Nauka i sztuka (el)
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2477
Trwająca rok wystawa (do 29.09.13) będzie okazją do obcowania z pracami najwybitniejszych twórców epoki: Olgi Boznańskiej, Juliana Fałata, Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Leon Wyczółkowskiego i Stanisława Wyspiańskiego.
Cechą charakterystyczną sztuki Młodej Polski jest różnorodność form, tematów, dziedzin twórczości. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w koncepcji wystawy, która poprzez pokazanie licznych dzieł malarstwa, grafiki, rzeźby i rzemiosła każe się ponownie zastanowić nad fenomenem niesłabnącej popularności sztuki tamtego okresu.
Dodatkową wartość stanowi fakt, iż autorka scenariusza wystawy, Krystyna Kulig-Janarek, umieściła pokazywaną sztukę na tle ówczesnego Krakowa. Nieprzypadkowe jest także miejsce ekspozycji. W Kamienicy Szołayskich przed II wojną światową znajdowały się zbiory Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego, kolekcjonera sztuki Młodej Polski, a do niedawna mieściło się tam muzeum najwybitniejszego twórcy tego czasu – Stanisława Wyspiańskiego.
Wystawa nosi symboliczny tytuł „Zawsze Młoda!”. Staraliśmy się w nim zawrzeć nasze przekonanie, że sztuka młodopolska wciąż wymaga dalszych badań i lepszego poznania, a jej znaczenie jest kluczowe dla historii polskiej kultury XX, a nawet XXI wieku. Młoda Polska była rodzajem eksplozji, spowodowanej buntem młodych przeciwko zastanej sytuacji – artystycznej, obyczajowej, politycznej – takim ówczesnym „ruchem oburzonych’’. Jakość artystycznych dokonań tego okresu stała się z czasem otwarciem dla przyszłych awangardowych ruchów artystycznych, w tym dzisiejszej młodej sztuki – zauważa Zofia Gołubiew, Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Na wystawie klimat Młodej Polski przywołuje kabaret Zielony Balonik, kojarzony z takimi osobowościami jak Leon Schiller, Adolf Nowaczyński czy Tadeusz Boy-Żeleński. Prześmiewczy, ale i odświeżający charakter tych nocnych „happeningów” dokumentują rysunki komentujące galicyjską rzeczywistość, grafiki z „Teki Melpomeny” z karykaturami krakowskich aktorów.
Inny wątek wystawy poświęcony jest wizerunkom młodopolskiej natury, w której ukojenia i inspiracji szukała zmęczona nocnym trybem życia bohema. Obok sławnych obrazów Aleksandra Gierymskiego, Władysława Podkowińskiego i Józefa Pankiewicza zaprezentowane są dzieła wybitnych krakowskich twórców, takich jak Leon Wyczółkowski czy Jan Stanisławski. Temat polskiej wsi (podkrakowskiej, podhalańskiej i huculskiej) przybliżają prace Włodzimierza Tetmajera, Kazimierza Sichulskiego, Władysława Jarockiego i Wacława Szymanowskiego. Charakterystyczne dla sztuki tego czasu zainteresowanie podświadomością, światem marzeń, snów i religijnej mistyki jest przywołane obrazami faunów Jacka Malczewskiego czy kusicielek Wojciecha Weissa.
Wystawa w głównej mierze prezentuje dzieła ze zbiorów krakowskiego Muzeum Narodowego, ale zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć także prace wypożyczone specjalnie na tę okazję, w tym „Czerwoną wstążkę” Wojciecha Weissa, będącą depozytem w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2096
W warszawskiej Zachęcie do 11.11.14 można oglądać dużą wystawę retrospektywną prac Zbigniewa Warpechowskiego pt. „To”.
Ważne jest nieustające dążenie do tego, co jest większe i doskonalsze ode mnie (Zbigniew Warpechowski)
Wystawa w Zachęcie to pierwsza tak obszerna prezentacja twórczości Zbigniewa Warpechowskiego – prekursora sztuki performance w Polsce i jednego z pierwszych jej twórców na świecie – prezentująca dokumentację kilkudziesięciu akcji zrealizowanych przez artystę w ciągu ostatnich 50 lat.
Autorzy zdają sobie sprawę z paradoksu, jakim jest prezentacja w galerii niemożliwej do odtworzenia, efemerycznej sztuki polegającej na unikalnym doświadczeniu artysty i widzów. Dokumentacja jest tylko nośnikiem pozwalającym performance’owi istnieć dalej w czasie i przestrzeni, nie jest jednak celem działania artysty, o czym świadczy często niska jakość techniczna realizowanych podczas akcji nagrań wideo. Dlatego na wystawie prezentowane są przede wszystkim te z nich, które pozwalają uchwycić dążenie artysty do autentycznych przeżyć i odczucia metafizycznego charakteru rzeczywistości oraz pragnienie włączenia w ten proces innych.
