Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało książkę Denisa Duttona – Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka w tłumaczeniu Jerzego Lutego.
„Na kartach niniejszej książki proponuję sposób spojrzenia na sztukę w świetle teorii ewolucji Karola Darwina – nadszedł bowiem czas, aby mówić o instynkcie i sztuce” – pisze autor we Wprowadzeniu. - W książce tej zamierzam wykazać, dlaczego myślenie, że sztuka jest poza zasięgiem ewolucji, to błąd, który dawno już powinien być skorygowany.
Ostatnie lata pokazały bowiem niezmiernie produktywne zastosowanie idei darwinowskich w antropologii, ekonomii, psychologii społecznej, lingwistyce, historii, polityce, historii prawa, kryminologii, a także w filozoficznych studiach nad racjonalnością, teologią i teorią wartości. Prawdą jest, że sztuka i kulturalne światy są bardzo złożone, nie są one jednak oddzielone od procesu ewolucji – pisze dalej. Dlaczego studia o sztuce stronią od perspektywy, która wzbogaciła i ożywiła tak wiele innych dziedzin badań?
Ewolucja homo sapiens nie jest tylko historią o tym, jak posiedliśmy zdolność widzenia barw, czy chodzenia w pozycji wyprostowanej. To również historia o tym, jak staliśmy się gatunkiem tworzącym doświadczenia artystyczne.
Zdaniem autora, przenosząc nasz sposób rozumienia ewolucji na sztukę, możemy zwiększyć przyjemność wynikającą z obcowania z nią. Postanowienie, aby szokować lub wprawiać w zakłopotanie, poprowadziło większość najnowszej sztuki w niewłaściwym kierunku. Darwinowska estetyka może przywrócić fundamentalne miejsce pięknu, umiejętności i przyjemności jako wielkim artystycznym wartościom. Karol Darwin położył podwaliny pod właściwe badanie sztuki nie tylko jako zjawiska kulturowego, lecz również naturalnego.(tm)
Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka, Denis Dutton, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2019, wyd. I, s. 444, cena 59,90 zł. Książka dostępna także jako e-book.