Nauka i sztuka (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 283
Do 25.02.2025 w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie można oglądać wystawę twórczości opoczyńskich hafciarek z kolekcji Teresy Szwedkowicz.
Wystawa przybliża problematykę kolekcjonerstwa prywatnego i antropologii rzeczy. Wśród licznych wątków podejmowanych na wystawie szczególnie widoczne są te, które dotyczą relacji przedmiotów z człowiekiem. Punktem wyjścia jest pasja, hobby, które może dotyczyć każdego z nas, a stając się treścią życia przynosi owoc w postaci monumentalnej kolekcji, która uzyskuje status zabytkowego muzealnego artefaktu.
Wystawa prezentuje wszystkie charakterystyczne elementy kolekcji opoczyńskich strojów, haftów oraz fotografii zgromadzonych i opracowanych przez Teresę Szwedkowicz, w znakomitej większości znajdujących się w zbiorach PME.
Teresa Szwedkowicz (1930-2001) była nauczycielką wychowania plastycznego i technicznego w liceum ogólnokształcącym w Opocznie, miłośniczką rodzinnego regionu. Kolekcję stroju opoczyńskiego i haftu, a także fotografii tworzyła przez ponad 40 lat. W tym czasie, jak sama podała, zgromadziła około 5000 obiektów. Gromadziła głównie elementy wiana i stroju ślubnego panny młodej (koszule, ręczniki, nakrycia na łóżko, fragmenty stroju) oraz fotografie związane z obrzędami rodzinnymi.
Jest to pierwsza w Polsce ekspozycja prezentująca kolekcję Teresy Szwedkowicz: nie tylko zgromadzone obiekty, ale także jej relację z hafciarkami, warsztat pracy i sposób popularyzowania zbioru. Na wystawie podejmuje się problematykę relacji człowieka z rzeczami oraz dziedzictwa niematerialnego. Teresa Szwedkowicz nie tylko gromadziła przedmioty, ale też systematyzowała je i opracowywała, tworząc katalogi i pisząc artykuły. Jej działalność jest przykładem kolekcjonerstwa prywatnego: emocjonalnego, nierozerwalnie związanego zarówno z przedmiotem kolekcji, jak i jej opiekunem.
Teresa Szwedkowicz jednocześnie była twórczynią – sama haftowała i wycinała, ucząc się od twórczyń ludowych, a jej wytwory stawały się przedmiotem kolekcji i obiektami dziedzictwa kulturowego. W pracy nauczycielki wykorzystywała kolekcję jako pomoc naukową, a jako popularyzatorka prezentowała ją na wystawach.
O kolekcji
Kolekcja została stworzona w całości przez kobietę, dzięki twórczości kobiet, a także z myślą o kobietach. Opowiada haftach i szyciu, zajęciach, którymi zajmowały się najczęściej kobiety, tworząc swego rodzaju wspólnotę przekazu tradycji i treści. Wątkiem tym wpisuje się więc także w nurt herstorii, czyli historii badanej i pisanej z perspektywy doświadczeń kobiet. Pośrednio skłania do refleksji na temat praktyk pamięci i dziedzictwa niematerialnego, do którego zalicza się hafciarstwo.
Na wystawie zobaczyć będzie można części stroju opoczyńskiego, lniane i wełniane próbki tkanin odzieżowych oraz tekstylne elementy stanowiące wyposażenie domu mieszkalnego (ręczniki, poszewki na poduszki, obrusy, serwetki, tkaniny), wycinanki oraz związane ze świętami wielkanocnymi pisanki. Uzupełnieniem kolekcji materialnej strojów jest zbiór fotografii oraz negatywów szklanych wraz z katalogami i opisami, jakie wykonała kolekcjonerka, a także kroniki jej działalności z fotografiami. Jej prace są prezentowane w sposób interaktywny. Niektórych z nich widz może dotknąć.
Kuratorka: Joanna Bartuszek
Więcej: https://ethnomuseum.pl/wystawy/kolekcjonerka-teresa-szwedkowicz-1930-2001/
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 4028
Po raz dwudziesty pierwszy miłośnicy baletu i tańca spotkali się na Łódzkich Spotkaniach Baletowych, których idea po raz pierwszy odbiegała od tradycyjnej, czyli pokazywania różnych zespołów i nowych prądów w tej sztuce, bez koncentrowania się na określonych tematach. Tym razem miały one wyraźnie określony charakter, zatytułowano je bowiem: Wybitni choreografowie XX wieku.
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 518
W łódzkim Muzeum Sztuki ms2 do 21.4.24 trwać będzie wystawa prac malarek pn. OdłożOne na potem.
