Informacje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1415
Czy elektrownia węglowa wpłynie na zdrowie mieszkańców, a tor wyścigowy może obniżyć jakość życia w danej miejscowości? – to pytania, które stawiają sobie osoby bezpośrednio dotknięte przez takie inwestycje.
Czy jednak istnieją regulacje prawne faktycznie chroniące ludzi przed ich szkodliwym wpływem? Organizacja HEAL Polska, badająca wpływ czynników środowiskowych na zdrowie, rekomenduje wprowadzenie obowiązkowej, formalnej Oceny Oddziaływania na Zdrowie.
Przed szkodliwym wpływem potencjalnych inwestycji na środowisko przyrodnicze w Polsce ma chronić przepis, który już dziesięć lat temu wprowadził obowiązkowe przeprowadzanie Oceny Oddziaływania na Środowisko.
W teorii, obowiązkowym elementem OOŚ powinna być ocena wpływu danej inwestycji czy polityki na zdrowie ludzi. Niestety praktyka pokazuje, że opis wpływu inwestycji na zdrowie często ogranicza się do stwierdzenia, że na nie „nie wpłynie”, bez szczegółowej analizy danych i potencjalnych zagrożeń. Dlatego o ile wpływ środowisko podlega odpowiednim regulacjom, zdrowie wydaje się być mocno marginalizowane.
W opublikowanym niedawno raporcie na temat wpływu potencjalnych inwestycji na zdrowie – „Ocena oddziaływania na zdrowie. Charakterystyka, zastosowanie na świecie i perspektywa rozwoju w Polsce” – HEAL Polska przypomina, że zdrowie człowieka powinno stanowić priorytet przy podejmowaniu wszelkich decyzji inwestycyjnych czy strategicznych. Z tym głosem zgadzają się eksperci, którzy zalecają wzmocnienie oceny skutków zdrowotnych w ramach Oceny Oddziaływania na Środowisko, bądź wprowadzenie oddzielnej procedury dedykowanej zdrowiu zwanej Oceną Oddziaływania na Zdrowie (OOZ). Wymóg prawny stosowania OOZ istnieje m.in. w USA, Szwajcarii czy na Litwie.
Wprowadzenie obowiązku opracowywania Oceny Oddziaływania na Zdrowie dałoby pełen obraz możliwych skutków zdrowotnych danej inwestycji, uwzględniających np. emisje zanieczyszczeń powietrza, oddziaływanie hałasu czy zanieczyszczenie wód. Czasem to, co ma pozornie nawet niewielki wpływ na środowisko może stanowić duże zagrożenie dla zdrowia ludzi. Wprowadzenie obowiązkowej oceny skutków zdrowotnych mogłoby ich uchronić przed przykrymi konsekwencjami takich inwestycji – mówi Weronika Piestrzyńska z organizacji HEAL Polska.
HEAL Polska przypomina, że aż 23% zgonów na całym świecie związanych jest z czynnikami środowiskowymi. Organizacja rekomenduje wprowadzenie obowiązkowej Oceny Oddziaływania na Zdrowie w Polsce dla dokumentów strategicznych związanych z energetyką, transportem i planowaniem przestrzennym, jako dla tych dziedzin, których oddziaływanie ma największy wpływ na zdrowie publiczne.
O HEAL
Health and Environment Alliance jest europejską organizacją typu non-profit analizującą wpływ środowiska na zdrowie obywateli Unii Europejskiej. Przy wsparciu ponad 70 organizacji członkowskich uczestniczy w różnorodnych procesach decyzyjnych, przedstawiając niezależne ekspertyzy i dowody naukowe opracowane przez podmioty zajmujące się ochroną zdrowia. Członkowie HEAL to międzynarodowe i europejskie organizacje, a także grupy krajowe i lokalne z 25 krajów – zarówno w państwach członkowskich UE, jak i szerszym regionie europejskim, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia.
