Recenzje (el)
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 3935

Jak podaje autor tomu, "we współczesnych demokracjach grupy interesu należą do najbardziej znaczących aktorów sfery publicznej. Ich rola rośnie od lat 60. XX wieku wraz z ekspansją nowych form aktywności obywatelskiej określanych jako polityka nacisku i protestu. W warunkach globalizacji powstawanie i rozwój grup interesu można rozpatrywać jako część szerszego procesu, którego wyróżnikiem jest redefinicja władzy państwowej i osłabienie tradycyjnych partii politycznych, wzrost znaczenia ponadnarodowych i pozarządowych ośrodków wpływu, w tym zwłaszcza wielkiego biznesu korporacyjnego oraz ruchów społecznych, radykalnie modyfikujących wzorce uprawiania polityki. Znaczącym aspektem tego procesu jest tworzenie nowych aktorów sfery publicznej, zmiany ich form organizacyjnych oraz działań prowadzonych za pomocą nowych metod i kanałów wpływu. Ich przejawem są chociażby ponadnarodowe formy artykulacji, mobilizacji i organizacji interesów oraz cyberlobbing. Trafna wydaje się zatem uwaga badaczy podkreślających, że - bez dobrego rozumienia roli grup interesu – wyjaśnianie funkcjonowania systemów politycznych nie jest kompletne, a być może w ogóle nie jest możliwe". Omawianą tematykę podjęło się nakreślić 13 autorów ( Krzysztof Jasiecki, Urszula Kurczewska, Jolanta Gładys-Jakóbik, Juliusz Gardawski,Leszek Graniszewski, Małgorzata Molęda-Zdziech, Joanna Szalacha, Agnieszka Cianciara, Mateusz Trawiński, Grzegorz Makowski, Anna Rębowska, Krzysztof Pietraszkiewicz i Anna wojciechowska-Nowak). Została ona ujęta w cztery części: „Perspektywy teoretyczne”, „Tradycyjne i nowe metody wpływu”, „Specyfika polskiego modelu reprezentacji interesów” oraz „Doświadczenia obserwacji uczestniczącej”.
Książka w istotny sposób poszerza i pogłębia naszą wiedzę dotyczącą grup interesu i narzędzi wpływu, prezentując bogate spektrum teoretycznych, metodologicznych i empirycznych dokonań w tym obszarze oraz wskazując na potencjał zagadnień, które powinny zostać podjęte. Burzliwa dyskusja, jaka odbyła się po jej wydaniu pokazała, że ta tematyka nie tylko jest w Polsce bardzo aktualna, acz słabo zbadana, ale że wywołuje ogromne emocje społeczne. W tym numerze zamieszczamy na ten temat wywiad z jednym z autorów książki i redaktorem tomu – prof. Krzysztofem Jasieckim z IFiS PAN.
Grupy interesu i lobbing. Polskie doświadczenia w unijnym kontekście., red. Krzysztof Jasiecki, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2011, s. 332, cena 36,75 zł.
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 858
Wydawnictwo Instytutu Studiów Podatkowych wydało kolejny tom – już dziesiąty! felietonów prof. Witolda Modzelewskiego z serii Polska – Rosja zatytułowany Historia dla dorosłych.
Podobnie jak tomy poprzednie, składają się nań felietony prof. Modzelewskiego na temat stosunków polsko-rosyjskich (52! – co tydzień felieton!) oraz sześć obszernych tekstów odnoszących się do różnych aspektów tychże stosunków pisanych z pozycji politologicznej, historycznej, ekonomicznej czy filozoficznej. Ich autorami są prof. prof. Stanisław Bieleń, Adam Wielomski, Maria Szyszkowska, dr Mateusz Piskorski, dr Artur Bartoszewicz oraz Jan Engelgard.
Tak szerokie ujęcie tematu daje bogaty obraz naszych relacji z potężnym sąsiadem, ale też przynosi wiedzę z tego, co się dzieje tu i teraz. Także w obszarze nauki.
Jak pisze Jan Engelgard: „Historycy w Polsce zostali zaprzęgnięci do wojny z Rosją, a ci, którzy nie chcieli tego zrobić, wegetują na marginesie (w najlepszym przypadku), albo są napiętnowani jako podejrzani o sympatie do Imperium Zła […] Korzystając z pretekstu wojny na Ukrainie – polskie uczelnie zerwały wszelkie kontakty naukowe z rosyjskimi odpowiednikami, nie ma wymiany poglądów, konferencji, nie ma możliwości otrzymania nowych wydawnictw (z obu stron). Oficjalnie Rosji nie ma, jest za to jako substytut zwulgaryzowana „historia” Ukrainy z kuriozalnymi teoriami i szowinistycznymi zapędami, „kupowana” z dobrodziejstwem inwentarza przez polskie uczelnie”.
