Przestarzałe podręczniki - jak temu zaradzić?

PodrÄ™czniki dopuszczane przez wÅ‚adze oÅ›wiatowe do nauczania sÄ… nieaktualne i nieekonomiczne ze wzglÄ™du na bÅ‚yskawiczne tempo zmian, modernizacji, wprowadzania ulepszeÅ„ oraz nowych funkcji: komputerów, urzÄ…dzeÅ„, badaÅ„ i technologii. Nowa forma podrÄ™czników pozwoli na sprawne nauczanie i Å‚atwy dostÄ™p do aktualnej wiedzy w szkolnictwie wyższym.

Jak można napisać podrÄ™czniki do różnych dziedzin nauki, które z zaÅ‚ożenia majÄ… być użytkowane przez wiele lat? Jak je napisać, aby byÅ‚y stale aktualne, podczas gdy niemal każdego dnia wdrażane sÄ… nowe badania, technologie, urzÄ…dzenia, modernizacje, programy itd.? PodrÄ™czniki i książki, dopuszczane przez instytucje odpowiedzialne za szkolnictwo każdego szczebla przewidziane sÄ… na kilka czy kilkanaÅ›cie lat użytkowania. A tak naprawdÄ™ informacje w nich zawarte przestajÄ… być bieżące po kilku czy kilkunastu tygodniach.

W wielu dziedzinach nauki tempo zmian, odkryć i wprowadzanie nowych metod badawczych jest bardzo szybkie. Dlatego też przedstawione w książkach i podręcznikach technologie, innowacje, modernizacje, rozwiązania inżynieryjne, techniki badawcze itd., od momentu złożenia książki w drukarni aż do chwili wydania, kolportażu i dostania się w ręce czytelnika, mogą ewoluować. A te zmiany, już uwzględnione, mogłyby przynieść bardziej ekonomiczne i nowsze rozwiązania oraz zastosowania.

DoczekaliÅ›my czasów, w których zalewa nas fala zbÄ™dnych, nieaktualnych i bÅ‚Ä™dnych opracowaÅ„ sprawiajÄ…cych, że marnujemy zbyt dużo czasu na dotarcie do sedna interesujÄ…cych nas wiadomoÅ›ci. Instytucje odpowiedzialne za szkolnictwo i oÅ›wiatÄ™ nie speÅ‚niajÄ… swojego zadania i nie szukajÄ… sposobu, aby umożliwić uczniom i studentom Å‚atwego i szybkiego dotarcia do czytelnych i aktualnych wiadomoÅ›ci. Nie nadążajÄ… także z przekazem informacji o aktualnej myÅ›li technicznej i technologii ery komputerowej. Era technologii komputerowej, nawigacji i Å‚Ä…cznoÅ›ci satelitarnej, inżynierii genetycznej, fizyki jÄ…drowej, biotechnologii, najnowszych myÅ›li technologicznych i rozwiÄ…zaÅ„ inżynieryjnych wymusza na instytucjach oÅ›wiatowych nowÄ… formÄ™ przekazu wiedzy za pomocÄ… książek i podrÄ™czników - formÄ™, gdzie na bieżąco można nowelizować i korygować aktualne dane, odkrycia, czy modernizacje i wskazywać na nowe zastosowania tych odkryć czy technologii we wszystkich gaÅ‚Ä™ziach gospodarki i dziedzinach nauki.

WÅ‚adze oÅ›wiatowe doprowadziÅ‚y do tego, że w zakresie przekazu aktualnych informacji na temat nowinek i odkryć technicznych, technologicznych, elektronicznych, inżynieryjnych itd., rolÄ™ edukacyjnÄ… speÅ‚niajÄ… czasopisma popularno-naukowe i ulotki reklamowe firm z branży komputerowej, sprzÄ™tu RTV, telefonii komórkowej etc. Szkolnictwo na każdym szczeblu potrzebuje nowoczesnej formy podrÄ™czników, w których studenci i uczniowie znajdÄ… kompleksowÄ… wiedzÄ™: od pomysÅ‚u i prototypu, aż po zastosowania, aktualizacje, modernizacje danych urzÄ…dzeÅ„, badaÅ„, odkryć, technologii - zawsze aktualne opracowania i wiadomoÅ›ci. Szkolnictwo każdego szczebla potrzebuje podrÄ™czników i książek z aktualizatorami.