Oprócz fotografii i filmów wideo dokumentujących akcje performance, na wystawie pokazywane są towarzyszące im teksty artysty i szkice przygotowawcze, wreszcie odgrywające istotną rolę w jego działaniach rekwizyty i kostiumy. W kilku miejscach wystawy zaaranżowane zostały przestrzenie, w których potencjalnie mogą zostać powtórzone dawne performance Warpechowskiego.
Ekspozycja jest pomyślana tak, aby przejście przez nią odnosiło się do poszczególnych etapów zdarzenia performance’u: przygotowania (wyciszenia), realizacji (ekspresyjnej lub implozyjnej akcji) i rozładowania napięcia (kontemplacja zdarzenia z perspektywy czasu).
Przekrojowa prezentacja twórczości Warpechowskiego ujawnia jej zaskakującą różnorodność i wielowątkowość: od poezji wizualnej i prac konceptualnych, inspirowanych filozofią Wschodu dzieł odnoszących się do pojęcia „Nic”, po realizacje wykorzystujące ekspresję poddanego niekiedy ekstremalnym próbom ciała, agresję lub autoagresję, zaangażowane politycznie.
Akcje performance – a także nie mniej istotne dla samego artysty obrazy, rzeźby oraz poezja – ukazane są w kontekście związków Warpechowskiego ze środowiskiem krakowskiej kontrkultury, polskiej neoawangardy oraz jego bliskich relacji z takimi artystami jak Tadeusz Kantor, Jerzy Bereś czy Andrzej Partum. Wyraźnie zaznaczone jest również uczestnictwo Warpechowskiego w światowym nurcie sztuki akcji.
Zbigniew Warpechowski (ur. 1938) – prekursor sztuki performance w Polsce i jeden z pierwszych jej twórców na świecie. Zajmuje się malarstwem, poezją, teorią sztuki, filozofią, a także scenografią filmową. Od 1985 członek II Grupy Krakowskiej oraz międzynarodowej grupy Black Market (od 1986). Jest autorem książek: Podręcznik (1990), Zasobnik (1998), Podnośnik (2001), Statecznik(2004), Podręcznik bis (2006), Konserwatyzm awangardowy (2014). Debiutował w Krakowie poetycko-muzyczną akcją Improwizacje (1967) z udziałem Tomasza Stańki. Do najsłynniejszych jego akcji należą Dialog z rybą (1974), Dialog ze śmiercią (1976) oraz Champion of Golgotha (1978).
Więcej -
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2533
Do 15 września 2013 w Muzeum Narodowym w Krakowie - Domu Jana Matejki, można oglądać zbiory kolekcjonerskie Jana Matejki.
W tym roku przypada 175. rocznica urodzin i 120. rocznica śmierci Jana Matejki - jednego z najwybitniejszych polskich artystów, przedstawiciela nurtu malarstwa historycznego. Z tej okazji, 17 kwietnia odbyła się inauguracja obchodów Roku Jana Matejki w Muzeum Narodowym w Krakowie, które będą połączeniem działań promocyjnych, edukacyjnych, wystawienniczych i naukowych.
Po raz kolejny, Muzeum chce przybliżyć szerszej publiczności postać tego niezwykłego, krakowskiego malarza i przypomnieć jego różnorodną działalność – jako artysty, pedagoga, kolekcjonera, obrońcy zabytkowej architektury, a równocześnie komentatora i popularyzatora historii Polski.
Dom Jana Matejki (ul. Floriańska 41) zaprasza z tej okazji na wystawę pt. Zbiory kolekcjonerskie Jana Matejki - kolejną ekspozycję z cyklu „Wielka rekwizytornia” (pierwszą - Stroje i kostiumy z kolekcji Jana Matejki można było tu oglądać do 17.02.13), która przybliża eksponaty z bogatej kolekcji krakowskiego malarza, tym razem związane głównie z historią Polski, kulturą Bliskiego Wschodu i Rosji.
Na wystawie znalazły się m.in.: żupan Daniłowicza - wuja Jana III Sobieskiego i kapelusz z czasów napoleońskich, ukazany w obrazie Matejki Kościuszko pod Racławicami (1888) jako nakrycie głowy generała Józefa Zajączka. Eksponowane na wystawie przykłady stroju bliskowschodniego to turecka kobieca suknia wierzchnia z fioletowego aksamitu, chusta i buty ozdobione barwnym haftem o motywach roślinnych.
