Eurosieroty? Nie ma sprawy...
Badania, metodÄ… sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem ankiet i wywiadu, przeprowadzono w 3 dużych miastach (Bydgoszcz, ToruÅ„, WÅ‚ocÅ‚awek), w 6 miastach gminach (Brodnica, Mogilno, NakÅ‚o, Å»nin, Ciechocinek, Bobrowniki) oraz w 5 typowo wiejskich Å›rodowiskach (Pakość, Kcynia, Piotrków Kujawski, Książki, Osiek). ObjÄ™to nimi dzieci ze szkóÅ‚ podstawowych i gimnazjów, ponieważ tego rodzaju placówki zarejestrowaÅ‚y najwiÄ™kszÄ… liczbÄ™ (523) euro sierot. Ankietowano i rozmawiano także z opiekunami dzieci.
Przy okazji warto powiedzieć, że wedÅ‚ug rozeznania Kuratorium OÅ›wiaty do szkóÅ‚ województwa kujawsko-pomorskiego pod koniec 2008 roku uczÄ™szczaÅ‚o 12 278 dzieci, które można zdefiniować jako eurosieroty. Czy sÄ… to dane wiarygodne? Jak wynika z cytowanych w raporcie opinii naukowców, w Polsce istniejÄ… rozbieżnoÅ›ci w ustalaniu liczby eurosierot. Najczęściej wymieniane sÄ… wielkoÅ›ci 110-140 tysiÄ™cy dla caÅ‚ego kraju. Ale Ministerstwo Edukacji Narodowej - czytamy w raporcie - jako jedyne podaje liczbÄ™ o wiele mniejszÄ…, bo wynoszÄ…cÄ… niewiele ponad 45 tys. , gdyż przyjęło definicjÄ™, że euro sieroctwo wystÄ™puje wtedy, kiedy wyjazd zarobkowy rodzica powoduje burzenie podstawowych funkcji rodziny. DokÄ…d nie jest to na zewnÄ…trz widoczne, to...
Z poczynionych w bydgoskim raporcie ustaleÅ„ wynika, że najczęściej migruje ojciec (74,3 % przypadków). Wyjazdy matek sÄ… o wiele rzadsze (10,8 %). Wyjazd obojga rodziców dotyczy 4,1 % przypadków. WyjeżdżajÄ… za granicÄ™ najczęściej na okres od 3 miesiÄ™cy do roku. W zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci pozostawionymi w kraju dziećmi opiekuje siÄ™ matka a jeÅ›li matki bÄ…dź ojca zabraknie - dziadkowie. W dalszej kolejnoÅ›ci - wujostwo, rodzeÅ„stwo, inni.
NiepokojÄ…ce jest to, że w przypadku powierzenia opieki innym niż rodzic osobom, tylko jeden jedyny raz stwierdzono, że odbywa siÄ™ to na podstawie decyzji sÄ…du o ustanowieniu rodziny zastÄ™pczej. Zwyczajem jest umowa ustna, co komplikuje życie i ludziom, i instytucjom w sytuacjach losowych (choroba, wypadek itd.). StÄ…d pomysÅ‚, wart popularyzacji (zrealizowany już w niektórych kuratoriach oÅ›wiaty), stworzenia informatora dla rodziców wyjeżdżajÄ…cych za granicÄ™ w celach zarobkowych, objaÅ›niajÄ…cego ich obowiÄ…zki prawne.
Jakie sÄ… skutki czasowego braku opieki rodziców nad swoimi dziećmi (poza - oczywiÅ›cie - przypadkami ekstremalnymi)?
