Racja bytu NCBR

Utworzono: środa, 11 październik 2006 Drukuj E-mail

Istotnym elementem reformy polskiego systemu nauki będzie utworzenie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), którego zadaniem jest organizowanie badań naukowych i prac rozwojowych podejmowanych w ramach programów o strategicznym znaczeniu dla rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego kraju. Centrum, skonsoliduje rozdrobnioną strukturę podmiotową nauki polskiej. W szczególności wobec jednostek o zbliżonym profilu naukowym, biorących udział w realizacji programów Centrum, będą postawione warunki uzgodnienia planów w zakresie rozbudowy zasobów ludzkich oraz infrastruktury badawczej. Doprowadzi to w pierwszym okresie do konsolidacji programowej instytutów PAN, JBR oraz zespołów uczelnianych, a po pewnym czasie - do racjonalnej konsolidacji instytucjonalnej.

Wprowadzenie nowej kategorii dużych projektów badawczo - rozwojowych stworzy także możliwości rozwoju w Polsce kadry przygotowanej do profesjonalnego zarządzania przedsięwzięciami w sferze B+R. Skutkiem tego będzie usprawnienie sposobu zarządzania jednostkami, w tym stopniowe zmiany zasad wyłaniania ich dyrektorów polegające na przejściu od modelu "wybitny naukowiec" do modelu "sprawny organizator badań i prac rozwojowych".

Projekty zarządzane przez Centrum, dzięki ich dużej skali pozwalającej na prowadzenie badań i prac rozwojowych o charakterze interdyscyplinarnym i międzysektorowym, przyczynią się również do wzrostu mobilności naukowców. Osiągnięty zostanie wzrost liczby pracowników naukowo-badawczych zatrudnionych, czasowo lub na stałe, w przedsiębiorstwach, w tym młodych pracowników naukowych.

Centrum będzie prowadziło strategiczne inwestycje w infrastrukturę badawczą o wymiarze ogólnopolskim i międzynarodowym. NCBR będzie wypełniać lukę wynikającą z braku podmiotów, które byłyby w stanie podjąć się organizacji dużych, strategicznych projektów z zakresu badań naukowych i prac rozwojowych, o wartości przekraczających 100 mln zł oraz wysokonakładowych inwestycji w infrastrukturę badawczą.

W perspektywie wzrostu nakładów na naukę, dodatkowe środki finansowe zostaną skoncentrowane na finansowaniu zadaniowym, w szczególności programów strategicznych organizowanych przez NCBR.

Zadania Centrum i ich realizacja

Podstawowym zadaniem Centrum będzie organizacja dużych, strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych ustanawianych przez ministra właściwego do spraw nauki w porozumieniu z Radą Nauki. Centrum urzeczywistniać będzie programy strategiczne poprzez organizację zadań badawczych obejmujących badania naukowe i prace rozwojowe. Centrum będzie także tworzyć i udostępniać własną infrastrukturę badawczą podmiotom, z którymi będzie zawierać umowy na wykonanie zadań badawczych.

Utworzenie i podjecie działalności Centrum stworzy mechanizmy konsolidacji i restrukturyzacji sektora B+R, w szczególności poprzez preferowanie ofert na wykonanie zadań badawczych składanych przez podmioty o wysokim potencjale badawczym (co powinno skłaniać jednostki naukowe do podejmowania współpracy, jak również łączenia się, w celu osiągnięcia jak największej masy krytycznej).

NCBR będzie wykonywać powierzone mu zadania w ramach intensywnej współpracy z jednostkami naukowymi ze wszystkich pionów polskiej nauki, prowadząc programy strategiczne o charakterze interdyscyplinarnym, przy udziale partnerów gospodarczych. W działalności Centrum podstawowe znaczenie będzie miało osiągniecie celów zadań badawczych.

Organizacja Centrum

Pracami NCBR kierować będzie Dyrektor wyłaniany w konkursie przeprowadzanym przez Radę Centrum. Rada stanowić będzie organ opiniodawczy, w skład którego wchodzić będą przedstawiciele nauki, gospodarki i administracji publicznej. W realizacji zadań Dyrektor opierać się będzie na opiniach zespołów ekspertów, złożonych z polskich i zagranicznych specjalistów reprezentujących różne dziedziny nauki, gospodarki i finansów.

Utworzenie NCBR nie będzie ograniczać kompetencji ministra w zakresie prowadzenia polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa, natomiast uzupełni je o możliwości wykonawcze w odniesieniu do wymienionych polityk. Ustanawiając i przekazując Centrum do organizacji programy strategiczne oraz inne zadania minister uzyska możliwość efektywnego prowadzenia polityki naukowej.

Minister właściwy do spraw nauki sprawować będzie nadzór nad działalnością Centrum poprzez możliwość uchylania sprzecznych z prawem decyzje i czynności Dyrektora oraz kontrolę finansową Centrum.

Szacunkowy koszt utworzenia i funkcjonowania NCBR w pierwszym roku działalności wyniesie około 31,5 mln zł. Główne składowe ww. kwoty obejmują: koszty związane z siedzibą Centrum - ok. 10 mln zł; średnie zatrudnienie dla celów organizacji NCBR oraz realizacji zadań Centrum w pierwszym roku budżetowym - 50 osób (docelowo ok. 100 osób); średnie wynagrodzenie z pochodnymi - 6000 zł; inne koszty funkcjonowania w pierwszym roku budżetowym (zwłaszcza koszty rozruchu) - ok. 18 mln zł. Docelowo, w związku z elastyczną strukturą Centrum, koszty działalności NCBR skorelowane zostaną z wartością programów badań naukowych i prac rozwojowych zarządzanych przez NCBR. Koszt funkcjonowania Centrum wynosił będzie 4 % wartości zarządzanych programów w ujęciu rocznym.

Utworzenie NCBR przyczyni się do wzrostu dochodów poprzez uzyskiwanie wpływów z komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych. Wzrost wydatków na naukę w budżecie państwa skoncentrowany zostanie na realizacji programów strategicznych.

Realizacja przez Centrum zadań określonych ustawą przekładać się będzie na wspieranie poszczególnych Centrów Zaawansowanych Technologii, centrów doskonałości oraz jednostek naukowych, przyczyniając się do wzrostu potencjału naukowego danego regionu. Więcej - http://bip.mnii.gov.pl/bipmein/

Odsłony: 3081

Nowe wydanie

Racja bytu NCBR