Kulturkampf

Utworzono: czwartek, 18 marzec 2010 Drukuj E-mail
 

kulturkampf2.jpgJerzy Krasuski jest autorem interesującej książki wydanej przez Wydawnictwo Ossolineum - Kulturkampf. Katolicyzm i liberalizm w Niemczech w XIX wieku.

Nazwa kulturkampf okreÅ›la walkÄ™ miÄ™dzy Å›wiatopoglÄ…dem laickim a zdominowanym przez KoÅ›cióÅ‚ Å›wiatopoglÄ…dem religijnym. Nazwy tej użyÅ‚ po raz pierwszy Å›wiatowej sÅ‚awy anatom, antropolog i lekarz - Rudolf von Virchow w przemówieniu wygÅ‚oszonym w pruskiej Izbie PosÅ‚ów 17 stycznia 1873 roku.

Jak podaje autor w rozdziale dotyczÄ…cym podÅ‚oża kulturkampfu, Å›wiatopoglÄ…d chrzeÅ›cijaÅ„ski wyznawany przez konserwatystów odrzuca myÅ›l celowego rozwoju lub postÄ™pu Å›wiata materialnego. GÅ‚ównym jego elementem jest ujmowanie wszystkich zdarzeÅ„ jako wspóÅ‚czynników w stale dokonujÄ…cym siÄ™ ustosunkowywaniu siÄ™ czÅ‚owieka do Boga. NiewÄ…tpliwie w takim ujÄ™ciu tkwiÄ… silny dynamizm i pojÄ™cie zmiennoÅ›ci, jednakże ta zmienność w ujÄ™ciu chrzeÅ›cijaÅ„skim nie ma nic wspólnego z koniecznoÅ›ciÄ… rozwoju lub postÄ™pu. Ustosunkowywanie siÄ™ bowiem czÅ‚owieka do Boga okreÅ›lone jest i i wyznaczone z góry dwoma odwiecznymi czynnikami: Å‚askÄ… Bożą, której gÅ‚ównym przejawem byÅ‚o odkupienie grzechów przez Syna Bożego, oraz pożądliwoÅ›ciÄ… ciaÅ‚a materialnego poddanego wpÅ‚ywom szatana na skutek grzechu. CzÅ‚owiek - rozporzÄ…dzajÄ…c wolnÄ… wolÄ… - waha siÄ™ nieustannie miÄ™dzy tymi dwoma przeciwstawnymi czynnikami: może siÄ™ do Boga zbliżać lub oddalać/.../

Tymczasem w pojÄ™ciu liberaÅ‚ów Å›wiat nieustannie siÄ™ rozwija. Rozwój ten ma charakter postÄ™powy, co znaczy, że ludzkość coraz bardziej zbliża siÄ™ do pewnego ideaÅ‚u. Idea postÄ™pu miaÅ‚a dla liberaÅ‚ów fundamentalne znaczenie. Jest rzeczÄ… znamiennÄ…, że caÅ‚e partie polityczne używaÅ‚y wyrazu "postÄ™p" na okreÅ›lenie swojej istoty.

Na czym polega liberalna idea postępu? Postęp polegać miał na zbliżaniu się do określonej przez rozum idei wolności. Światopogląd liberalny stał więc w ścisłym związku z racjonalistycznym idealizmem.

Książka pokazuje jednak kulturkampf w wielu aspektach, nie tylko Å›wiatopoglÄ…dowym. Autor omawia także sytuacjÄ™ w Niemczech po zjednoczeniu, poÅ‚ożenie KoÅ›cioÅ‚a katolickiego przed wybuchem kulturkampfu, ustawodawstwo kulturkampfu, jego przebieg w Prusach i w innych paÅ„stwach niemieckich, oraz przyczyny, które zÅ‚ożyÅ‚y siÄ™ na jego zakoÅ„czenie. Atutem książki jest bibliografia oraz indeks nazwisk.

Jerzy Krasuski, Kulturkampf, Ossolineum, Wrocław 2009, wyd. I, s.253

 

 

 

 

 

 

 

 

 

oem software Odsłony: 4320
DMC Firewall is developed by Dean Marshall Consultancy Ltd