WiÄ™kszość opiekunów dzieci, wychowawców i pedagogów twierdzi, że dzieci pozostawione pod ich opiekÄ… nie sprawiajÄ… trudnoÅ›ci wychowawczych, a jeÅ›li już, to najczęściej sygnalizowanymi sÄ… kÅ‚opoty wynikajÄ…ce z: lekceważenia obowiÄ…zków szkolnych, braku dyscypliny, palenia papierosów, kÅ‚amstwa oraz arogancji. Niektóre dzieci odmawiajÄ… wspóÅ‚pracy z opiekunami, stajÄ… siÄ™ mniej aktywne i zaangażowane w szkole, unikajÄ… towarzystwa rówieÅ›ników, niechÄ™tnie podejmujÄ… siÄ™ realizacji zadaÅ„. W wyniku tego nastÄ™puje pogorszenie ocen. Porażki w szkole wywoÅ‚ujÄ… niekorzystne zmiany emocjonalne: nadpobudliwość, agresjÄ™, nieopanowanie, nieufność i brak wiary we wÅ‚asne siÅ‚y, nieÅ›miaÅ‚ość i apatiÄ™. Ale, jak wynika z ankiet i wywiadów, dotyczy to tylko 10% badanych dzieci. Dlatego eurosieroty mogÄ… liczyć na standardowÄ… pomoc ze strony szkoÅ‚y - na nieodpÅ‚atny obiad, konsultacje z pedagogiem, dodatkowe lekcje. Ich opiekunowie - na informacjÄ™ przekazywanÄ… na wywiadówkach, szkolnych zebraniach, wezwaniach. Dlatego tylko w dwu szkoÅ‚ach zostaÅ‚y opracowane programy pomocy euro sierotom, w pozostaÅ‚ych nie stosuje siÄ™ żadnych specjalnych procedur.
Czy to wystarcza? Naukowcy nie dali siÄ™ zwieść deklaracjom skÅ‚adanym w ankietach. Rozszerzyli badania o dodatkowe. M. in. zbadali, jak eurosieroty, pod wpÅ‚ywem różnych doÅ›wiadczeÅ„, wyjaÅ›niajÄ… swoje sukcesy i porażki. Stwierdzono, że poÅ‚owie tych dzieci niepowodzenie odbiera chęć do dalszych dziaÅ‚aÅ„ a sukces przez blisko 1/3 badanych traktowany jest jako chwilowy szczęśliwy traf. Nie wiążą go z wykonywanÄ… pracÄ…, nie przypisujÄ… sobie, ale czynnikom zewnÄ™trznym. Poza tym 1/3 badanych dzieci w wyniku jakiejkolwiek porażki zniechÄ™ca siÄ™ do dalszych dziaÅ‚aÅ„. Blisko 80% euro sierot porażki poniesione w jednej dziedzinie traktuje dowód na to, że i w innych dziedzinach ich starania zakoÅ„czÄ… siÄ™ niepowodzeniem. SÅ‚owem dzieci te sÄ… pesymistami i majÄ… skÅ‚onność do depresji. Dodatkowe badania dowiodÅ‚y także, że uczniowie ci majÄ… zaburzone relacje z otoczeniem spoÅ‚ecznym. Obserwuje siÄ™ u nich tendencje do „wycofywania siÄ™" z aktywnoÅ›ci wobec otoczenia oraz wobec siebie.
ReasumujÄ…c - problemu eurosieroctwa nie da siÄ™ ani zignorować ani zamieść pod dywan. Potrzebne sÄ… kolejne badania i efektywna dyskusja, jak go rozwiÄ…zać na poziomie szkoÅ‚y. PrzykÅ‚ady rozwiÄ…zaÅ„ już sÄ…. Trzeba o nich mówić i upowszechniać dobre praktyki. Inaczej bÄ™dzie nam przybywaÅ‚o frustratów i kalek życiowych.
(Jas)
„SzkoÅ‚a i opiekunowie wobec eurosieroctwa w województwie kujawsko-pomorskim", Raport z badaÅ„ przeprowadzonych przez zespóÅ‚ Kujawsko-Pomorskiej SzkoÅ‚y Wyższej pod kierunkiem prof. Zbigniewa WÄ™gierskiego w skÅ‚adzie: prof. nadzw. dr PaweÅ‚ Prusak, dr Sylwia Piekut-BurzyÅ„ska oraz dr Wojciech Gulin, Wydawnictwo KPSW, Bydgoszcz 2010.
oem software Odsłony: 6972