banner

 

Autor podejmuje w swoich pracach kwestie związane z sytuacją krajów w momencie transformacji ustrojowej, a także problem społecznej recepcji kapitalizmu w sytuacji kryzysu. Prezentacja wystawy w Polsce, która coraz częściej wchodzi w rolę mentora wobec państw ubiegających się o miejsce w nowej Europie, daje możliwość bardzo szczególnego wglądu w ich realia i namysłu nad ubocznymi skutkami kapitalizmu.

Na wystawie są trzy prace, które konfrontują różne modele społeczne w fazie przekształceń ustrojowych.  Dwukanałowa instalacja wideo Socjalizm zawiódł, kapitalizm zbankrutował. Co dalej? (2010) odwołuje się do kondycji mieszkańców Armenii po upadku Związku Radzieckiego. W filmie, który powstał na największym w Armenii bazarze, w biednej dzielnicy Erewania, wymownie zwanej Bangladeszem, słyszymy o drastycznym pogorszeniu się warunków życia i skrajnym rozwarstwieniu społecznym. W wypowiedziach mieszkańców dominuje poczucie rezygnacji związane z degradacją, bezrobociem i wszechobecną korupcją, które artysta potęguje niemymi obrazami opuszczonych fabryk, niegdyś miejsc pracy tysięcy obywateli.

Fasadowa demokracja i pozornie funkcjonujący wolny rynek, pod płaszczykiem których ukrywa się system feudalnych zależności społecznych, powodują, że ze szczególną siłą odżywają radzieckie resentymenty, a wolność i niepodległość okazują się dobrem niechcianym. Już w pierwszych, prowokacyjnych słowach jednego z bohaterów filmu ujawnia się bliska strategiom dokumentalnym metoda artystyczna Olivera Resslera, która zakłada dążenie do obiektywizmu i poszukiwanie prawdy: „Można sfilmować górę Ararat i dodać, że u jej stóp ludziom żyje się bardzo dobrze. Można pokazać domy dygnitarzy i okrasić zdjęcia słowami: »Popatrzcie, jak Armenia się rozwija! Spójrzcie, jaki to bogaty kraj, dobrze się tu żyje, ludzie mieszkają w takich domach... « I nic poza tym. Jeśli chce się sfilmować kłamstwa, nie ma sprawy".
Charakterystyczne dla Olivera Resslera jest budowanie  przestrzeni dla wypowiedzi bohaterów, w której ingerencje artysty ograniczone są do minimum.  Wydaje się, że związek jaki powstaje między Resslerem a bohaterami jego filmów wynika z zewnętrznej pozycji artysty, którą zajmuje, a która z jednej strony zakłada chłodny ogląd sytuacji, z drugiej budzi w rozmówcy nadzieję, że jego protest zostanie usłyszany.

W tym samym roku powstała Gmina w budowie, dokumentalny film Olivera Resslera i Dario Azzelliniego  opisujący oddolny proces tworzenia się opisujący oddolny proces tworzenia się społecznych organów decydenckich w Wenezueli, służących modernizacji biednych obszarów aglomeracji Caracas. W filmie artysta rejestruje zgromadzenia ludowe, podczas których ustala się hierarchię potrzeb i główne problemy małych społeczności, a także strukturę powstających organizacji i taktykę działania.  W walkę o poprawę warunków bytowych w imię rewolucji Hugo Chaveza wpisana jest krytyka skostniałych struktur urzędniczych, ale też wola konsolidacji i współdziałania.
Odnosi się wrażenie, że pomiędzy reżimem totalitarnym a zewnętrznym interwencjonizmem, który doprowadził do pauperyzacji społeczeństwa wenezuelskiego na naszych oczach realizuje się postulat „trzeciej drogi". Film ujawnia procesualne mechanizmy władzy i podporządkowuje im swoją formę: surowe kadry, długie „nieoszlifowane" ujęcia i brak wyczuwalnej obecności artysty. Stwarzają one atmosferę głębokiego zaangażowania i poczucie, że granica między działaniem artystycznym a aktywizmem staje się trudna do uchwycenia.
Kapitalizm zawiódł nie tylko w społeczeństwach w okresie transformacji jako remedium na reżimy totalitarne. Ostatni kryzys w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych pokazał, że w krajach o ugruntowanej demokracji system ekonomiczny i los ludzi zależy od dyktatury międzynarodowych korporacji i systemu bankowego. Skutki tego kryzysu ponieśli obywatele, a nie instytucje finansowe za duże żeby upaść przez świat połączeń, które mają ze światem polityki.

Oliver Ressler (1970) ukończył Uniwersytet Sztuk Plastycznych w Wiedniu. Uprawia sztukę krytyczną, w której analizuje współczesne relacje władzy, formy oporu i alternatywne modele społeczne. Współpracuje z artystami: Zanny Begg, Martinem Krennem i Davidem Thorne, a także politologiem Dario Azzellinim. Brał udział w ponad stu wystawach międzynarodowych. Wielokrotnie pokazywany w Polsce. Współpracuje z Instytutem Wyspa, który wydał w języku polskim i angielskim książkę artysty Alternatywna Ekonomia Alternatywne Społeczeństwo (2007), wieloletni projekt wywiadów z osobami pracującymi nad koncepcjami alternatywnych form organizacji życia społecznego i wymiany ekonomicznej.

Wystawa czynna do 28.08.2011

więcej - http://bunkier.art.pl/wystawy/pokaz/168