwych do porównania (przykładem grupa G-6). Poważną trudność sprawia także porównanie jednostek uczelnianych z instytutami resortowymi i PAN-owskimi.
Rezultaty przeprowadzonej parametryzacji deprecjonują idę obiektywnej oceny i mogą spowodować lawinę protestów i odwołań.
Z tych względów oceniam, że przeprowadzony proces parametryzacji nie spełnił oczekiwań i sugeruję rozważenie możliwości utrzymania na okres 2 lat dotychczasowej oceny jednostek, zwłaszcza w sytuacji planowanych jeszcze w roku 2010 połączeń wielu jednostek z grup PAN i JBR oraz wejścia w życie nowych ustaw z obszaru „Nauka" z dniem 1 października 2010 r.
Andrzej Szczepański
Członek Rady Nauki
Warszawa, 22.09.2010
Apel Kolegium Rektorów Polskich Uczelni Technicznych do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie oceny parametrycznej jednostek naukowych
Kolegium Rektorów Polskich Uczelni Technicznych apeluje do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pani prof. Barbary Kudryckiej o pilną ingerencję w toczący się proces kategoryzacji jednostek naukowych, zanim jeszcze podjęte zostaną ostateczne decyzje.
Jesteśmy poważnie zaniepokojeni składem grup jednorodności w obszarze nauki technicznych, gdyż w tych samych grupach znalazły się jednostki mające zarówno poważny dorobek naukowy i wdrożeniowy oraz takie, które niemal nie posiadają dorobku naukowego. Sytuacja taka grozi także odpływem środków na badania z uczelni technicznych i instytutów PAN do jednostek, których główne osiągnięcia mieszczą się w sferze produkcji krótkoseryjnej, bez gwarancji wysokiego stopnia innowacyjności. Wyrażamy przekonanie, że nie takie są cele polityki ministerstwa w tym obszarze.
Co więcej, dopuszczono do kategoryzacji jednostki zatrudniające dosłownie po kilka osób. Jednostki te uzyskują wysoką efektywność głównie dzięki małemu mianownikowi. Opowiadamy się za ustaloną jeszcze w czasach istnienia KBN regułą, aby nie kategoryzować jednostek zatrudniających mniej niż 25 osób. Kategoryzowanie bardzo małych jednostek grozi wypchnięciem do grupy B dużych instytutów i wydziałów o uznanym dorobku, a w konsekwencji doprowadzi do deprecjacji idei oceny parametrycznej w całym środowisku.
Zbieranie danych do oceny parametrycznej prowadzone było w ogromnym pośpiechu i za pomocą nowego oprogramowania, co musi rodzić błędy zarówno po stronie wprowadzających dane, jak i po stronie OPI. Kategoryzowanie jednostek na podstawie tak wprowadzonych danych będzie nieść ze sobą duży składnik przypadkowości. Ponadto, nie jest rozstrzygnięty problem weryfikacji punktów zaliczonych danej jednostce, zwłaszcza punków związanych z wdrożeniem badań naukowych w przemyśle. Bez takiej weryfikacji, zaufanie środowisk naukowych do wyników oceny będzie bardzo niskie.
Apelujemy o podjęcie stosowanych działań, które zapobiegną zarysowanym wyżej wadom pospiesznie prowadzonej oceny lub o jej odroczenie o kilka tygodni - do czasu wejścia w życie nowej ustawy o finansowaniu nauki. Jesteśmy przekonani, że zastosowanie przepisów tej ustawy pozwoliłoby na przeprowadzenie oceny parametrycznej bez pośpiechu, który może tej idei tylko zaszkodzić.
10.09.2010
Wnioski prof. Jerzego Ginalskiego z procesu parametryzacji jednostek dyscyplin sztuki (25.10.10.)
Pospieszne przeprowadzenie procesu parametryzacji jednostek naukowych budziło obawy wielu członków Rady Nauki co do możliwości uzyskania rzetelnych wyników. Wykaz ustalonych kategorii zawarty w załączniku do komunikatu nr 19 Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 30.09.2010 wraz z korektą zawartą w obwieszczeniu z dnia 4.10.2010 potwierdzają zasadność tych obaw.
W procesie parametryzacji uczestniczyłem jako członek dwóch zespołów oceny:
- zespołu oceny grupy jednorodnej N14 - dziedziny sztuki - pod przewodnictwem prof. Barbary Świątek-Żelaznej
- zespołu oceny grupy jednorodnej G4 - budownictwo i architektura (oraz wzornictwo) - pod przewodnictwem prof. dr hab. Lesława Brunarskiego.
Obserwacje zebrane w procesie oceny, oraz opublikowany wykaz efektywności
i ustalonych kategorii, uzasadniają potrzebę weryfikacji wyników parametryzacji jednostek dyscyplin sztuki. Poniżej przedstawiam argumenty.
