Zakazy, wykluczenia, przesądy - to tytuł fotograficznej opowieści o kobietach w przemyśle – najnowszej wystawy w Muzeum Śląskim w Katowicach czynnej od 7.09. do29.12.2019.
Celem wystawy jest przedstawienie roli kobiet w przemyśle w ostatnich 150 latach, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia obydwu wojen światowych.
Bardzo ważne przy przygotowywaniu koncepcji ekspozycji było pragnienie zaznaczenia rosnącej roli kobiet w przemyśle, co było przez wiele lat pomijane, oraz przełamanie stereotypu, że kobiety w przemyśle nie potrafiły/potrafią się znaleźć, są fizycznie na taką pracę za słabe, nie jest to ich rola społeczna, ich obecność w zakładzie pracy przynosi nieszczęście.
Kobiety od zawsze były obecne w procesie wydobycia minerałów, szczególnie w górnictwie węglowym, oraz we włókiennictwie, gdzie ich rola była tak powszechna, że uległa daleko idącej stereotypizacji. Nawet dziś myśląc o kobiecie w przemyśle automatycznie nasuwa nam się obraz szwaczki lub włókniarki. Zapotrzebowanie na siłę roboczą podczas obydwu wojen światowych otworzyło przed kobietami nowe perspektywy zatrudnienia w przemyśle zbrojeniowym. Temu zagadnieniu poświęcono w wystawie szczególną uwagę.
Jako że Śląsk jest regionem o wybitnie przemysłowym charakterze i historii zdeterminowanej przez przemysł, a dużą rolę w śląskim społeczeństwie odgrywał i odgrywa patriarchalny model rodziny, to w takim kontekście rola kobiet w pracy w przemyśle zasługuje na podkreślenie i uwydatnienie, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę zmiany światopoglądowe w dzisiejszym polskim społeczeństwie.
Na wystawie wykorzystane będą reprodukcje cyfrowych fotografii ze zbiorów wielu instytucji europejskich i amerykańskich takich jak: Muzeum Śląskie w Katowicach; Narodowe Archiwa Cyfrowe; Archiwum Państwowe w Gdańsku; Imperial War Museums, Londyn; Museum for England; United States Holocaust Memorial Museum, USA i in. Starannie wyselekcjonowane zdjęcia reprezentują praktycznie każdy typ fotografii – propagandową, dokumentalną, reporterską i artystyczną.
Mariusz Gąsior, kurator wystawy.