Poza Ziemię… Historia lotów międzyplanetarnych - to tytuł książki, którą wydało PWN, a której autorem jest Krzysztof Ziołkowski, znany astronom i popularyzator tej dyscypliny nauki.
Choć Krzysztof Ziołkowski pokazuje nam kosmos i oswaja z astronomią od lat, wiedza ta – zwłaszcza jej zastosowania w praktyce - długo nie mogła się przebić do świadomości środowisk decydenckich, w których gestii leży rozwój przemysłu kosmicznego w Polsce. Trzeba było dziesięcioleci wysiłków popularyzatorskich, pracy środowiska naukowego, technicznego, praktycznego udowodnienia przez naukowców z Centrum Badań Kosmicznych PAN, że i my umiemy konstruować przyrządy do misji kosmicznych, aby obszar nauk kosmicznych i ich zastosowania został dostrzeżony przez władze państwa.
Krzysztof Ziołkowski, wspominając jednak ostatnie 40 lat rozwoju astronomii i nauk kosmicznych, ocenia je inną, łagodniejszą miarą. Pisze: „Pamiętam swoją radość oraz powszechną euforię, z jaką odbierano okołoziemski lot pierwszego sputnika, jak się wtedy o tym mówiło. Wydawało mi się, że rozumiem znaczenie tego wydarzenia i potrafię docenić jego dalekosiężne konsekwencje dla rozwoju nauki, a w szczególności astronomii. Ale nawet w najśmielszych marzeniach nie zdołałem wtedy przewidzieć tak wielkiego i szybkiego rozwoju technologii i technik kosmicznych, jaki dziś obserwujemy”.
Ten postęp to nie tylko teorie budowy modeli przestrzeni okołoziemskiej i międzyplanetarnej, ale i umiejętność zaplanowania i wykonania eksperymentu, śledzenie rejestracji polskich przyrządów na satelitach oraz rakietach. To także umiejętność zastosowania wyników tych eksperymentów i badań do tego, co na Ziemi: łączności, nawigacji, robotyce, medycynie, geologii, itd.
Ale loty międzyplanetarne sond kosmicznych od kilkudziesięciu lat wzbogacają i poszerzają wiedzę przede wszystkim o naszym sąsiedztwie we Wszechświecie. I to przede wszystkim o takich wynikach misji pisze Krzysztof Ziołkowski.
Książka, będąca pierwszym na polskim rynku wydawniczym tak kompleksowym ujęciem problematyki badań Układu Słonecznego metodami technik kosmicznych, składa się z 9 rozdziałów pokazujących współczesny obraz Układu Słonecznego oraz wyniki sondowania jego planet: Wenus, Merkurego, Marsa, Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna. Nie brakuje tu także wiedzy o sondowaniu komet i planetoid, nowych metodach tego sondowania oraz sondowania planet karłowatych. Informacje o badaniach każdej planety poprzedza niemal encyklopedyczne ABC każdego obiektu, a kończy zwięzłe omówienie najważniejszych i najciekawszych wyników prezentowanych misji.
Szczególnie wnikliwie zostały potraktowane te aspekty omawianych misji, w których udział mają polscy naukowcy i technicy. Książka, jak podkreśla autor, nie ma zakończenia, bowiem sondowanie Układu Słonecznego nadal trwa. Opisy misji jeszcze nie zakończonych, a także najważniejszych spośród projektowanych , sięgają stanu końca 2015 i początku 2016 roku.
Książka „Poza Ziemię…” jest przeznaczona dla każdego, kto interesuje się nie tylko astronomią i astronautyką, ale także pokrewnymi im naukami przyrodniczymi.
Czytelnik dowie się z niej m.in.: jak wyglądały plany pierwszej misji przelotu koło Wenus załogowego statku kosmicznego, jak przebiegało osadzenie sondy Curiosity na powierzchni Marsa, czy skąd wzięły się łuki materii pyłowej w pierścieniu G Saturna, związane z księżycami odkrytymi przez sondę Cassini.
To książka dla każdego, kto chce się dowiedzieć czegoś więcej o otaczającym nas świecie, kto lubi patrzeć w niebo i stara się zrozumieć to, co na nim widzi i komu nie są obojętne zjawiska i wydarzenia zachodzące w przestrzeni kosmicznej i otaczającej nas rzeczywistości.(tm)
Poza Ziemię... Historia lotów międzyplanetarnych, Krzysztof Ziołkowski , PWN, Warszawa 2017, wyd. I, s. 335, cena katalogowa – 49 zł.