Wydawnictwo Studio Emka wydało głośną książkę Jeremy’ego Rifkina – Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych. Jest to kolejna z wydanych w ostatnich latach ważnych książek, których lektura pozwala zrozumieć współczesny świat - dostrzec kierunek i skutki jego zmian.
Z jej podtytułu – Internet przedmiotów, Ekonomia współdzielenia, Zmierzch kapitalizmu – czytelnik może się zorientować, iż rzecz dotyczy nowych prądów, zjawisk, idei, które na naszych oczach zmieniają kapitalizm. Zdaniem Jeremy’ego Rifkina, podobnie jak wielu naukowców, ustrój ten powoli schodzi ze światowej sceny, a rodzący się Internet przedmiotów daje początek nowemu systemowi ekonomicznemu – wspólnocie współpracy. Ten natomiast całkowicie zmienia nasz sposób życia.
Autor wyjaśnia, jak Internet komunikacyjny, energetyczny i logistyczny łączą się, by stworzyć globalny system, wiążący wszystko i wszystkich poprzez Internet przedmiotów. Ta bezprzewodowa, inteligentna infrastruktura XXI w. zwiększa wydajność oraz ogranicza koszty krańcowe produkcji i dystrybucji dodatkowych dóbr i usług praktycznie do zera, czyniąc je właściwie – jeśli nie uwzględnimy kosztów stałych – bezpłatnymi.
W rezultacie zaczynają wysychać źródła dochodów firm, tracą znaczenie prawa własności, a konwencjonalne pojęcie ekonomicznego niedoboru ustępuje miejsca możliwości dostatku w miarę tego, jak całe obszary gospodarki wciągane są w sieć zerowych kosztów krańcowych. Potencjalny problem to zapewnienie bezpieczeństwa danych w przejrzystym, otwartym i globalnie połączonym świecie.
Spadek kosztów krańcowych prowadzi do gospodarki hybrydowej – częściowo jest to rynek kapitalistyczny, a częściowo wspólnota współpracy – o daleko sięgających implikacjach dla społeczeństwa.
Rifkin opisuje, jak setki milionów ludzi już dzisiaj przenoszą część swego życia gospodarczego do globalnej wspólnoty współpracy. Prosumenci tworzą i rozpowszechniają własne informacje, rozrywkę, zieloną energię i produkty wykonane za pomocą drukarek 3D przy niemal zerowych kosztach krańcowych. Studenci zapisują się na darmowe masowe kursy online (MOCC). Społecznościowi przedsiębiorcy pomijają bankowy establishment i używają crowdfundingu, by sfinansować etyczne przedsięwzięcia biznesowe, a także tworzyć alternatywne waluty w młodej gospodarce opartej na dzieleniu się.
W tym nowym świecie kapitał społeczny jest ważniejszy niż kapitał finansowy, dostęp - istotniejszy od własności, zrównoważenie wypiera konsumeryzm, a „wartość wymienialna” na rynkach kapitalistycznych coraz częściej zastępowana jest przez „wartość do podziału” wspólnoty współpracy.
Według Rifkina, kapitalizm pozostanie z nami w dającej się przewidzieć przyszłości, ale jego znaczenie zmniejszy się – przede wszystkim będzie on agregatorem usług i rozwiązań sieciowych, co pozwoli mu odgrywać rolę wpływowego, niszowego gracza nadchodzącej ery. Jednak w połowie XXI stulecia nie będzie już rządził gospodarką. Wkraczamy, mówi Rifkin, w świat ponad rynkami, gdzie uczymy się, jak żyć razem w coraz bardziej współzależnej, globalnej wspólnocie współpracy.(al)
Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych. Internet przedmiotów, Ekonomia współdzielenia, Zmierzch kapitalizmu, Jeremy Rifkin, Wydawnictwo Studio Emka, s. 390, cena 59 zł