Wystawa „OdłożONE na potem” rozpoczyna cykl Skontrum, otwarty format wystawienniczy, który poprzez serię wystaw czasowych pozwoli na przegląd kolekcji sztuki XX i XXI Muzeum Sztuki w Łodzi w całej jej różnorodności. OdłożONe na potem to hołd żywotności malarstwa i malarkom, zarówno tym, których prace są znane i popularne, ale także tym zapomnianym, których twórczość pozostawała w cieniu.
Prace malarskie prezentowane na wystawie są materiałem do refleksji nad zmianami w sposobie prezentacji twórczości plastycznej oraz jej recepcji. Także nad tym, jak zmiany w zakresie ontologii dzieła sztuki, wpływały na jego ekspozycję lub rezygnację z niej. Jak przejście od recepcji estetycznej, kontemplatywnej, ku interaktywnej oraz dematerializacja tkanki dzieła, jego konceptualizacja, przyczyniły się do odwrócenia uwagi od twórczości opartej na procesie transmutacji tworzywa ujawniającej się w dziele plastycznym. Wreszcie jak muzeum XXI wieku, realizując utopię postępu, odsunęło na dalszy plan eksperyment malarski, coraz częściej traktowany jedynie jako gadżet pozbawiony aktualnych odniesień lub istotny tylko, jeśli dotyczy progresywnych idei.
Z tych powodów wystawa prac malarek z zasobu muzeum, w tym dzieł chronicznie zalegających magazyny muzeum, nazwana została odłożONE NA POTEM. Istnieje obawa, że brak skutecznych systemów samoregulacji sztuki może pogłębić ten regres, a dzieła i ich autorki mogą zostać ODŁOŻONE ...NA ZAWSZE!
Andrzej Biernacki, kurator
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 183
W Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi (Galeria Bałucka) do 1.06.25 czynna będzie wystawa pn. The Human Garden (Ogród człowieczy).
Wystawa jest wynikiem wieloletniej już współpracy Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi i Łódź Design Festival. Obecna ekspozycja dotyczy prac łódzkiej artystki Katarzyny Moczulskiej i obejmuje premierowe prace malarki, tworzone z myślą o pierwszej indywidualnej wystawie w rodzinnym mieście.
W pracach z cyklu Inside-Outside pojawiają się ikoniczne projekty współczesnego designu, m.in. fotele RM58 zaprojektowane przez Romana Modzelewskiego, lustra (tafla i rondo) oraz wazony Oskara Zięty, lampy Pani Jurek, czy porcelanowe projekty Arkadiusza Szweda. Warto przypomnieć, że cykl Inside – Outside jest tworzony od 2021 roku, a swoją premierę miał w Galerii Pinakoteka w Gdańsku w 2023 roku. Powstałe obrazy olejne, często w dużych formatach, wciągają widza w wykreowaną przez artystkę rzeczywistość.
Na wystawie prace Katarzyny Moczulskiej zestawione są z autentycznymi obiektami, które stały się inspiracją do namalowania obrazów, realne i namacalne obiekty korespondują z narracją stworzoną przez twórczynię na płótnach.
Poprzez taki zabieg artystyczny Moczulska połączyła w swojej twórczości obydwa światy będące względem siebie niejako w opozycji – sztuki i dizajnu. Artystka bowiem próbuje przedmioty użytkowe podnosić do rangi sztuki, zaś dizajnerka zmierza w kierunku zawłaszczania dzieł sztuki do świata codzienności, użyteczności.
Wykorzystanie przedmiotów ze świata dizajnu może być interpretowane jako forma komentowania współczesnej kultury materialnej, w której zacierają się granice pomiędzy dziełem artysty a przedmiotem użytkowym. Jest to zamierzone oddziaływanie na odbiorcę, by skłonić go do refleksji i zakwestionowania dotychczasowych założeń względem sztuki (...).
Kuratorka: Adriana Usarek
Katarzyna Moczulska (1980, Łódź, Polska) ukończyła Akademię Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi (2005). Malarstwo studiowała w pracowni profesora Ryszarda Hungera.
Od roku 2021 artystka tworzy obrazy w technice olejnej w ramach cyklu Inside-Outside analizując rolę przedmiotów, którymi otacza się współczesny człowiek. W Polsce cykl miał swoją premierę w Galerii Pinakoteka w Gdańsku, w 2023 roku.
W sierpniu 2024 r na zaproszenie organizatorów międzynarodowych targów sztuki K-ART Fair w Daejeon, w Korei artystka zaprezentowała 5 obrazów pod wspólnym tytułem „Primavera”. Prace Moczulskiej znajdują się w prywatnych kolekcjach w Europie.