Nauka i sztuka (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1166
W Muzeum Narodowym w Krakowie do 29.09.19. czynna jest wystawa rysunku pn. Czarne na białym. 200 lat rysunku w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Wystawa pokazuje dorobek krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych najstarszej uczelni artystycznej w Polsce, która w 2018 roku obchodziła 200-lecie swojego istnienia. Na wystawie zaprezentowano blisko 170 rysunków, pochodzących z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum ASP oraz ze zbiorów prywatnych.
Wybór wyłącznie medium rysunkowego ma swoje uzasadnienie. Rysunek od stuleci stanowi bowiem podstawę wykształcenia akademickiego, zarazem sprawdzian umiejętności warsztatowych twórcy, pełniąc zarówno rolę służebną wobec innych dyscyplin artystycznych, jak i stanowiąc rodzaj samodzielnej wypowiedzi twórczej.
Rysunkiem posługiwali się i nadal to czynią kształcący się w murach krakowskiej uczelni: malarze, rzeźbiarze, graficy, projektanci, architekci i konserwatorzy dzieł sztuki. Na wystawie widzowie mają więc okazję zapoznać się zarówno z przemianami stylistycznymi, jakim podlegał rysunek w ciągu ostatnich dwóch stuleci, jak i lepiej zrozumieć przypisywane mu znaczenia i funkcje.
Zostały na niej pokazane rysunki mające charakter studiów akademickich (aktu, draperii), szkiców przygotowawczych do większych kompozycji (malarskich czy rzeźbiarskich), rysunki projektowe czy wykonywane podczas inwentaryzacji zabytków.
Najliczniejszą grupę stanowią rysunki traktowane przez ich autorów jako samodzielne prace, ujawniające nie tylko tajniki warsztatu, ale dające wgląd w zajmujące artystów kwestie osobiste czy zaobserwowane przez nich wydarzenia z otaczającej rzeczywistości.
Na wystawie nie zabrakło też szkicowników, chyba najbardziej intymnej formy wypowiedzi twórców, którą nie zawsze chętnie dzielą się z widzami.
Wśród prac zgromadzonych na wystawie pojawiły się dzieła artystów, którzy już za życia cieszyli się sławą, ale też rysunki zapoznanych twórców. Nie zabrakło rysunków mistrzów m.in. Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Wojciecha Weissa, Xawerego Dunikowskiego, Mieczysława Wejmana czy Adama Hoffmanna.
Agnieszka Jankowska-Marzec
Więcej - https://mnk.pl/wystawy/czarno-na-bialym-200-lat-rysunku-w-krakowskiej-akademii-sztuk-pieknych
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 45
W Ludźmierzu, w Instytucie Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich do 23.06.25 będzie czynna wystawa fotografii etnograficznej z Małopolski z przełomu XIX i XX wieku.
Pokazano na niej 107 fotografii wybranych z najstarszych zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie. W oryginale są to szklane negatywy i niewielkie zabytkowe odbitki papierowe, które zostały wydrukowane w powiększeniach pozwalających dostrzec bogactwo utrwalonych w nich treści i detali.
Tytuł nawiązuje do terminów procesu fotograficznego z przeszłości, kiedy negatyw najpierw naświetlano, by następnie wywołać z niego wizerunek. Jednocześnie, w ujęciu metaforycznym, „czas naświetlania” odnosi się do przeszłości i okoliczności powstania prezentowanych fotografii sto lat temu, a „czas wywoływania” – do ponownego odczytania opowieści w nich zapisanych oraz ich oddziaływania na współczesnych widzów.
Zdjęcia przedstawiają ludzi i ich ubiory, sceny z życia codziennego, zwyczaje, pracę i świętowanie we wsiach i miasteczkach Małopolski końca XIX i trzech pierwszych dziesięcioleci XX wieku. Autorzy fotografii wywodzili się z różnych środowisk. Byli wśród nich, oprócz etnografów i ludoznawców, także nauczyciel szkolny, ziemianin, malarz, językoznawca i aptekarz. Wielu innych pozostaje anonimowych.
Pierwsza odsłona wystawy była prezentowana w Muzeum Etnograficznym w Krakowie na przełomie 2023 i 2024 roku. W Ludźmierzu będzie można zobaczyć fotografie w nowej aranżacji oraz towarzyszące im zabytkowe przedmioty z regionu Małopolski ze zbiorów Instytutu Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich w Ludźmierzu oraz z kolekcji prywatnych.
Kuratorki: Anna Bujnowska, Anna Sulich – Muzeum Etnograficzne w Krakowie
Fotografie prezentowane na wystawie, oraz dwa i pół tysiąca innych, można obejrzeć na stronie MEK: www.zbiory.etnomuzeum.eu
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2787
Do 1 września 2013 można oglądać w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka na Kanoniczej w Krakowie ciekawą wystawę archeologiczną. Składa się na nią ponad 600 przedmiotów – biżuterii, broni, narzędzi – odkrytych w Czermnie (Lubelskie), gdzie prawdopodobnie znajdował się główny ośrodek dawnych Grodów Czerwieńskich.
>
Wystawa „Czerwień – gród między Wschodem a Zachodem" pokazuje kolekcję zabytkowych przedmiotów z okresu między X a XIV wiekiem, odnalezionych podczas badań wykopaliskowych w Czermnie – wsi nad rzeką Huczwą w powiecie tomaszowskim, niedaleko granicy z Ukrainą.