Wymuszanie aktualizacji

Podręczniki i książki muszą ewoluować wraz z szalonym tempem zmian, wdrożeń i modernizacji.

Jak długo aktualna będzie książka czy podręcznik o tematyce: - inżynieria genetyczna i genetyka molekularna wczoraj i dziś - funkcje i nowinki techniczne najnowszego komputera - najnowsze technologie i rozwiązania architektoniczne stosowane w budownictwie - jakie dowody możemy uzyskać dzięki badaniom genetycznym - metody leczenia raka - technologie stosowane w dzisiejszej chirurgii urazowej, transplantologii, implantologii - co nowego w chirurgii plastycznej, kosmetologii i stomatologii
- odkrycia, urzÄ…dzenia i technologie, które rewolucjonizujÄ… przemysÅ‚, naukÄ™ i spoÅ‚eczno-kulturowy rozwój czÅ‚owieka - sprzÄ™t RTV, który zasÅ‚uguje na miano hitu XXI wieku?

Skala i tempo odkryć naukowych, zmian, metod badawczych oraz wynalazków, które możemy uzyskać dziÄ™ki wspóÅ‚czesnej nauce i technologiom, sÄ… ogromne. W zwiÄ…zku z tym wymuszajÄ… ciÄ…gÅ‚e aktualizacje publikacji, zwÅ‚aszcza z dziedzin takich jak: informatyka, inżynieria genetyczna, genetyka molekularna, fizyka, chemia, medycyna, farmacja, stomatologia, biotechnologia, kryminalistyka, archeologia, geologia, antropologia, astronomia, kosmetologia, ochrona Å›rodowiska, itd.

Praktycznym rozstrzygniÄ™ciem tej kwestii byÅ‚oby publikowanie podrÄ™czników i książek w formie elektronicznej i drukowanej z aktualizatorami. RozwiÄ…zanie to dawaÅ‚oby możliwość uzupeÅ‚niania teorii na bieżąco na podstawie najnowszych wyników badaÅ„, nowych odkryć, faktów i dowodów. Aktualizacje pozwalaÅ‚by na poszerzanie teorii o najnowsze modernizacje czy technologie, nowe dane, odkrycia, fakty i dowody oraz umożliwiÅ‚yby obalenie lub potwierdzenie sÅ‚usznoÅ›ci danej hipotezy.

Natomiast podręczniki wydawane w formie drukowanej powinny zawierać aneks z informacją o tym, iż dana książka powstała w oparciu o odkrycia, modernizacje, technologie, fakty i dowody, jakimi nauka w owej dziedzinie dysponowała w momencie wydania książki (np. czerwiec 2010 r.).

Nowe podejście

Podręczniki i książki wydawane w obecnej formie nie są w stanie sprostać potrzebom przekazu informacji o aktualnym postępie, odkryciach, wynikach badań oraz nowościach technicznych, technologicznych i elektronicznych urządzeniach itd.

Dlatego proponujÄ™ nowÄ… formÄ™ przekazu aktualnej wiedzy naukowej na dwóch pÅ‚aszczyznach.

1. PodrÄ™czniki i książki elektroniczne z aktualizatorem, w których niemal każdego dnia można aktualizować wiedzÄ™ - korygować lub uzupeÅ‚niać o najnowsze dane, odkrycia i technologie.

2. PodrÄ™czniki i książki wydawane w formie drukowanej z aktualizatorem, skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ z dwóch części.
   - Pierwsza część książki zawiera gÅ‚ówne zaÅ‚ożenia, niezmienne reguÅ‚y: prototyp, pierwotne znaczenie, przeznaczenie i zastosowanie danej technologii, wynalazku, badania czy urzÄ…dzenia oraz potwierdzone przez naukÄ™ fakty i dowody na dany temat. Ta część książki jest niezmienna, dlatego zawsze aktualna.

- Druga część książki ma formÄ™ segregatora (lub skoroszytu), do którego raz, np. w miesiÄ…cu, można doÅ‚Ä…czyć kolejne strony czy rozdziaÅ‚y książki z datami, bieżącymi danymi i informacjami o: wynikach badaÅ„, nowych funkcjach maszyn, odkryciach i zastosowaniach nowych urzÄ…dzeÅ„, maszyn, procesorów, technologii, wybiegajÄ…cych w przyszÅ‚ość technologiach, planach, projektach, etc.

