„Andy Warhol. Amerykański sen – to tytuł filmu dokumentalnego Ľubomíra Jána Slivka o jednym z najwybitniejszych artystów XX wieku, Andym Warholu.
Andy Warhol (1928-1987) był jednym z twórców pop artu – nurtu w kulturze powstałego w latach 50. XX wieku, odzwierciedlającego zrodzony po wojnie konsumpcjonizm i rozrastający się materializm.
Pop art – termin użyty po raz pierwszy w 1952 roku przez krytyka sztuki Lawrence’a Allowaya dotyczył nie tylko technik malarskich, ale i fotograficznych i filmowych oraz aranżacji przestrzennych i muzyki. Wiele czerpał z surrealizmu i naturalizmu, wywierając ogromny wpływ na sztukę reklamy i przyczyniając się do jej dominującej roli w społeczeństwie. Nurt ten narodził się w Wielkiej Brytanii, niemniej rozkwitł w USA (kiedy w Europie Zachodniej już wygasał), gdzie z racji wybujałego konsumpcjonizmu znalazł najlepsze warunki do rozwoju.
Andy Warhol był świadomy i krytyczny wobec procesów społecznych, jakie podsycały rozwój sztuki popularnej, co dokumentują wypowiedzi artysty pojawiające się w filmie, niemniej sam przyczyniał się do tego rozwoju, czyniąc ze swojego życia dzieło sztuki (nb. bardzo dobrze sprzedawane) i drogo za to płacąc („Sława jest przeszacowana. Gdybym nie był sławny, nikt by do mnie nie strzelał”).
Był artystą, który z banału codzienności stworzył sztukę wyrafinowaną i prowokacyjną, a zarazem dostępną i wszechobecną. Zaczynał jako grafik (był bardzo uzdolnionym rysownikiem) i ilustrator czasopism. Później zajął się reklamą, czyniąc z niej dzieło sztuki (wykorzystywał w niej często technikę sitodruku). Zajmowała go także fotografia i film. Skupiał wokół siebie najbardziej twórcze osobowości Ameryki i ukształtował wyobraźnię wielu pokoleń artystów – od Basquiata po Banksy’ego. Jego prace znajdują się nie tylko w najważniejszych muzeach świata, ale także na gadżetach, ubraniach, ścianach barów czy hotelowych pokoi.
Andy Warhol pochodził z ubogiej rodziny słowackich imigrantów (Rusinów) ze wsi Mikova blisko Medzilaborców, (gdzie istnieje muzeum Warhola).Po przyjeździe do USA Warholowie osiedlili się w Pittsburgu w Pensylwanii (tam urodził się Andy). Losy rodziców, rodzeństwa i artysty reżyser filmu pokazuje poprzez wypowiedzi żyjących potomków rodziny, przyjaciół i ekspertów na tle miejsc związanych z jego życiem i twórczością, w tym słynnej pracowni artystycznej – The Factory. W filmie nie brakuje zachowanej dokumentacji twórczości Warhola, co pozwala zrozumieć atmosferę lat rewolucji kulturalnej lat 60.-70. XX w., kiedy ówczesne młode pokolenie eksperymentowało „ze wszystkim”- jak to określa w filmie jeden z krytyków sztuki.(al.)
Film Ľubomíra Jána Slivka można oglądać w wybranych kinach – studyjnych i multipleksach – od 11.10.24.
Dystrybutor: Gutek Film