banner

Projekt "Betonowe dziedzictwo. Od Corbusiera do blokersów", zrealizowany przez kilkunastu artystów i pokazany ostatnio w Centrum Sztuki Współczesnej - Zamku Ujazdowskim w Warszawie poświęcony był jednej z najpoważniejszych konsekwencji modernistycznych idei architektonicznych - fenomenowi tzw. blokowiska.

Historycznym punktem odniesienia była postać Le Corbusiera, architekta zwanego "papieżem modernizmu", ale i "Leninem architektury". To właśnie architekci z generacji Le Corbusiera sformułowali na poziomie teoretycznym zrąb idei i koncepcji, które legły u podstaw realizacji współczesnych, masowo powstających osiedli mieszkaniowych. Koncepcja modernistycznego osiedla w rozumieniu Le Corbusiera miała być rozwiązaniem narastających potrzeb rozwijającego się społeczeństwa doby rosnącego uprzemysłowienia. Jednakże osiedla te, zamiast stać się odbiciem społecznych potrzeb, stały się czynnikiem determinującym styl życia i tożsamość dużej części społeczeństwa - i to niekoniecznie w taki sposób, jak wyobrażali to sobie moderniści.

Prefabrykowane budownictwo stało się w czasach najnowszych obiektem miażdżącej krytyki z uwagi na monotonną estetykę, standardy mieszkań, jak i zachowania społeczne generowane przez tego rodzaju zabudowę. W potocznej opinii bloki są wylęgarnią patologii, z (sub)kulturą "blokersów" na czele. Artyści biorący udział w projekcie prezentowali najróżniejsze strategie i punkty widzenia. W dyskusji o blokowisku, obok prac współczesnych artystów, pokazano archiwalne materiały fotograficzne, tematyczny wybór epizodów z kronik filmowych, rozbudowany program filmowy, także odniesienia literackie oraz wypowiedzi architektów projektujących polskie osiedla mieszkaniowe z wielkiej płyty.

Wystawa wpisała się w trwającą od paru lat dyskusję o możliwościach rewitalizacji blokowisk i adaptowania ich do współczesnych standardów mieszkalnictwa. Towarzyszyła jej sesja naukowa poświecona krytycznej analizie modernistycznego dziedzictwa architektury blokowisk w Polsce i problemowi współczesnego budownictwa dużych zespołów mieszkaniowych. Do przejrzenia materiałów z niej zapraszamy na www.csw.art.pl