1. Okazało się, że tzw. grupy jednolite w rzeczywistości nie są jednolite, w wyniku czego o miejscu w rankingu decydowała w większym stopniu przynależność jednostki do dyscypliny niż suma osiągnięć. Powyższy fakt ilustrują załączone zestawienia rankingowe grup N14>20 i N14<20, gdzie jednostki muzyczne wyraźnie przeważają nad jednostkami sztuk plastycznych i teatralnych oraz grupy G4, gdzie jednostki budownictwa i architektury wyraźnie przeważają nad jednostkami wzornictwa i architektury wnętrz.
Nadzwyczaj krótki czas przeznaczony na ocenę uniemożliwił praktyczne sprawdzenie kryteriów kwalifikacji osiągnięć (dzieł) do poszczególnych kategorii w różnych dyscyplinach sztuki oraz taryfikatora punktacji. W rezultacie pierwsza okazja sprawdzenia nowego systemu zaistniała dopiero w zastosowaniu ich w praktyce oceny.
2. Nowością nowego systemu parametryzacji jest przydział punktów dokonaniom artystycznym (dziełom) i nowy formularz ankiety. Uwidocznił się brak wprawy jednostek w wypełnianiu ankiet, a w konsekwencji - liczne błędy. Najczęściej błędy te polegały na nieprawidłowym określaniu liczby N, na nieuzasadnionym kwalifikowaniu osiągnięć do wyższej kategorii w celu uzyskania korzystniejszej punktacji, oraz na wielokrotnym uwzględnianiu tych samych dokonań (np. wystawa, poszczególne dzieła składające się na tę wystawę, wielokrotne publikacje tych samych dzieł w recenzjach i katalogach, uwzględnianie osobno każdej prezentacji dzieła muzycznego lub plastycznego). Błędy stawały się widoczne dopiero w trakcie oceny.
Wykazywane w ankietach niektórych jednostek niskie wartości liczby N zmuszały do weryfikacji. Nie wszystkie jednostki odpowiedziały na apel o przysłanie list pracowników, więc konieczne były bezpośrednie kontakty z uczelniami i apelowanie o korekty. Poprawione (czasem źle poprawione) ankiety przychodziły do oceny za pośrednictwem OPI z opóźnieniem, w wyniku czego nie wszystkie korekty mogły zostać uwzględnione.
3. Dodatkowym utrudnieniem był nieprzyjazny komputerowy program oceny, który wymagał poświęcania długiego czasu na wpisywanie lub korygowanie ocen. Żmudne zmaganie się z topornym programem zabierało czas potrzebny na uzyskanie wyjaśnień i dodatkowych informacji.
4. Trzeba wspomnieć, że opisy kategorii dokonań w ankietach, choć pozornie sformułowane poprawnie, dla wielu wypełniających ankiety były niezrozumiałe, np.
sprawiało trudności rozróżnienie określeń „w języku angielskim lub podstawowym dla danej dyscypliny" oraz „w języku innym niż angielski lub podstawowy dla danej dyscypliny" i „o zasięgu międzynarodowym" i „o zasięgu ogólnopolskim".
W rezultacie pospiesznie przeprowadzonej parametryzacji można spodziewać się licznych odwołań jednostek, które uznają wyniki za krzywdzące.
Aby w przyszłości uniknąć podobnych kłopotów, powinna być przeprowadzona weryfikacja struktury grup jednorodnych, ankiety i karty oceny dla jednostek w dziedzinach sztuki oraz dopracowanie ich z uwzględnieniem wniosków z obecnej oceny.
Dodatkową kwestią zasługującą na rozpatrzenie jest miejsce wzornictwa w strukturze systemu finansowania nauki. O ważności tej dyscypliny dla gospodarki oraz dla kultury świadczy umieszczenie jej na liście zamawianych kierunków studiów. Przypisanie wzornictwa do grupy, w której jest architektura, wiąże się ze źródłem finansowania działalności statutowej (dawniej zespół T7 w KBN) odmiennym niż dyscypliny sztuk pięknych. Wydziały uczelni kształcących w tym zakresie - są to głównie akademie sztuk pięknych - mają w swej strukturze oprócz jednostek prowadzących dydaktykę i badania w zakresie wzornictwa, także katedry sztuk plastycznych, dające studiującym niezbędny w kompetencjach projektanta składnik artystyczny. Te katedry mają swoje osiągnięcia na polu sztuk plastycznych, które w karcie oceny wzornictwa nie są punktowane. Podobnie rzecz się ma w dyscyplinie architektury wnętrz, a także architektury w politechnikach. Zasadne byłoby uwzględnienie tych dzieł artystycznych w całości osiągnięć tych jednostek.
oem software