Krzesła, zydle i fotele
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 1786
W Muzeum Narodowym we Wrocławiu do 28 lutego można oglądać wystawę pn. Krzesła, zydle, fotele. Krótka historia mebli do siedzenia. Można się z niej dowiedzieć jak zmieniały się meble do siedzenia na przestrzeni wieków, jak je konstruowano i zdobiono. Na wystawie pokazano siedziska skrzyniowe, różne modele zydli, krzeseł, stołków. Zabytki pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, które szczyci się jedną z większych kolekcji mebli w Polsce.
Pierwszymi siedziskami człowieka były drewniana kłoda lub pniak. W okresie neolitu, kiedy wynaleziono kamienną siekierę, zaczęto wyrabiać proste meble, które następnie cały czas były udoskonalane. Najpopularniejszym meblem w średniowieczu była skrzynia, która często pełniła także funkcję siedziska. W okresie renesansu powstało krzesło włoskie (sgabello), które zbudowane było z dwóch deskowych podpór, odchylonych na boki oraz oparcia, przytwierdzonych do drewnianego siedziska. Krzesło barokowe miało prostokątne miejsce do siedzenia wsparte na czterech toczonych, graniastych lub rzeźbionych nogach, z wysokim oparciem. Rokokowe meble były mniejsze, stały się łatwe do przenoszenia i wygodne. Okres biedermeieru był pierwszym w historii meblarstwa, w którym zaczęto kierować się zasadami ergonomii przy konstruowaniu mebla.
Prekursorem współczesnego wzornictwa meblarskiego był Michael Thonet (1796 – 1871), który opatentował technikę produkcji mebli z giętego drewna metodą przemysłową i w fabrykach wytwarzał krzesła, fotele, leżanki. „Sprzęty do siedzenia mają wybitnie służebny charakter, ale w przeszłości niepozbawione były też prestiżowych wyróżników i funkcji symbolicznej – wyjaśnia Małgorzata Korżel-Kraśna, kurator wystawy.
Najprostszym meblem był stołek, który następnie ewoluował w krzesło (przez dodanie oparcia) i w fotel (gdy do krzesła dodano podłokietniki). Siedziska dawniej pełniły funkcje polityczne, np. w Egipcie dostępne były tylko dla rodziny faraona; podobnie na dworze Ludwika XIV, gdzie jedynie wybrani przez króla mieli prawo zasiadać na taboretach. Najbardziej prestiżowy stał się fotel z wysokim oparciem zwany tronem, używany przez władców świeckich i kościelnych, który do dziś jest atrybutem władzy”. Więcej - http://www.mnwr.art.pl/CMS/wystawy_czasowe/Krzesla.html