Tradycję przysłów bez wątpienia można nazwać fenomenem kulturowym. Te krótkie formy językowe - przekazywane z pokolenia na pokolenia - zawierają w sobie elementy światopoglądu oraz konkretnych doświadczeń człowieka, wynikających m.in. z pracy, nauki, ideologii, moralności, prawa. Na swój sposób prezentują one stosunek człowieka do świata. Od tego, jakie znaczenie ma świat dla człowieka, zależy określenie wartości w przysłowiach. Przysłowia uczą i wychowują, ujmują wiele kryteriów postępowania, norm, przykazów, zakazów, poleceń.
W tradycji przysłów zadomowiły się liczne wypowiedzenia na temat uczenia się i nauki. Może warto zajrzeć do tej usankcjonowanej wiekami skarbnicy i odwołać się do tej czy innej praktycznej mądrości ludowej związanej z procesem kształcenia. Z nauką wiążą się tu ściśle najwyższe wartości poznawcze, takie jak mądrość i prawda, bo nauka to potęgi klucz.
W przysłowiach eksponuje się znaczenie uczenia się we wczesnym etapie rozwoju człowieka, które procentuje w przyszłości, bo czego się za młodu nauczysz, na starość jakbyś znalazł, w przeciwnym razie skutki niedokształcenia mogą być opłakane, ponieważ czego Jaś się nie nauczył, tego Jan nie będzie umiał, a nauka idzie w las i czas uczenia się może być bezpowrotnie stracony. Okazuje się też, że uczący drugich sam się uczy, kształcenie innych jest więc nie tylko trudem dydaktycznym, ale także własnym nieustannym dokształcaniem się.
Każdy, kto się kształci powinien być specjalistą w jakiejś dziedzinie, bo każdy w swej nauce biegły. Nie zawsze jednak mądrość nabywa się wraz z wykształceniem i nauka czasem głupim człowieka czyni. Nie wiadomo też, ilu wśród ludzi wysoko wykształconych jest rzeczywiście mądrych. Czasem, gdy objawiają się nam ujemne skutki działań uważanych za mądre, gdy nagle odkrywamy, że to, co uważamy za szczytowy przejaw ludzkiej mądrości, a więc nauka i technika, przynoszą nam np. masowe zatrucie wód i powietrza, skażenie żywności i nowe rodzaje schorzeń - zaczynamy dostrzegać, że uczeni nie zawsze są mądrzy.
Nauka jest procesem długotrwałym i żmudnym, nauka zawsze z latami przychodzi i na naukę nigdy nie jest za późno. Droga kształcenia jest przeważnie ciernista, często nie wystarczy talent, wymagana jest ciężka praca i odporność na porażki, ponieważ żaden uczony z nieba nie spadnie. Trud kształcenia może przynieść jednak pozytywne skutki, bo nauki korzenie gorzkie, ale owoce smaczne. A najbardziej wytrwali i utalentowani mogą nawet osiągnąć zaszczyty i godności, bowiem przez naukę niejeden przyszedł do sławy. Ponadto wykształconym jest łatwiej funkcjonować w społeczeństwie, ponieważ uczonego zawsze kochają, nieuczonym wszędzie pogardzają.
Przysłowia są mądrością narodów, stanowią niezmiernie żywe składniki kulturowej świadomości. Wartości eksponowane w przysłowiach są przejawem pamięci społecznej. Warto sięgać po przysłowia, także przypominać te niesłusznie zapomniane, aby zaskoczyć odbiorcę sugestywnością wyrazu, także często grą skojarzeń, paradoksem i humorem.
oem software