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2871
Na posiedzeniu Komisji Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii w Katowicach 17 maja 2011 minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka przedstawiła informację na temat komercjalizacji wyników badań.
W Polsce udział pozabudżetowych środków w finansowaniu nauki wciąż jest znikomy, choć za sprawą komercjalizacji uczelnie wyższe i instytuty naukowe mogłyby same zarabiać na dalsze badania.
Rocznie wszystkie polskie uczelnie na sprzedaży efektów swoich prac badawczo-rozwojowych zarabiają około 100 mln dolarów, czyli mniej niż wynosi przychód jednego amerykańskiego czy brytyjskiego uniwersytetu (np. Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku uzyskuje w ten sposób około 143 mln dolarów).
Wbrew rozpowszechnionej opinii głoszącej, że receptą na lepszą jakość badań i ich udział w rozwoju gospodarki są większe wydatki budżetu państwa, minister stoi na stanowisku, że ich efektywność jest wyraźnie ograniczona do pewnego poziomu, a państwo nie zastąpi mechanizmów rynkowych. Dlatego ważniejszą kwestią jest otwarcie się na rynek i tworzenie mechanizmów transferu nauki, rozumianego jako wszelkie działania związane z wdrażaniem osiągnięć naukowych w gospodarce, a także obrót patentami i licencjami, ochronę własności intelektualnej itp. Działania te są podstawą postępu i mają kluczowe znaczenie dla konkurencyjności przedsiębiorstw, nie tylko w branżach zaliczanych do tzw. zaawansowanych technologii.
Wykorzystanie potencjału intelektualnego polskich ośrodków naukowych stwarza szansę szybkiego rozwoju dla innowacyjnych firm i instytucji i jest podstawą dla prowadzenia działań z zakresu wdrażania nowych technologii. Zależy to zarówno od podaży badań naukowych, jak i od popytu nań przedsiębiorstw.
W celu ułatwienia transferu technologii uruchamiane będą kierunki kształcenia menedżerów innowacyjności, którzy pełnić będą rolę pośrednika między nauką a biznesem. Na uczelniach polskich wprowadzono też tzw. kierunki zamawiane, które odpowiadają na zapotrzebowanie przedsiębiorców oraz projekty dotyczące zarządzania własnością intelektualną.
Instytucje, które są finansowane poprzez granty, konkursy i wpływy z sektora prywatnego, osiągają wyższy poziom naukowy. Istotne znaczenie dla rozwoju nauki mają: inwestycje w zaawansowaną aparaturę i infrastrukturę badawczą oraz finansowe motywacje dla naukowców - wynalazców. Dodać należy, że do stymulowania twórczego działania niezbędne jest także rynkowo rozumiane zarządzanie kadrami oparte na transparentnych zasadach.
Komisja wysłuchała też informacji podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki - Grażyny Henclewskiej o założeniach i stanie prac nad Strategią Innowacyjności i Efektywności Gospodarczej.
Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarczej jest jedną z dziewięciu nowych strategii rozwoju, które będą służyć realizacji średniookresowej i długookresowej strategii kraju. Celem głównym strategii jest wysoce konkurencyjna, efektywna i innowacyjna gospodarka oparta na wiedzy i kooperacji uczestników życia gospodarczego.
Realizacji strategii na każdym szczeblu jej działania i w każdym obszarze przyświecają takie zasady horyzontalne, jak kreowanie wiedzy będące jednym z warunków zwiększenia efektywności gospodarowania, partnerska współpraca oparta na zaufaniu, która jest warunkowana odpowiednim poziomem kapitału społecznego, efektywna alokacja zasobów, zarządzanie strategiczne, myślenie długofalowe i odpowiedzialne przywództwo.
Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarczej ma stać się częścią szerokiej i spójnej polityki rozwoju. System wsparcia w zakresie innowacyjności i efektywności gospodarki zostanie uszczegółowiony w dokumentach niższej rangi - programach (przede wszystkim w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw) i politykach zawierających wachlarz działań na rzecz realizacji celów strategii. Pomimo wielowątkowego charakteru strategii jej główną osią pozostaje innowacyjność - klucz do zwiększenia produktywności i konkurencyjności polskiej gospodarki.
Obecnie - po uzgodnieniach międzyresortowych, a także po zakończeniu konsultacji społecznych - uwzględniane są zgłoszone uwagi. Wprowadzane są zmiany polegające na uszczegółowieniu planowanej interwencji i rezygnacji z części obszarów dla zapewnienia komplementarności z innymi strategiami zintegrowanymi. Po zakończeniu tego procesu projekt strategii będzie omawiany na posiedzeniu międzyresortowego Komitetu Koordynacyjnego do Spraw Polityki Rozwoju. Następnym etapem będzie uruchomienie ścieżki rządowej, aby - zgodnie z pierwotnymi założeniami - w czerwcu br. przedłożyć projekt do akceptacji Radzie Ministrów.
W dyskusji o innowacyjnej Polsce w innowacyjnej Europie.poruszono problematykę m.in. transferu wiedzy i technologii, kierunków badań i kształcenia oraz porównywalności poziomu umiejętności absolwentów, roli instytutów badawczych oraz potencjału i możliwych obszarów zwiększania efektywności inicjatyw gospodarczych i naukowo-biznesowych, sposobów na innowacyjny wzrost w gospodarce (szczególnie parków naukowo-technologicznych),Strategii „Europa 2020", a w jej ramach kwestie celów krajowych, europejskiej myśli innowacyjnej, w tym inicjatyw technologicznych dla strategii „Unia Innowacji" i Wspólnoty Wiedzy i Innowacji, a także przesłanek zbliżającego się polskiego przewodnictwa w Radzie UE.
Więcej -
http://orka2.sejm.gov.pl/InformBKS6.nsf
- Autor: Lesław Michnowski
- Odsłon: 2560
Liczący 21 stron dokument jest wynikiem żmudnych prac 30-osobowej ONZ-owskiej międzyrządowej Otwartej Grupy Roboczej (Open Working Group on SDGs), wybranej spomiędzy 70 członków NZ (Decyzja ZO NZ nr 67/555 z 22.01.2013 r., A/67/L.48/rev.1). Polska dzieli w niej miejsce z Rumunią. Pracami OWG kierują współprzewodniczący, stali przedstawiciele Kenii i Węgier przy ONZ (odpowiednio amb. Macharia Kamau i amb. Csaba Korosi).
Końcowy projekt SDGs został przedłożony pod obrady 69. Sesji ZO we wrześniu br. celem dalszej dyskusji przed przewidywanym przyjęciem na Szczycie NZ we wrześniu 2015 r. Przewodniczącym tej Sesji ZO był reprezentant Afryki (Subsaharyjskiej), min. SZ Ugandy - Mr. Sam Kutesa.
Wspomniany dokument składa się z części wprowadzającej, wyszczególnienia 17 proponowanych celów (obszarów koncentracji – focus areas) wraz z ok. 200 targetami oraz (wymienionych w ramach celu nr 17) - środków implementacji – Means of Implementation – MOIs, tj. zaleceń odnoszących się do polityki makroekonomiczej, np. podatków, zobowiązań dot. pomocy rozwojowej, eliminacji subsydiów paliwowych, powszechnego dostępu do technologii informacyjnych i komunikacji (ICT).
