Z okazji 70-lecia polskiej informatyki (w 2018 roku) Polskie Towarzystwo Informatyczne przybliża czytelnikom historię tej dziedziny w czterech książkach, z których dwie przedstawiamy w tym numerze Spraw Nauki. Poza autorskim spojrzeniem na tę dziedzinę Marka Hołyńskiego (Polska informatyka: Zarys historii) wcześniej powstała książka pod redakcją Mariana Nogi i Jerzego S. Nowaka – Polska informatyka: Wizje i trudne początki.
Na tę drugą składają się teksty 9 autorów omawiających zarówno historię budowy maszyn matematycznych, w tym – słynnych komputerów ODRA, MERA, ale i K-202, jak i historię wprowadzania informatyki do przemysłu hutniczego czy do PZL Mielec, a także historię projektu RODAN. Tekstem opisującym najszerzej, ale i syntetycznie rozwój informatyki w Polsce na tle sytuacji międzynarodowej ( zarówno w informatyce, jak i polityce i gospodarce) jest opracowanie Tomasza Kulisiewicza pt. „Własne konstrukcje, licencje, klony”.
Redaktorzy tomu, opisując prace nad historią polskiej informatyki wskazują na trudności w pozyskiwaniu informacji na ten temat. O ile w czasach PRL istniały czasopisma popularnonaukowe zajmujące się tą tematyką, to wraz z upadkiem ustroju socjalistycznego upadły i zakłady produkujące komputery, elektronikę, i czasopisma, zaginęły archiwa, a specjaliści się rozproszyli.
PTI, zawiązane w 1981 roku, próbowało na 40-lecie polskiej informatyki w 1988 roku zebrać jak najwięcej dokumentów z tego okresu i relacji żyjących jeszcze „ojców-założycieli” polskiej informatyki. W tym celu powołało Sekcję Historyczną, której zasoby stały się najobszerniejszym źródłem wiedzy na ten temat (o czym można się przekonać np. z utworzonego przez Sekcję portalu).
I choć informatycy posługują się technologią cyfrową, to jednak postanowili i na papierze utrwalić najważniejsze zagadnienia, z jakimi polskim informatykom przyszło się mierzyć w ciągu tych 70 ostatnich lat. Stąd m.in. ten tom, który dotyczy głównie technicznych aspektów polskiej informatyki. Tom niezwykle ciekawy, z dobrze udokumentowanymi ocenami, bogatą bibliografią, ilustracjami historycznych dziś maszyn, wydany z wielką dbałością o czytelność przekazu, edytorsko bez zarzutu. Tylko czytać! (al.)
Polska informatyka: Wizje i trudne początki, red. Marian Noga, Jerzy S. Nowak, Polskie Towarzystwo Informatyczne, wyd. I, Warszawa 2017, s. 280