Książka Wojciecha Goszczyńskiego Smak zmiany. Nowe formy społecznej organizacji rolnictwa i konsumpcji żywności w Unii Europejskiej, opublikowana przez Wydawnictwo Naukowe Scholar, otrzymała tegoroczną nagrodę Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA) w konkursie „Polska wieś – dziedzictwo i przyszłość”. Jak podkreślił w przedmowie do książki prof. Jerzy Wilkin, oprócz części analityczno-opisowej, znajduje się w niej wiele interesujących rozważań o kondycji współczesnej socjologii wsi i rolnictwa oraz o występujących w niej nowych nurtach teoretycznych.
Alternatywne formy rolnictwa pojawiły się jako sprzeciw wobec rolnictwa przemysłowego, globalizacji, korporacji ponadnarodowych, które w długim, skomplikowanym tzw. łańcuchu żywnościowym przejmują dużą część wartości dodanej zawartej w wysokoprzetworzonej żywności, powodując spadek udziału rolników w zyskach i spychając na margines niewielkie, indywidualne gospodarstwa rolne. Alternatywne formy rolnictwa są wyrazem poszukiwania innych dróg lokalnego rozwoju, bardziej zindywidualizowanych, odpowiadających uwarunkowaniom środowiskowym i społeczno-kulturowym, mających zapewnić sprawiedliwy, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Są też przejawem społecznej aktywności konsumentów, którzy chcą otrzymywać żywność wyższej jakości, są zainteresowani tradycyjnie produkowaną żywnością.
Autor analizuje zjawisko powstawania ruchów społecznych związanych z wytwarzaniem i dystrybucją żywności na przykładzie Francji, Austrii i Wielkiej Brytanii, gdzie ten proces jest najbardziej rozwinięty, opisuje alternatywne sieci produkcji, dystrybucji i konsumpcji żywności, funkcjonujące w tych krajach. Pokazuje kształtowanie się nowych relacji między różnymi uczestnikami tzw. łańcucha żywnościowego. Modele rozwoju alternatywnych form rolnictwa są jednak w tych krajach różne, zależne od struktury rolnictwa, sposobu życia, tradycji kulturowych, ale niewątpliwie są to doświadczenia warte uwagi, pokazujące pewną perspektywę rozwoju nowych form rolnictwa europejskiego. Autor zgromadził bogaty materiał empiryczny dzięki współpracy z organizacjami pozarządowymi zainteresowanymi rozwojem alternatywnych form produkcji rolnej.
W Polsce tworzenie alternatywnych sieci produkcji, dystrybucji i konsumpcji żywości jest słabo zaawansowane, choć powinien mu sprzyjać fakt istnienia dużej liczby niewielkich gospodarstw rolnych i silne przywiązanie do tradycji rolnictwa chłopskiego. Brakuje jednak odpowiednich rozwiązań instytucjonalnych, proces ten, jak zauważa autor publikacji, jest częściowo ograniczany przez specyfikę narodowej polityki rozwoju rolnictwa i brak mechanizmów bezpośredniego wsparcia lokalnych systemów produkcji żywności.
Omawiając nowo kształtujące się formy rolnictwa Wojciech Goszczyński wyraża przekonanie, że”rolnictwo nie jest fenomenem tylko ekonomicznym, ale jeszcze w większym stopniu – społecznym. Tworzy skomplikowany układ sieci i relacji między ludźmi a instytucjami powiązanymi procesem wytwarzania płodów rolnych. Jest także głęboko uzależnione od kształtu społeczeństwa oraz charakteru jego kultury, dlatego nauki społeczne wciąż są predysponowane do opisywania tego aspektu ludzkiej działalności”.(kh) Smak zmiany. Nowe formy społecznej organizacji rolnictwa i konsumpcji żywności w Unii Europejskiej, Wojciech Goszczyński, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014, s. 283