Dokument "Stanowisko ekonomistów środowiska i zasobów naturalnych wobec zapowiedzi szybkiej likwidacji wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej podpisali prof. prof. Bogusław Fiedor (Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu), Kazimierz Górka (AE w Krakowie), Andrzej Graczyk (AE we Wrocławiu) i Tomasz Żylicz (UW). Autorzy raportu argumentują, że:
1. Szybka likwidacja funduszy przyczyni się do zmniejszenia stopnia realizacji celów polityki ekologicznej państwa.
2. Utraci się sprawdzone ogniwo pozwalające dobrze wykorzystywać fundusze unijne
3. Sektor finansowy w niewielkim stopniu odczuwa skutki wypierania instytucji komercyjnych przez fundusze, które stosują finansowanie preferencyjne.
4. Działalność funduszy powoduje efekt mnożnikowy, uruchamiając popyt na pożyczki bankowe oraz produkty i usługi w dziedzinie ochrony środowiska
5. Fundusze w finansowaniu kierują się zasadą efektywności ekonomicznej – dbając o realizację przedsięwzięć po najniższym koszcie; zasady tej nie będą realizować banki (nastawione na zysk), ani administracja publiczna (zorientowana na realizację wielu konkurujących ze sobą celów).
6. Popyt na usługi funduszy, jako podmiotów gromadzących i zarządzających „znaczonymi” środkami z opłat ekologicznych będzie wzrastać. W szczególności dotyczy to obszarów, w których Polska ma określone terminowo obligacje wynikające z członkostwa w UE.
7. Fundusze zapewniają prefinansowanie zadań, finansowanych z funduszy unijnych zwykle dopiero po ich zakończeniu. Ewentualne przejęcie tych funkcji funduszy przez samorządy uniemożliwi finansowanie zadań przedsiębiorstw, a przez banki zwiększy koszt finansowania.
8. Fundusze stosują zobiektywizowane kryteria wobec przedsięwzięć realizowanych przez ich głównych klientów – gmin, komunalnych podmiotów gospodarczych i powiatów, dbając o efektywne wykorzystanie środków i zgodność z polityką ekologiczną państwa.
9. Większość zadań finansowanych przez fundusze ma długi (nawet 20-letni) cykl realizacji, co odpowiada sposobowi finansowania przez fundusze. Harmonijnego finansowania nie zapewnią, zorientowane na roczną perspektywę, budżety samorządowe.
10. Finansowanie zadań przedsiębiorstw prywatnych przez fundusze jest akceptowane przez Unię, natomiast będzie o to trudno, gdy te same zadania będą finansować jednostki administracji czy samorządu.
11. Fundusze dysponują kadrą wyspecjalizowaną w ocenianiu i doradztwie dla projektów z ochrony środowiska. Działania te są prowadzone przez zespoły osób. Utrzymanie takich zespołów przez samorządy czy banki nie będzie opłacalne, co oznacza utratę możliwości przygotowania dobrych projektów, mających większe szanse na dofinansowanie z funduszy unijnych.
12. Działalność funduszy podlega wszechstronnej kontroli publicznej
13. Nie można liczyć na wysokie korzyści finansowe dla samorządów po przejęciu funduszy.
Reasumując – szybka likwidacja wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej spowoduje bardzo wiele niekorzystnych efektów i wywoła liczne problemy. Wskazane byłoby realizację tego zamiaru przesunąć w czasie, najlepiej do roku 2016. Konieczne jest także odpowiednie przygotowanie koncepcyjne i organizacyjne tego przedsięwzięcia. Ekonomiści środowiska i zasobów naturalnych deklarują aktywną współpracę w przygotowaniu i przeprowadzaniu tych zmian.