Stulecie Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego mieszczącego się od 1921 roku na Hożej 69 zostało szczególnie bogato upamiętnione. Choć siedziba Wydziału w 2014 roku została przeniesiona do nowych budynków na Pasteura 5, o Hożej się nie zapomina. Świadczy o tym nie tylko duża konferencja Sto lat fizyki – od Hożej do Pasteura poświęcona tradycjom jednego z najlepszych polskich ośrodków naukowych, jaka odbyła się w dniach 11-12.09.21 w obecnej siedzibie fizyków z UW, ale i dwie książki, jakimi utrwalono ten jubileusz.
Pierwsza z nich, zatytułowana 100 lat fizyki od Hożej do Pasteura pod redakcją prof. Andrzeja Kajetana Wróblewskiego to księga wspomnień ok. 40 osób, które albo studiowały na Hożej, albo miały z Wydziałem Fizyki bliskie kontakty. Przewijają się we wszystkich z nich nazwiska gigantów Hożej, ale i polskiej fizyki: m.in. prof. prof. Stefana Pieńkowskiego, Mariana Danysza, Jerzego Pniewskiego, Andrzeja Sołtana, Leonarda Sosnowskiego, Leopolda Infelda i wielu innych już nieżyjących, a także nestorów i tych, którzy mieli szczęście kształcić się u nich.
Ta opowieść złożona ze wspomnień dotyczących zagadnień nie tylko merytorycznych, ale i opowieści towarzyskich, rodzinnych, anegdot, dobrze oddaje ducha tego miejsca, środowiska naukowego i pracy, ale i ducha czasów – jakże innych niż dzisiejsze.
100 lat fizyki od Hożej do Pasteura. Księga wspomnień, red. Andrzej Kajetan Wróblewski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, warszawa 2021, wyd. I, s. 505
Druga z książek to 100 lat optyki na Uniwersytecie Warszawskim 1921-2021 Józefa Szudy.
Przed wojną Hoża stanowiła znane w świecie centrum luminescencji molekularnej i spektroskopii atomowej. Po II wojnie optyka na UW to lasery używane do badań struktury atomów i cząsteczek i ceniona marka fizyki optycznej, w tym – m.in. optyki nieliniowej i technologii kwantowych. Osiągnięcia te opisane są poprzez przedstawienie prac grup badawczych kierowanych przez wybitnych fizyków (m.in. prof. Stefana Pieńkowskiego – twórcę warszawskiej szkoły fizyki doświadczalnej), ale i poszczególnych badaczy, ich związków z fizykami z najlepszych ośrodków naukowych na świecie.
Nie brakuje też opisów wyposażenia Wydziału Fizyki w części eksperymentalnej oraz związków eksperymentatorów z teoretykami – od 1921 roku do dzisiaj. W książce zamieszczono też dwa niezwykle obszerne dodatki: bibliografię i literaturę, będące świadectwem ogromnej pracy, jaką autor włożył w pokazanie czytelnikowi rozwoju tej dziedziny u fizyków na Hożej i na tle badań światowych.
100 lat optyki na Uniwersytecie Warszawskim 1921-2021, Józef Szudy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2021, wyd. I, s.205