W Zachęcie do 17.05.20 można oglądać wystawę prac wybitnego rysownika Andrzeja Krauzego pn. "Lekcja fruwania".
W Polsce Krauze - od prawie czterdziestu lat mieszkający w Londynie - znany jest przede wszystkim jako twórca satyryczny. Starsi czytelnicy pamiętają jego prace z lat siedemdziesiątych zamieszczane na łamach „Kultury”. Niezwykle wówczas ważne dla oddania nastrojów epoki. Jednak wystawa skupia się wokół innego okresu twórczości.
Głównym wątkiem konstruującym ideę pokazu jest ilustracja i rysunek tworzone dla gazet w okresie ostatnich 30 lat. W szczególnym dla tego medium czasie — burzliwego rozwoju prasy, ale też powolnego schyłku formy papierowej i zamiany nośnika na format cyfrowy.
Lekcja fruwania gromadzi wszystkie oryginalne rysunki powstałe podczas trzydziestoletniej współpracy artysty z brytyjską gazetą „The Guardian”. Koncentracja na jednym tylko czasopiśmie, wybranym spośród wielu, z którymi współpracował, pozwoli nie tylko przyjrzeć się różnorodności form rysunkowych i przemiany stylu, ale też lepiej prześledzić zmiany formy wizualnej samej gazety jako medium.
Zmiany rozkładu, pączkowanie dodatków lub wciąganie ich w obręb wydania głównego, zmniejszenie formatu — tabloidyzacja: zmiany proporcji między tekstem a ilustracją, ilustracją a fotografią czy wreszcie wprowadzanie koloru i powolne przechodzenie w stronę informacji internetowej.
Wszystko to miało także wpływ na sam rysunek — jego styl, miejsce i charakter.
Jednocześnie jest widzialną oznaką ogólnoświatowych przemian — tych politycznych czy ekonomicznych — kolejnych „boomów” i kryzysów finansowych, lecz także zmian w dystrybucji, doborze i odbiorze samej informacji. Gdzie potęga, ale i okrucieństwo czwartej władzy zdają się ustępować miejsca dostępności oraz bezwzględności Internetu.
Rysunki Krauzego to nie tyle rysunki satyryczne (określenie dość ograniczające nawet w ramach tego gatunku), a uniwersalne komentarze bez słów, ilustracje, alegorie czasem wprost nawiązujące do tematu prasowego artykułu, często jednak będące swobodną interpretacją całych wątków. Niejednokrotnie autonomiczne dzieła.
Instalacja-archiwum przedstawiająca zespól rysunków Guardianowskich zestawiona jest z seriami prac bardziej osobistych, tworzonych w pracowni, dla siebie.
W Zachęcie można zobaczyć po raz pierwszy prezentowany w całości autobiograficzny cykl Mr Pen. His life and work/ Pan Pióro. Jego życie i twórczość czy Unfinished Biography of Mr Pen/ Niedokończona biografia Pana Pióro. A także — będące swoistymi arcydziełami rysunku — wycinanki, w których narzędzie pracy artysty pióro ze stalówką zastępuje... skalpel.
Tytuł Lekcja fruwania odwołuje się do pracy dyplomowej Andrzeja Krauzego z 1974 roku — filmu animowanego – jedynej pokazywanej pracy artysty z lat 70. Ale jest też metaforycznym podsumowaniem całej twórczości i biografii twórcy.
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowana publikacja wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy.
Hanna Wróblewska, kuratorka
Andrzej Krauze (ur.1947) - rysownik, ilustrator, autor plakatów, przedstawiciel nowego polskiego rysunku prasowego lat 70. XX wieku.
Debiutował w 1965 roku w miesięczniku „Wiedza i życie”. W latach 1971–1977 publikował w „Szpilkach”, a od 1974 do 1981 tworzył felietony rysunkowe na łamach „Kultury”. Zamieszczał swoje prace również w „Tygodniku Solidarność” i wydawnictwach podziemnych. Ilustrował książki.
W 1979 roku wyjechał z Polski do Wielkiej Brytanii. Od 1989 roku współpracuje stale z brytyjskim dziennikiem „The Guardian”. Publikował również w „The New York Times”, „The Independent of Sunday”, „The Times”, „The Observer”, „The Sunday Telegraph” oraz „Rzeczpospolitej”. Od 2013 roku tworzy rysunki dla czasopism „W sieci” i „Do Rzeczy”.
Więcej - https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/andrzej-krauze