Nowe wydanie
Azja w jedwabiach, filcach i karneolach
Azja w jedwabiach, filcach i karneolach
Autor: al 2007-07-24
Wystawa „Jedwabie, filce i karneole” w Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie (Galeria Nusantara) ukazuje kolekcjÄ™ strojów i biżuterii charakterystycznych dla narodów Azji Åšrodkowej: Kazachów, Kirgizów, Turkmenów, Uzbeków, Tadżyków, Pasztunów, Hazarów, Beludżów i NuristaÅ„czyków. Ubiory kobiece i mÄ™skie caÅ‚ego regionu wykazujÄ… wiele podobieÅ„stw, jednak każda z tych grup wyksztaÅ‚ciÅ‚a także odrÄ™bne cechy stroju. Surowy tryb życia koczowniczych Kazachów i Kirgizów wpÅ‚ynÄ…Å‚ na powstanie prostych, oszczÄ™dnie zdobionych strojów z tkanin baweÅ‚nianych, skór i futer oraz filcu folowanego z owczej weÅ‚ny. ZamieszkujÄ…cy gÅ‚ównie tereny pustynne Turkmeni stworzyli stroje wyróżniajÄ…ce siÄ™ spójnÄ…, kontrastowÄ… kolorystykÄ… i skomplikowanym haftem geometrycznym, którego symboliczne motywy peÅ‚niÄ… funkcjÄ™ apotropaicznÄ…, podobnie jak charakterystyczna biżuteria z karneolami. Uzbecy i Tadżycy, prowadzÄ…cy przeważnie osiadÅ‚y styl życia, chlubili siÄ™ najbardziej ubiorami z wyrafinowanych, bogatych tkanin jedwabnych, w tym imponujÄ…cych ikatów. ZamieszkujÄ…cy Afganistan Pasztunowie, Hazarzy oraz Beludżowie pozostawali pod wpÅ‚ywami perskimi oraz silnym oddziaÅ‚ywaniem zasad islamu, które znalazÅ‚y odzwierciedlenie w ich ubiorach. WÅ›ród mieszkaÅ„ców Afganistanu wyróżniajÄ… siÄ™ NuristaÅ„czycy, żyjÄ…cy w odizolowanych dolinach i zachowujÄ…cy odrÄ™bnÄ… tradycjÄ™ widocznÄ… także w stroju.
Jednak niezależnie od miejsca powstania i przynależnoÅ›ci etnicznej twórców, stroje caÅ‚ego rozlegÅ‚ego regionu wykazujÄ… fantastyczne bogactwo kolorów i ornamentów. Wystawa w Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie prezentuje typowe dla wszystkich grup etnicznych ubiory. Kolekcja ta byÅ‚a gromadzona gÅ‚ównie w latach 70. i 80. XX w. Z tego okresu, dziÄ™ki Etnologicznej Wyprawie Azjatyckiej w 1976 r., pochodzi znaczna część kolekcji afgaÅ„skiej: biżuteria zebrana przez Tadeusza Martynowicza oraz kolekcja Tomasza KamiÅ„skiego. W 1984 roku, dziÄ™ki wieloletniemu dyrektorowi Muzeum Azji i Pacyfiku, Andrzejowi Wawrzyniakowi, grupa Polaków mieszkajÄ…cych wtedy i pracujÄ…cych w Kabulu uzupeÅ‚niÅ‚a muzealne zbiory o liczne cenne eksponaty, z których wiele można zobaczyć wyÅ‚Ä…cznie w Å›wiatowych muzeach.
Wystawa czynna do 30.09.07.