Wydawnictwo Poltex wydało interesującą książkę Witolda Kieżuna – Patologia transformacji.
Jest to kolejna pozycja wydawnicza – po wydanej rok temu www.polskatransformacja.pl Tadeusza Kowalika – opisującą wydarzenia lat 80. i 90. w Polsce, acz z nieco innej perspektywy i obejmująca nieco inny zakres tematyki.
Jej autor, prof. Witold Kieżun, jest bowiem specjalistą od organizacji i zarządzania, stąd w książce opisuje wydarzenia zmiany ustroju nie tylko od strony polityki, ale i organizacji państwa. Pokazuje także fatalne skutki w obszarze zarządzania państwem, jakie przyniosła zmiana ustrojowa.
Jak sam podaje we wstępie – książka jest poświęcona idei pokazania negatywnej, patologicznej strony procesu renesansu kapitalizmu w Polsce na tle światowej, agresywnej gry międzynarodowego kapitału ery neoliberalizmu.
Część pierwsza to teoretyczne rozważania nad istotą patologii organizacji w świetle naukowej literatury.
Część druga jest relacją kolejnych form procesu kształtowania się postaw społeczeństwa polskiego w, bez mała 45-letnim, okresie rządów komunistycznych i światowej sławy fenomenu etosu Solidarności.
Część trzecia obejmuje opis procesu światowej dekolonizacji i – na jej tle – antypolskiej polityki prezydenta Franklina Delano Roosevelta w czasie II wojny światowej, a następnie okrutnej rekolonizacji na terenie Afryki Centralnej.
Kolejna część obejmuje analizę kapitalistycznej neokolonizacji transformującej się Polski ze zbiorem krytycznych ocen tzw. Wielkiego Przełomu./.../
Dalsza część poświęcona jest udowodnieniu, że reformy administracyjne postkomunistycznej Polski miały charakter patologiczny.
Zakończenie stanowi skromny zarys radykalnych usprawnień zarządzania publicznego w Polsce.
Autor, opisując typowe patologie zarządzania publicznego posługuje się metaforycznie Czterema Jeźdźcami Apokalipsy, nadając im nazwy najbardziej dolegliwych dla społeczeństwa zjawisk: gigantomanii, luksusomanii, korupcji oraz arogancji władzy. Opisując je szczegółowo, podaje dane (oficjalne, GUS-owskie), które na co dzień umykają uwadze obywateli, jak np. niekontrolowany rozrost biurokracji (zatrudnienie w administracji publicznej, które ze 156, 6 tys. w roku 1990 zwiększyło się do 440,5 tys. w roku 2010), czy ciągle rosnące zadłużenie (w 2004 roku dług publiczny wynosił 505 mld zł, w 2011 - już 850,8 mld zł).
Wielce interesujące są też przypisy i aneksy – zwłaszcza listy otwarte. W jednym z nich, do wicepremiera Balcerowicza, autor wskazuje mankamenty reformy administracyjnej kraju i proponuje inne rozwiązania – nie mając nadziei, iż jego list będzie kiedykolwiek przez wicepremiera przeczytany (o czym w jego zakończeniu pisze wprost).
W sumie – książka porażająca, pokazująca też bezsilność przedstawicieli środowiska naukowego wobec procesów, jakie toczą się w Polsce od 1989 roku. (lb)
Patologia transformacji, Witold Kieżun, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2012, s.433, cena 55 zł