Nienawiść do Rosji, jaką w Polsce pod rządami PiS zasiano w społeczeństwie, przekłada się jednak nie tylko na stan nauk humanistycznych, ale i pozostałych, a także kultury, czy sportu. Wpisuje się to działanie w tzw. anulowanie kultury rosyjskiej, co jest eufemistycznym określeniem zwykłego rasizmu, jaki prezentuje kolektywny Zachód. Wstyd, że my, Polacy, mamy w tym swój udział!
Chwała więc prof. Modzelewskiemu i pozostałym światłym głowom, że nie uległy tej ideologii i mają odwagę głosić poglądy zgodne z faktami historycznymi i wiedzą naukową, czyli wbrew obowiązującej poprawności politycznej. Chwała też wydawnictwu, że podjęło się popularyzacji realizmu politycznego, jakiemu dają świadectwo wszyscy autorzy kolejnych tomów serii, a który to realizm ciągle dla rodaków tkwiących w epoce romantyzmu wydaje się niegodny uwagi.
Anna Leszkowska
Polska – Rosja. Historia dla dorosłych, Witold Modzelewski, t.10, Warszawa 2023, wyd. I, s. 333
- Autor: al
- Odsłon: 2084
Wydawnictwo Arkady wydało Historię ewolucji pod naukową redakcją Steve’a Parkera.„Wprawdzie ludzie są bez wątpienia niezwykłymi zwierzętami i nietypowymi małpami, to w gruncie rzeczy nie da się obstawać przy idei specjalnego aktu stworzenia, jeśli uwzględnimy znane nam dowody. Nasze ciała i geny działają na podobnych zasadach jak innych zwierząt, zwłaszcza naczelnych, a ponadto mamy obecnie do dyspozycji dużo skamieniałych szczątków przodków człowieka” – pisze w Przedmowie do książki Alice Roberts – anatom i antropolog medyczny.
„Skamieniałości hominidów świadczą też o tym, że człowieczeństwo nie pojawiło się nagle i niespodziewanie. Cechy, które uważamy za wybitnie, a nawet wyłącznie ludzkie, wykształcały się stopniowo, niejako na raty, na ogromnej przestrzeni czasu. I faktycznie tylko z takiej perspektywy możemy stwierdzić, że gromadziły się do chwili, w której mogliśmy wreszcie rzecz z pełnym przekonaniem: „to jest człowiek”.
Ewolucja postępuje stopniowo, zarówno w sensie zmian genetycznych, jak i przekształceń zewnętrznego wyglądu organizmów. Ale tylko z perspektywy czasu możliwe jest zidentyfikowanie kluczowych momentów w jej historii”.
Czytelnik tej książki znajdzie w niej nie tylko charakterystyki poszczególnych gatunków (a doliczono się ich obecnie co najmniej 8 milionów), bądź grup roślin i zwierząt, ale ujrzy je w ich kontekście przyrodniczym i historycznym - pomogą mu w tym diagramy ujmujące opisywane zdarzenia w konkretnym przedziale czasowym historii życia na naszej planecie.
Książka – napisana przez 11 naukowców - jest nie tylko przewodnikiem po historii życia na Ziemi, ale i pokazuje skalę bioróżnorodności na naszej planecie, tajniki adaptacji organizmów i wyjaśnienia jak owe przystosowania powstały i z czego wyniknęły.
Autorzy podzielili ją na rozdziały dotyczące początków życia, roślin, bezkręgowców, ryb i płazów, gadów, ptaków i ssaków. Jest to pełny przegląd głównych grup organizmów, zawierający także dokładne charakterystyki gatunków wymarłych oraz kluczowe zdarzenia ewolucyjne i przełomowe odkrycia (nie wyłączając błędnych hipotez i nieudanych eksperymentów).
Cała ta wiedza podana jest w niezwykle atrakcyjny sposób: w książce zamieszczono ponad 1000 ciekawych ilustracji, tabele, zdjęcia, rysunki, kladogramy. Wszystkie te elementy zostały powiązane ze sobą i tekstem dynamicznym łamaniem, atrakcyjną i nienużąca formą, co sprawia, że szata graficzna stała się dodatkowym i ważnym walorem tej obszernej książki, nad której wydaniem pracowały sztaby wydawnicze – i w USA, i w Polsce (czterej tłumacze, redaktorzy, koordynatorzy, etc.). Jedyne, co można zarzucić temu dziełu to zbyt drobny druk. Ale widocznie przy tej porcji wiedzy o ewolucji na Ziemi inaczej się nie dało.(al.)
Historia ewolucji, red. nauk. Steve Parker, Wydawnictwo Arkady, s. 576, wyd. I, Warszawa 2017, cena 119 zł (w tym VAT)