Proponowana lista celów do osiągnięcia do 2030 r.:
- wykorzenienie ubóstwa we wszystkich jego formach i wszędzie na świecie;
- wyeliminowanie głodu, osiągnięcie bezpieczeństwa żywnościowego i jakości wyżywienia (nutrition) dla wszystkich;
- zdrowe życie dla wszystkich ludzi we wszystkich grupach wiekowych;
- dobrej jakości edukacja dla wszystkich;
- równość płci, pełne upodmiotowienie kobiet i dziewcząt;
- powszechna dostępność do wody i urządzeń sanitarnych;
- zapewnienie wszystkim dostępu po przystępnej cenie do nieprzerwanych i jednocześnie nowoczesnych usług w zakresie energii;
- promowanie silnego, inkluzyjnego i stabilnego wzrostu gospodarczego i przyzwoitej pracy dla wszystkich;
- promowanie trwałej industrializacji;
- zmniejszenie nierówności wewnątrz- i między krajami;
- budowanie inkluzywnych, bezpiecznych i trwałych miast i osiedli ludzkich;
- propagowanie oszczędnych wzorców konsumpcji i produkcji;
- promowanie działań na wszystkich szczeblach zapobiegających zmianom klimatu;
- racjonalne gospodarowanie rybołówstwem, tudzież innymi zasobami mórz i oceanów;
- ochrona i odbudowa ekosystemów ziemskich i powstrzymanie strat w bioróżnorodności;
- osiągnięcie w sposób pokojowy spójnych społeczności, rządów prawa, efektywnych i sprawnych instytucji;
- wzmocnienie i uwydatnienie środków implementacji (MOIs) i globalnego partnerstwa na rzecz trwałego rozwoju.
W piśmie z 2.06.br. przedstawiającym Zero Draft, współprzewodniczący OWG podkreślili m.in., że zgodnie z Rio+20 Outcome Document „The Future We Want” z czerwca 2012 r.(para. 247), cele SDGs powinny być: „zorientowane na działanie, treściwe, ograniczone liczbowo, łatwe do zrozumienia, wyrażające ludzkie aspiracje, posiadać globalny zasięg i zdolność uniwersalnego zastosowania we wszystkich krajach, z uwzględnieniem zróżnicowanych realiów narodowych, organizacyjnych, stopnia rozwoju, jak też narodowych polityk i priorytetów”. Prace nad finalizacją Celów SDGs przypadają na trudny okres w stosunkach międzynarodowych i wewnętrznych wielu państw i regionów geograficznych, w tym w Afryce. Tym bardziej zasługują one, jak i zastosowana metodologia na wnikliwe przeanalizowanie i wzięcie pod uwagę we wszystkich krajach.Lesław Michnowski www.devex.com/news/why-agreeing-on-new-post-2015-develeopment-goals-is-‘complicated
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1510
Narodowe Centrum Nauki po raz trzynasty otworzyło nabór wniosków w konkursach Opus i Preludium. Naukowcy mogą starać się o finansowanie w ramach łącznej puli 280 mln zł.
Badaczom na początkowym etapie kariery akademickiej, którzy nie posiadają stopnia naukowego doktora, dedykowany jest konkurs Preludium 13. Choć każdym ze zgłoszonych projektów opiekuje się doświadczony badacz, to doktoranci składający wnioski prowadzą swoje badania samodzielnie.
Projekty badawcze mogą być realizowane przez rok, dwa lub trzy lata. Rada NCN zdecydowała o zwiększeniu maksymalnego finansowania pojedynczego projektu – od tej edycji może ono wynieść odpowiednio 60, 120 lub 180 tys. zł.
Całkowity budżet konkursu ustalono na 30 mln zł.
Każdy naukowiec, niezależnie od stażu i stopnia naukowego, może starać się o finansowanie w ramach konkursu Opus 13. Uzyskane środki można przeznaczyć na stworzenie zespołu badawczego oraz zakup aparatury potrzebnej do realizacji badań. Nie ma wyznaczonej górnej granicy finansowania przeznaczonego na pojedynczy projekt, a czas realizacji może wynieść 12, 24 lub 36 miesięcy.
Budżet trzynastej edycji konkursu wyniesie 250 mln zł.
Wnioski należy składać za pośrednictwem systemu OSF (https://osf.opi.org.pl) do 16 czerwca 2017 r.