PodrÄ™czniki i książki z aktualizatorem to patent na kompleksowy, zawsze aktualny i czytelny przekaz wiedzy w trzech wymiarach: 1. Opis od pomysÅ‚u po wykonanie, innowacje, zastosowania i funkcje 2. KsztaÅ‚cenie przez obraz i film. 3. DoÅ‚Ä…czanie kolejnych rozdziaÅ‚ów z zawsze aktualnÄ… datÄ… i wiedzÄ… na dany temat.

Nieustanne zmiany, szalony postÄ™p nauki, wdrażanie nowych technologii sprawiÅ‚y, że dziedziny takie jak przykÅ‚adowo informatyka muszÄ… mieć jeden uniwersalny podrÄ™cznik z aktualizatorem, z którego mogÄ… korzystać uczniowie szkóÅ‚ Å›rednich i i studenci oraz specjaliÅ›ci różnych branż i zawodów. Taki podrÄ™cznik musi zawierać kompleksowÄ… wiedzÄ™: od pomysÅ‚u, prototypu, po najnowsze funkcje, zastosowania, innowacje i programy

• opis dziaÅ‚ania, konstrukcje komputera i wszystkich urzÄ…dzeÅ„ z nim wspóÅ‚grajÄ…cych

• porównania najstarszych i najnowszych urzÄ…dzeÅ„

• chronologicznÄ… kolejność powstawania i wdrażania poszczególnych innowacji, urzÄ…dzeÅ„ i programów komputera tak, by odbiorca miaÅ‚ peÅ‚ny obraz tego, jakie w danym okresie powstaÅ‚y urzÄ…dzenia, innowacje czy programy,

• na co użytkownik musi zwracać uwagÄ™ kupujÄ…c nowy komputer dostosowany do swoich potrzeb, jakie programy może dokupić do swojego komputera by go usprawnić,

• jak można wykorzystać realistycznÄ… grafikÄ™ czy niezliczonÄ… ilość wciąż przybywajÄ…cych funkcji komputera,

• uczeÅ„, student i specjalista w danej branży musi wiedzieć czy informacje zawarte w tym podrÄ™czniku to najnowsze osiÄ…gniÄ™cia, zastosowania, funkcje i programy komputerów, oraz to jak najnowsze funkcje i programy można wykorzystać w swoim kierunku nauki czy zawodzie.

Ważna też forma

Zarówno forma elektroniczna jak i drukowana książek z aktualizatorem powinna być ilustrowana infografikÄ…, diagramami, przekrojami i uzupeÅ‚niona o filmy czy dyskietki, na których można zobaczyć sposób dziaÅ‚ania, funkcje, modernizacje, najnowsze urzÄ…dzenia, technologie i metody badawcze etc. Infografika, przekroje, diagramy, obrazy, obserwacja, dźwiÄ™ki poÅ‚Ä…czone z ciekawym opisem to najbardziej efektywna forma ksztaÅ‚cenia z peÅ‚nym wykorzystaniem i usprawnianiem naszego umysÅ‚u za pomocÄ… wszystkich zmysÅ‚ów (wiedziaÅ‚ o tym Leonardo da Vinci ponad pięćset lat temu).

Nowy wymiar podrÄ™czników znajdzie zastosowanie w dziedzinach nauki, w których myÅ›l techniczna, badania czy technologie „majÄ… krótki okres ważnoÅ›ci", gdzie kilka czy kilkanaÅ›cie razy w roku trzeba uzupeÅ‚niać książki najnowszymi odkryciami, badaniami, technologiami, wynalazkami, urzÄ…dzeniami i modernizacjami.

Podręczniki i książki z aktualizatorem opublikowane w formie elektronicznej i drukowanej mogą znaleźć zastosowanie w następujących dziedzinach nauki i literaturze fachowej: medycynie, informatyce, genetyce, fizyce, chemii, biologii, farmacji, budownictwie, architekturze, biotechnologii, przemyśle komputerowym, motoryzacyjnym, elektronicznym, kosmetycznym itd.

Forma podrÄ™czników z aktualizatorami to również sposób na bieżące uzupeÅ‚nianie wiedzy i doksztaÅ‚canie nie tylko dla uczniów i studentów, ale również nauczycieli i wykÅ‚adowców.

