Nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się książka Ekologia ewolucyjna autorstwa Adama Łomnickiego, cenna dla studentów nauk przyrodniczych, ale i wszystkich interesujących się biologią.
„W drugiej połowie XX wieku biologia bardzo się zmieniła i dokonano wielkiego postępu w jej wielu kierunkach z tym, że najwięcej wiadomo o sukcesach genetyki i biologii molekularnej – podaje we wstępie do książki autor. Postęp w biologii ewolucyjnej jest mniej znany tak, że nawet wielu profesjonalnych biologów, mniej zainteresowanych teoria ewolucji, nie zdaje sobie z niego sprawy.
Współczesna biologia ewolucyjna to nie tylko coraz bardziej precyzyjny opis przebiegu ewolucji opierający się na danych paleontologicznych i molekularnych, ale i przekonanie, że jest to teoria integrująca wszystkie nauki biologiczne, a w tym – także ekologię, bo tłumaczy, w jaki sposób powstały i dlaczego utrzymują się wszystkie właściwości organizmów żywych. Oznacza to, między innymi, że nie można wyjaśniać zjawisk ekologicznych w sposób będący w sprzeczności z teoria ewolucji”.
Tyle dla fachowców, a mniej biegłych w tej materii powinny zainteresować odpowiedzi na często zadawane pytania, jakie mogą znaleźć w 12 rozdziałach tej książki w rodzaju:
- dlaczego niektóre zwierzęta żyją krótko jak motyle a inne długo jak żółwie?
- dlaczego w przyrodzie utrzymuje się tendencja do współpracy z osobnikami spokrewnionymi a nie z obcymi?
- dlaczego współpraca z osobnikami obcymi, nawet z innych gatunków jest niekiedy możliwa a czasami zupełnie nieznana?
- dlaczego u wielu gatunków ptaków samce są kolorowe i głośne a samice szare i ciche?
- dlaczego pewne chorobotwórcze drobnoustroje stają się dla nas bardzo niebezpieczne?
- czy ewolucja wybiera zawsze rozwiązania optymalne? Książka, do której powstania przyczyniły się wykłady, jakie autor prowadził przez wiele lat na UJ, jest zwięzłym przedstawieniem obecnego stanu biologii ewolucyjnej w relacji do ekologii. Obecnie przyjmuje się, że teoria doboru naturalnego jest teorią tłumaczącą, w jaki sposób powstały i utrzymują się wszelkie właściwości roślin, zwierząt i mikroorganizmów. Ekologia ewolucyjna prezentuje te tłumaczenia tak, jak są one akceptowane przez współczesną naukę. Uzupełnieniem podstawowych treści są dodatki z zakresu genetyki, piśmiennictwo, słownik terminów nie wyjaśnionych w tekście oraz skorowidz. (tm)
Ekologia ewolucyjna, Adam Łomnicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 226