banner


Wydawnictwo Naukowe Scholar wydało książkę Włodzimierza Hermana pt. Mój dybuk. W poszukiwaniu tożsamości: drogi, bezdroża, dygresje.


dybukŻeby coś powiedzieć o tej książce, niezbędne jest przedstawienie jej autora. Włodzimierz Herman to historyk i reżyser, w latach 1962-68 związany z wrocławskim Kalamburem, także z wrocławskim Teatrem Polskim. W 1970 roku wyjechał z Polski do Danii, gdzie reżyserował wiele sztuk w teatrach eksperymentalnych, ale i najbardziej nobliwych (m.in.Teatr Królewski w Kopenhadze), a jego dziełem były też prapremiery sztuk polskich i rosyjskich na scenach duńskich, nowojorskich, moskiewskich, budapeszteńskich i szwedzkich.

Takie życie w wielu światach, zarówno rzeczywistych, jak i wirtualnych, artystycznych, skłania do refleksji nad sobą, stąd ów mistyczny dybuk – obca dusza, która opanowuje człowieka. I tej refleksji nad własnym życiem, nad Żydami, ich niekończącym się wędrowaniu, ich kulturą – dziś w dużej mierze utraconą – poświęca autor drugą część tej książki. Jak sam to ujął, jest to „krótki zarys historii języka jidysz, religii, mistyki, kultury, teatru, sztuki i obyczajów żydowskich, czyli moja wędrówka z dybukiem w poszukiwaniu tożsamości.

Pierwsza część książki natomiast jest tłumaczeniem z jidysz znanej dobrze w Polsce sztuki teatralnej Dybuk Szymona An-skiego (Szlojme Zajnwela Rapoporta), powstałej w 1914 roku i noszącej tytuł „Między dwoma światami”. Znany z polskich scen „Dybuk” to jej podtytuł.
Autor spodziewa się, że współczesna polska inscenizacja tej legendy scenicznej w czterech aktach, powinna przemówić do nieco szerszego niż dotąd kręgu odbiorców. I nie tylko do ich nostalgiczno-muzealnych uczuć i zainteresowań historią czy kulturą Żydów, co jest teraz w Polsce modne. Przekład tej sztuki (wraz z uwagami inscenizacyjnymi) został bowiem pomyślany jako jeden z etapów subiektywnej wędrówki autora do czasu dawno już utraconego, wędrówki w poszukiwaniu tożsamości, co nadaje mu dodatkowy walor - autobiograficzny.(js)

 

Mój dybuk, Włodzimierz Herman, Wydawnictwo Naukowe Scholar, wyd. I, Warszawa, s. 309