News

W tym roku mija sto lat od utworzenia w Warszawie pierwszej Biblioteki Publicznej, jednej z najstarszych, największych i najbardziej zasłużonych bibliotek w Polsce.

Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy powstała w 1907 r. z inicjatywy zawiązanego w roku 1906 Towarzystwa Biblioteki Publicznej. W jego skład wchodzili działacze oświatowi i znani intelektualiści tego okresu m. in.: S. Dickstein, St. Krzemiński, L. Krzywicki, St. Leszczyński, St. Michalski, R. Radziwiłłowicz, J. Sawicka, Wł. Smoleński, S. Smolikowski i S. Żeromski. Nowo powstała placówka fundusze na swój rozwój czerpała ze składek członkowskich Towarzystwa i opłat pobieranych od czytelników, a zbiory powiększała dzięki licznym darom osób prywatnych, księgarzy i wydawców.
Uzyskanie w 1914 r. własnej siedziby przy ul. Koszykowej 26 (wg projektu Jana Heuricha - syna), Biblioteka zawdzięcza fundacji Eugenii Kierbedziowej. Ofiarodawczyni wyposażyła również wnętrza Biblioteki w sprzęty, których część sama zaprojektowała.
Od 1917 r. Biblioteka uzyskała prawo do egzemplarza obowiązkowego, początkowo jedynie z terenu Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego, co w dużym stopniu rozwiązywało problem gromadzenia zbiorów. Dla dalszego rozwoju placówki konieczne było uzyskanie stałych i pewnych podstaw finansowych. Z tą myślą 1 lutego 1928 r. Towarzystwo Biblioteki Publicznej rozwiązało się, przekazując instytucję wraz z majątkiem samorządowi miasta.
Uzyskawszy stały budżet, Biblioteka zainicjowała systematyczne kształcenie kadry zakładając w 1929 r. Roczną Szkołę Bibliotekarską i wznowiła działalność wydawniczą powołując do życia nowe czasopismo pt. "Biuletyn Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy". Ukazuje się ono do dziś, zmieniwszy tylko w 1934 r. tytuł na "Bibliotekarz", jako wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy.
Wielkie zasługi dla rozwoju Biblioteki położył Faustyn Czerwijowski, kierujący jej działalnością niemal od początku istnienia do 1937 roku.
W momencie wybuchu II wojny światowej księgozbiór liczył 500 tys. woluminów. Biblioteka Publiczna została podpalona przez wycofujących się z Warszawy Niemców w styczniu 1945 r. Zagładzie uległo ponad 300 tys. woluminów a ponad 100 tys. wywieziono. Dzięki ofiarności pracowników, Biblioteka wznowiła działalność już 26 maja 1945 r. Starano się odtworzyć księgozbiór pozyskując dary od bibliotek krajowych i zagranicznych, od osób prywatnych oraz poprzez zakupy i wymianę. Przyznane w 1946 r. prawo do egzemplarza obowiązkowego umożliwiło Bibliotece gromadzenie całej polskiej produkcji wydawniczej. Równolegle odbudowano sieć biblioteczną opierając się na założeniach organizacyjnych wypróbowanych w okresie międzywojennym.
Księgozbiór Biblioteki ma charakter uniwersalny. Obejmuje wydawnictwa polskie i wybrane obcojęzyczne ze wszystkich dziedzin wiedzy. Stan księgozbioru na koniec 2006 r. wynosił ok. 1.340.000 woluminów. Biblioteka dąży do zebrania polskich publikacji powojennych w komplecie oraz systematycznie uzupełnia zbiory literaturą dawną o trwałej wartości, szczególnie w zakresie humanistyki. Księgozbiór wzbogacają wybrane dzieła obcojęzyczne, ze szczególnym uwzględnieniem encyklopedii, słowników i innych wydawnictw informacyjnych. Oprócz książek i czasopism gromadzi się zbiory specjalne, np. mapy, rękopisy, płyty, kasety, ryciny, fotografie.