W Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy czynna jest do 12.05. wystawa makatek z kolekcji Elżbiety Piskorz-Branekovej.
Kolekcja gromadzona przez lata liczy kilkaset makatek z całej Europy, o różnej tematyce, z których większość powstała w ubiegłym wieku.
„Ojczyzną” makatek były Niemcy, gdzie używano ich już w połowie XIX w., później zaczęły być modne i w innych krajach Europy. Najpierw w domach mieszczańskich, a potem robotniczych i wiejskich. Okres największej ich popularności to lata 60. XX w.
Najczęściej przyozdabiały one kuchnie.
Hafty na najstarszych makatkach były jednobarwne, przeważnie niebieskie, w latach 30. XX w. coraz częściej wielokolorowe. Z czasem obok wyszywanych zaczęły występować także zdobione jedno lub wielobarwnym drukiem.
Makatki pełniły rolę schematycznego, obrazkowego leksykonu, który kreował wartości uważane za najważniejsze w życiu człowieka. Jego ideą było wskazanie wzorców do naśladowania dotyczących zarówno codziennego postępowania, jak i współżycia w rodzinie.
Elżbieta Piskorz-Branekova
Więcej - http://galeria.kpck.pl/wystawy/gdzie-milosc-i-zgoda-czyli-makatka-prawde-ci-powie/
Od Redakcji:
Z Wikipedii: Historia makatek jest długa, a tkaniny zdobione w ten sposób, występują na całej kuli ziemskiej. (Jednym z przykładów są początkowe formy tybetańskich thank – czyli obrazów wszywanych w materiał). Ta technika zdobienia, do Polski przywędrowała ze wschodu – można się tego dowiedzieć, odwiedzając Małe Muzeum Makatek w Garbowie Lubelskim.
Makatka, jaką znamy, jest formą sztuki ludowej, rozwinęła się na wsiach i do tej pory tam jest najczęściej kultywowana. Makatka typowo polska, różni się od przykładowo, makatki rzeszowskiej, bądź kaszubskiej dzięki odmiennej technice haftu, o czym mówią książki tj. Jadwiga Turska Polski haft ludowy (1997), czy Anna Główczewska Haft kaszubski (1981).
Ciekawostka: Inkrustowane wzorem flagi i bandery świadczące o przynależności, albo zamiarach załogi statków pirackich czy korsarskich były makatkami.