banner


Jerzy Wilkin jest autorem książki Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, którą wydało Wydawnictwo Naukowe Scholar.


WilkinTematem tej książki* – pisze autor – jest przede wszystkim człowiek w gospodarce i społeczeństwie, a w mniejszym zakresie sama gospodarka. Taka metoda  analizy skłania do filozofowania, choć ekonomia zerwała więź z filozofią dość dawno. Skutkiem tego zerwania jest odejście ekonomii od próby odpowiedzi na fundamentalne pytania stojące przed człowiekiem, w tym – człowiekiem gospodarującym, i zubożenie, a nawet sprymitywizowanie, koncepcji człowieka w społecznych procesach gospodarowania. 

Umieszczenie przez autora w centrum swoich rozważań  problematyki instytucjonalnej, której elementami składowymi są fundamentalne kategorie filozoficzne: ład społeczny, etyka, religia, moralność, sprawiedliwość, wolność, własność i wiele innych spowodowało, że w wielu fragmentach jego refleksji nie brakuje odwołań do filozofii i kultury.

Książka, która w zdecydowanej większości dotyczy koncepcji  instytucji społecznych i ich roli w rozwoju i funkcjonowaniu jednostki oraz społeczności  miała być w założeniu podręcznikiem ekonomii instytucjonalnej, ale ostatecznie przybrała formę monografii naukowej. Można ją jednak traktować jak podręcznik, gdyż napisana jest w sposób przystępny a zawarte treści porządkują wybrane nurty ekonomii instytucjonalnej - dziedziny w Polsce mało jeszcze znanej, wymagającej popularyzacji, nowych badań i dyskusji prowadzonych w duchu interdyscyplinarności. Interdyscyplinarności  pozwalającej wyjaśniać zjawiska społeczne poprzez pryzmat dorobku różnych nauk, zwłaszcza socjologii, prawa, nauk politycznych, psychologii społecznej i antropologii kulturowej.
 

Większość ekonomistów – jak podkreśla autor – musi się dopiero nauczyć poruszania w skomplikowanym świecie interakcji społecznych, uwzględniania ich w badaniach empirycznych. Bardzo w tym pomaga znajomość problematyki instytucjonalnej. W tej dziedzinie dokonał się już znaczny postęp, chociaż na niewielu wydziałach i kierunkach ekonomicznych w Polsce wykłada się ekonomię instytucjonalną, a z programów studiów ekonomicznych usuwa się socjologię, filozofię i historię. Jest to skutek zasklepienia się większości ekonomistów na ekonomii głównego nurtu i odrzucenie innych szkół i podejść do tej nauki.
 

W rozważaniach zamieszczonych w tej monografii – pisze autor – wielokrotnie apelowałem o ekonomię zaangażowaną: ekonomię wrażliwą na główne i często bardzo bolesne wyzwania rozwojowe. Zrozumienie tych wyzwań wymaga nieco innej perspektywy niż dominująca w większości analiz ekonomicznych. Perspektywa mechanistyczna i technokratyczna musi bowiem  być zastąpiona perspektywą humanistyczną, ujmującą człowieka w jego złożonym społecznym i dramatycznym uwikłaniu. Szansę  na zmianę tej perspektywy dają właśnie osiągnięcia różnych nurtów ekonomii instytucjonalnej i wykorzystanie osiągnięć nauk humanistycznych.(al.)

 

*O dyskusji nad książką  prof. Jerzego Wilkina pisaliśmy w SN nr 6-7/16 - Ekonomia straciła duszę

 

Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, Jerzy Wilkin, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2016, s.262