W Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi od 29.10.2014 do 4. 01. 2015 można oglądać wystawę pokazującą dorobek 65 lat Cepelii.
Historia wystaw prezentujących dorobek Cepelii w Centralnym Muzeum Włókiennictwa jest wyjątkowo długa. Rozpoczęła ją ekspozycja, jeszcze w ramach Działu Tkactwa, w 1954 roku. Wielokrotnie przedstawiano rękodzieło tkackie, rzeźbę, zabawki, ubiory; twórczość projektantów związanych z Cepelią i pojedyncze spółdzielnie. Od lat 70. regularnie gościły przeglądy z cyklu: „Tkanina artystyczna Cepelii”. Od 1990 Muzeum świętuje kolejne jej jubileusze.
Pięć lat temu, na 60-lecie Cepelii, przygotowany został barwny i przekrojowy pokaz. W roku ubiegłym, na wystawie „Sztuka z ognia” - słynna ceramika z Bolesławca wraz z kolekcją użytkowo-dekoracyjnych lnów, ze zbioru Działu Tkanin Ludowych.
Tym razem, z muzealnej kolekcji wybrano zespół kilimów, gobelinów, haftów i dywanów, gromadzonych od 1960 roku w Dziale Tkaniny Artystycznej.
Towarzyszą im – wypożyczone z rąk prywatnych – pojedyncze meble i domowe utensylia: zydelki, ławy, krzesła, stoliki, świeczniki, lustra, kompozycje zdobnicze. Zaprojektowane i wykonane z myślą o wyposażeniu wnętrz, dekorują je do dzisiaj. Co więcej, od pewnego czasu są przedmiotem kolekcjonerskich pasji. To istotny sygnał, informujący o niegasnącej fascynacji ludowością. Niesione przez nią formy, kolory, materie są po prostu atrakcyjne plastycznie.
Nic zatem dziwnego, że czerpanie z folkloru jest często bliskie projektantom młodego pokolenia. Wystarczy przypomnieć żywe zainteresowanie krakowskim festiwalem etnodizajnu i sukcesy na europejskich pokazach nowoczesnego wzornictwa (np. nagroda RED Dot w Essen w 2008 dla dywanu mohohej!DIA czy nagroda w konkursie „must have” na 5 Łódź Design Festival w 2011 dla dywanu Pasanka).
I tu warto wspomnieć, iż na konkurs „Pamiątka z Polski”, ogłoszony przez Cepelię w 2009, napłynęło blisko 1000 zgłoszeń, zaś rezultaty konkursu „Tkanina wraca” (na projekt kilimu, gobelinu i dywanu), współorganizowanego wraz Akademią Sztuk Pięknych w Łodzi i Centralnym Muzeum Włókiennictwa, pokazano w Muzeum na przełomie lat 2012 i 2013. Również w 2013 ukazała się publikacja „Ludowość na sprzedaż”, traktująca o fenomenie, jakim w XX wieku było polskie wzornictwo, wnętrzarstwo i moda inspirowane sztuką i rękodziełem ludowym, omawiająca przy tym różnorodne konteksty powstania tzw. cepeliowskiego stylu.
O jego związkach z tkaniną opowiada muzealna kolekcja, pozyskana z cepeliowskich zakładów wzorcowych i spółdzielni rękodzielniczych w Żywcu, Nowym Targu, Zakopanem, Makowie Podhalańskim, Krakowie, Bobowej, Poznaniu, Czechowicach-Dziedzicach i w Opolu. Dominują kilimy, bo to one od początku stanowiły mocny akcent cepeliowskich propozycji (dekadę później dołączyły barwne gobeliny).
Kilimy nagradzano na Targach Rękodzieła Artystycznego w Monachium i na światowym konkursie tkanin, zorganizowanym przez amerykański Instytut Projektantów Wnętrz (AID) w 1962 roku. Rok później pisano: „3 polskie projekty wygrywają AID 1963”. Medalistkami były Maria Bujakowa, Maria Łaszkiewicz i Aleksandra Lewińska (uhonorowany kilim Lewińskiej jest na wystawie).
To wówczas, po obejrzeniu polskich tkanin w nowojorskim sklepie Cepelii (przy 5th Avenue!) dziennikarz z popularnego magazynu „Cue” entuzjastycznie pisał: „bajeczna kolekcja”, a kilimy postrzegał jako „nowoczesny element dekoracyjny ścian w mieszkaniu”. W tkaninach widziano sedno „polskiego stylu”. Z początkiem lat 60. ten styl był „rozpisany” na przeszło 500 kilimowych wzorów, znajdujących nader chętnych nabywców. Takie były początki sukcesu.
65-lecie Cepelii przypada na okres kolejnej fali zainteresowania folklorem. Jest obecny we wzornictwie, modzie i w muzyce. Techniki rękodzielnicze egzaminują z zapałem młodzi, niemniej już mainstreamowi twórcy. W opozycji do masowej produkcji powraca moda na ręczne tkanie i haftowanie ludowych motywów, na kultywowanie – odkrywanych na nowo – dawnych technik rękodzielniczych./…/
Na wystawie pokazano blisko 60 tkanin z kolekcji Centralnego Muzeum Włókiennictwa oraz 40 sprzętów i utensyliów domowych, wykonanych w 17 spółdzielniach i zakładach wzorcowych Cepelii wg projektów:
Jolanty Banaszkiewicz, Katarzyny Boruch Czyż, Anny Brokowskiej, Marii Bujakowej, Hanny Czajkowskiej, Ewy Fortuny, Heleny Gałkowskiej, Barbary Grabowskiej, Piotra Grabowskiego, Marii Janowskiej, Ewy Januszkowskiej, Irminy Jasek-Flanczewskiej, Bogusława Kamińskiego, Haliny Karpińskiej-Kintopf, Marii Ledkiewicz-Wodnickiej, Aleksandry Lewińskiej, Mieczysława Magiery, Małgorzaty Medweckiej, Anny Michniewicz, Danuty Michno, Jolanty Owidzkiej, Urszuli Plewki-Schmidt, Aleksandry Ramułt, Krystyny Szrekinger, Heleny Walczak oraz Franciszka Aplewicza, Heleny Bukowskiej, Zofii Czasznickiej, Wandy Gengi, Henryka Grunwalda, Haliny Jastrzębowskiej, Danuty Jaworskiej-Thomas, Józefa Kulona, Hanny Lachert, Zygmunta Majchrzaka, Elżbiety Misztal-Rolke, Andrzeja Nehringa, Beaty Nehring, Olgierda Szlekysa, Władysława Wincze, Władysława Wołkowskiego i Wandy Zawidzkiej-Manteuffel.
Małgorzata Wróblewska Markiewicz
Więcej - http://www.muzeumwlokiennictwa.pl/wernisaze/1/553,w-polskim-stylu-65-lat-cepelii.html