Na wystawie prezentowane są m.in.:
-
srebrna i pozłacana biżuteria – pierścienie, zausznice, naramienniki, bransolety mankietowe i spiralne oraz kołty, czyli efektowne wisiory mocowane przez kobiety do nakrycia głowy;
-
militaria – wszelkiego rodzaju broń i elementy wyposażenia wczesnośredniowiecznego wojownika oraz przedmioty związane z handlem;
-
zabytki obrazujące ówczesne życie codzienne, m.in. elementy wyposażenia domu i narzędzia pracy ówczesnych rzemieślników.
Grodzisko w Czermnie jest przedmiotem zainteresowania badaczy już od XIX wieku. Dwa lata temu archeologowie z UMCS w Lublinie potwierdzili istnienie fundamentów romańskiego kościoła, co może świadczyć, że znajdował się tam główny ośrodek średniowiecznych Grodów Czerwieńskich. Odkryty w Czermnie kompleks osadniczy powiązany z grodem to – według archeologów – najprawdopodobniej znany ze źródeł ruskich Czerwień.
O Grody Czerwieńskie toczyli walki polscy Piastowie z Rurykowiczami, władcami ruskiego Kijowa. Czerwień był wówczas jednym z największych ośrodków w tej części Europy.
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 3102
W krakowskim Międzynarodowym Centrum Kultury od 7 maja do 7 września 2014 można będzie obejrzeć wystawę pn. Władcy snów. Symbolizm na ziemiach czeskich 1880–1914.
Po raz pierwszy w Polsce tak szeroko przedstawione zostanie zagadnienie czeskiego symbolizmu – symbolizmu, jaki na tak wielką skalę i na tak wysokim poziomie artystycznym nigdy w Polsce nie zaistniał.
Na wystawie „Władcy snów. Symbolizm na ziemiach czeskich 1880–1914” znajdzie się ponad 130 wybitnych dzieł symbolizmu czeskiego – obrazów, rysunków, grafik, rzeźb i obiektów ceramicznych – pochodzących z kilkudziesięciu kolekcji, zarówno publicznych, jak i rzadko pokazywanych zbiorów prywatnych.
Choć pokazywane prace reprezentują różnorodne stylistyki, to ich wspólnym mianownikiem jest dążenie do wyrażania wewnętrznych emocji, treści duchowych i metafizycznych. To właśnie intuicja, poznanie pozarozumowe, podświadomość stanowiły główny element rodzącego się pod koniec XIX wieku nurtu symbolizmu, który objął nie tylko sztuki plastyczne, ale również literaturę i muzykę. Kierunek, który najpierw rozwinął się na terenie Francji i Belgii, szybko stał się prądem ogólnoeuropejskim i wyraźnie zaznaczył swoją obecność w krajach Europy Środkowej. Doskonałym przykładem recepcji nowego zjawiska jest sztuka z terenu Czech tego okresu.
Podejmowane przez artystów tematy odzwierciedlają nastroje i światopogląd epoki, którą kształtowały teorie Artura Schopenhauera, Fryderyka Nietzschego, Henry Bergsona, czy Zygmunta Freuda. Świat marzeń sennych i mitów, baśniowa fantastyka, wątek śmierci i przemijania, narodzin i schyłku, miłości i erotyki to stale powracające motywy. Artyści rezygnują też wielokrotnie z wykorzystywania konwencjonalnych przedstawień na rzecz języka symboli, aluzji i sugestii.
Prezentowani twórcy należą do dwóch generacji symbolistów; pierwsza tworzyła w latach 80. XIX wieku, druga – dekadę później. Wśród prac z lat 80. prezentowane są silnie zdynamizowane kompozycje Beneša Knüpfera, sięgające do tematyki mitologicznej. Wśród dzieł z lat 90. nie brak prac Jaroslava Špillara, Karela Hlaváčka, Jana Preislera czy Maxa Švabinskiego, które urzekają secesyjną stylistyką i nastrojowością.
Ważne miejsce wśród pokazywanych prac zajmie grafika i rysunek. Pod koniec XIX wieku doszło do podniesienia rangi tych technik. Artyści docenili nowe możliwości artystycznej ekspresji, które otwierały. Na wystawie będą reprezentowane przez takich twórców jak Vojtěch Preissig czy Karel Hlaváček. Integralnym elementem wystawy będzie unikatowa kolekcja książek i czasopism (m.in. Moderní revue, Volné směry).
Polski akcent będą stanowiły czeskie przekłady utworów Stanisława Przybyszewskiego. Literatura odegrała bowiem ważną rolę w rozwoju czeskiego symbolizmu, nie do przecenienia są również bliskie związki wielu artystów ze środowiskiem poetów i pisarzy. Prezentowana kolekcja stanowi doskonały przykład syntezy tekstu literackiego i sztuki książki.
Wystawa jest przygotowywana we współpracy z Muzeum Sztuki w Ołomuńcu i praskim wydawnictwem Arbor Vitae. Będzie stanowić pierwszą, tak szeroką prezentację zagadnienia czeskiego symbolizmu w Polsce.
http://www.mck.krakow.pl/exhibitionPage/o-wystawie-21