Paderewski - artysta i polityk

Po raz dugi po 10 latach Wydawnictwo Ossolineum wydaÅ‚o interesujÄ…cÄ… książkÄ™ Romana WapiÅ„skiego pt. Ignacy Paderewski. Ta ważna dla Polski postać - artysta i prezydent ministrów w roku 1919, choć doczekaÅ‚ siÄ™ wielu biografii, to ciÄ…gle wiedza o nim jest powszechnie maÅ‚o znana. Roman WapiÅ„ski przedstawia Paderewskiego i jako artystÄ™, i polityka, ale i jako czÅ‚owieka, piszÄ…c w przedmowie: „Emocje, utrudniajÄ…ce wspóÅ‚czesnym ocenÄ™ roli, jakÄ… w dziejach Polski na przeÅ‚omie XIX i XX wieku odegraÅ‚ Paderewski, dajÄ… o sobie znać i dziÅ›. CiÄ…gle bowiem nas nie stać na w peÅ‚ni rzeczowe spojrzenie na nasze dzieje narodowe, zwÅ‚aszcza najnowsze i gÅ‚ównych ich bohaterów./.../ Postacie, które umieszczamy w panteonie narodowym chcemy widzieć niemal jako nadludzi, herosów. MogÄ… być zwyciÄ™scy lub przegrani, wolni jednak od zwykÅ‚ych ludzkich sÅ‚aboÅ›ci. U podstaw takich wyobrażeÅ„, nieobcych też historykom, poza megalomaniÄ… narodowÄ…, tkwiÄ… obawy o przyszÅ‚ość narodu./.../ Z presjÄ… tego rodzaju przekonaÅ„ majÄ… do czynienia autorzy niemal w wszystkich biografii. OdczuwajÄ… jÄ… tym silniej, im bardziej znaczÄ…cÄ… rolÄ™ odegrali opisywani przez nich bohaterowie. Ci, którzy podejmujÄ… siÄ™ opracowania biografii Paderewskiego, spotykajÄ… siÄ™ w dodatku ze znacznie zwiÄ™kszonÄ… skalÄ… trudnoÅ›ci. ZapisaÅ‚ siÄ™ on bowiem w dwóch różnych dziedzinach: w sztuce i w polityce./.../"

Biografia Paderewskiego pióra Romana WapiÅ„skiego wolna jest od koturnowoÅ›ci w przedstawianiu bohatera - oprócz faktów, poczÄ…wszy od okresu dzieciÅ„stwa i mÅ‚odoÅ›ci, autor pokazuje otoczenie, w jakim Paderewski dorastaÅ‚ i zaczynaÅ‚ oba nurty swojej kariery życiowej. Pokazuje go też jako czÅ‚owieka „prywatnego" - we wÅ‚asnym domu, jako fundatora, ale i rzecznika polskich interesów narodowych na forum miÄ™dzynarodowym. Obie dziedziny aktywnoÅ›ci Paderewskiego - sztukÄ™ i politykÄ™ - potraktowaÅ‚ autor biografii równie obszernie, ubarwiajÄ…c je zdjÄ™ciami, anegdotami, czy utworami satyrycznymi, w których pojawia siÄ™ Paderewski lub... jego żona. W PosÅ‚owiu wprawdzie skromnie powiada, iż nie może być pewny, że uwzglÄ™dniÅ‚ ogóÅ‚ uwarunkowaÅ„ i kontekstów dziaÅ‚aÅ„ opisywanej postaci, ale nawet gdyby tak i byÅ‚o, to dzieÅ‚o, jakie nam daÅ‚ pokazuje życie Paderewskiego w wystarczajÄ…co wielu aspektach. Pokazuje czÅ‚owieka z krwi i koÅ›ci, niewolnego od wad, ale i nietuzinkowego artystÄ™ i polityka.
UzupeÅ‚nieniem części opisowej jest bibliografia i bogate przypisy, a także indeks osób i spis ilustracji.

Roman Wapiński, Ignacy Paderewski, Ossolineum, Wrocław 2009, s.272