Kadra nauczycieli i wykÅ‚adowców musi mieć również Å‚atwy dostÄ™p do materiaÅ‚ów z aktualnym stanem wiedzy, najnowszych odkryciach, badaniach, urzÄ…dzeniach, technologiach, modernizacjach etc., z których może czerpać aktualnÄ… wiedze by nastÄ™pnie przekazać jÄ… swoim uczniom i studentom.

Książki i podrÄ™czniki z aktualizatorami wydawane w formie elektronicznej i drukowanej to nie tylko sposób na szybkie i sprawne dotarcie do aktualnej wiedzy na każdym szczeblu nauczania, nowy i sprawny wymiar szkolnictwa, ale również sposób na przekazanie bieżącej wiedzy i informacji w literaturze fachowej dla: naukowców, specjalistów, inżynierów, lekarzy, farmaceutów, genetyków, chemików, fizyków, konstruktorów, programistów, kosmetologów, chirurgów plastycznych, placówek badawczych, laboratoriów i firm, które nieustannie wdrażajÄ… nowe produkty, technologie, patenty i urzÄ…dzenia.

Zaoszczędzić czas i trud

O ile prostsze byłoby dotarcie do potrzebnych nam wiadomości gdyby ukazały się podręczniki i książki z aktualizatorami o następującej tematyce:

- kolejne funkcje lub zastosowania wyÅ›wietlacza 3D, procesorów szeÅ›ciordzeniowych, detektorów, mobilnych laptopów, ekranów dotykowych

- od powstania i pierwotnego zastosowania komputera po jego dzisiejsze funkcje i zastosowania

- inżynieria genetyczna od powstania po technologie i zastosowania w: medycynie, ewolucjonizmie, rolnictwie, sądownictwie, kryminalistyce, archeologii, historii, kosmetologii wczoraj i dziś.

- od prototypów i zasad dziaÅ‚ania po najnowsze urzÄ…dzenia, funkcje i zastosowania komputera, telefonii komórkowej i nawigacji satelitarnej.

- funkcje i zastosowanie Internetu w gospodarce, nauce i społeczno-kulturowym rozwoju człowieka.

- materiały, maszyny, rozwiązania inżynieryjne, architektoniczne w nowoczesnym budownictwie.

- urzÄ…dzenia, technologie, maszyny, metody badawcze, nowa generacja leków, najnowsze (czy niekonwencjonalne) metody leczenia itd. Takich przykÅ‚adów jak te możemy mnożyć tysiÄ…ce.

- komputer od prototypu po najnowsze funkcje i programy

- najnowsze osiÄ…gniÄ™cia, technologie, metody leczenia i specyfiki koncernów farmaceutycznych i kosmetycznych.

- najnowsze technologie wykorzystywane do produkcji materiaÅ‚ów i urzÄ…dzeÅ„ używanych w chirurgii urazowej i kosmetycznej.

- w jakich gałęziach gospodarki, dziedzinach nauki i społeczno-kulturowego rozwoju ludzkości znalazły zastosowanie komputery, Internet, inżynieria genetyczna, genetyka molekularna, fizyka jądrową, fizyka molekularna, biotechnologie, łączność i nawigacja satelitarna, światłowody, motoryzacja, medycyna, kosmetologia, rolnictwo, budownictwo, obrazy radarowe (SIR).
Skutkiem ubocznym przestarzałego systemu przekazywania wiedzy, jest zaśmiecanie naszego umysłu masą zbędnych i nieaktualnych informacji. Czy w dobie tak szalonego tempa rozwoju badań, osiągnięć technicznych, elektronicznych i technologii możemy sobie pozwolić na marnowanie czasu by dotrzeć do potrzebnych nam informacji z powodu złego systemu przekazywania wiedzy?

DziÄ™ki nowoczesnej formie wydawniczej, którÄ… proponuje uczniowie i studenci nie musieliby tracić bezowocnie czasu na dotarcie do aktualnej wiedzy i marnować pieniÄ™dzy na kupowanie kilkunastu pozycji, jeżeli mieliby dostÄ™p do zawsze bieżących informacji zgodnych z aktualnym stanem wiedzy naukowej w jednej książce przez kilkadziesiÄ…t lat. Wystarczy tylko dopisać kolejny rozdziaÅ‚ z aktualnÄ… datÄ… umieść w segregatorze i podrÄ™cznik czy książka z aktualizatorem nadal bÄ™dzie speÅ‚niaÅ‚a swoje zadanie.

Barbara Walczak

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.