Z terenów Rosji pochodzą czepce i epaneczki. Można zobaczyć również: pasy, sakiewki, woreczki, rękawiczki, korale, ozdobne pasmanterie, aplikacje, które Jan Matejko często uwieczniał jako ozdoby strojów na wielu swoich obrazach historycznych, m.in.: Otrucie królowej Bony (1859), Unia lubelska (1869), Bitwa pod Grunwaldem (1878), Hołd pruski (1882).
Wyjątkową atrakcją jest korona grobowa - według tradycji należąca do króla Zygmunta I Starego, którą Jan Matejko otrzymał do swoich zbiorów kolekcjonerskich od anonimowego ofiarodawcy. Korona przez ostatnie 50 lat była przechowywana w Skarbcu Zamku Królewskiego na Wawelu.
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1079
W Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie czynna jest do 27.01.19 wystawa pn. „Zderzacz kultur. Sztuka postegzotyczna”.
Wystawa jest autorskim projektem Goschki Gawlik, kuratorki z Wiednia, odnoszący się do sytuacji sztuki współczesnej, która powstaje w globalnej wiosce, podlegając tym samym nieustannym mutacjom: wzajemnym wpływom i oddziaływaniom, posługuje się zwielokrotnionymi cytatami i odniesieniami.
Międzynarodową grupę twórców, wykorzystujących różne techniki oraz rozmaite style artystyczne, łączy chęć przekroczenia ram własnej kultury, otwartość i ciekawość odmienności. Artyści europejscy chętnie odwołują się do znaków, symboli i stereotypów z obszaru Dalekiego Wschodu. Artyści z Azji, którzy przyswoili sobie zdobycze sztuki nowoczesnej i swobodnie nimi operują, świadomi zarazem znaczenia własnego zaplecza kulturowego, prowadzą z kulturą zachodnią swoisty dialog-grę. Prezentowane prace nasycone znaczeniami wchodzą ze sobą w relacje, nabierając przez to nowych znaczeń. Tytułowy zderzacz kultur (nawiązanie do Wielkiego Zderzacza Hadronów, w którym zderzenie cząstek skutkuje powstaniem nowych) nie oznacza konfrontacji, ale tworzenie nowych jakości artystycznych.
Bogna Dziechciaruk-Maj
Współczesne społeczeństwa w krajach Dalekiego Wschodu (np. w Indiach, Pakistanie, Korei Południowej, Korei Północnej, Chinach, Wietnamie) stają się w coraz większym stopniu nowoczesne, zwiększając swoje wpływy gospodarcze i kulturową pewność siebie. W tym Nowym Globalnym Świecie różnice kulturowe zyskują równie ważne znaczenie jak te ideologiczne, polityczne czy ekonomiczne. 
Na obecnym etapie postkolonializmu i w obliczu ciągle zmieniających się ekonomicznych powiązań i politycznych kontradykcji zaproszeni na wystawę w Muzeum Manggha artyści i artystki z Azji i Europy starają się odpowiedzieć na pytania o kondycje kulturową w kategoriach historii, wartości, obyczajów, estetyki, pochodzenia, języka, roli instytucji i odrodzenia religii.
Rozpatrywana z tej pozycji podmiotowa subiektywność artystyczna jawi się nie jako niepodzielne centrum lub solistyczny punkt odniesienia, lecz jedynie jako deleuzowska dyskretna „fałda” na powierzchni tworzonych wspólnych idiomów kulturowych w kontekstach kulturowej odmienności.
Czynione przez twórców sztuki postegzotycznej próby w kierunku fuzji z Obcym, który właściwie już dawno przestał być tym Innym, oraz agonistyczne w rozumieniu Chantal Mouffe, czyli odmienne interpretowanie wspólnie przyjętych zasad, radykalizują niejednokrotnie utarte kategorie i pojęcia wartości kulturowych, prowokując także nowy ideał wrażliwości estetycznej u odbiorców.
Na planowanej wystawie „zderzenie” sztuki Zachodu i Wschodu rozgrywa się nie na zasadzie linearnej akumulacji, lecz kongruencji i trzymających w napięciu porównań, opozycji i dopełnień między poszczególnymi dziełami sztuki jako elementarnymi cząstkami wybranego settingu. Zaprezentowane media to: malarstwo, rzeźba, obiekty, instalacje oraz filmy video./…/
Goschka Gawlik, kuratorka
Więcej - http://manggha.pl/wystawa/zderzacz-kultur-sztuka-postegzotyczna