Felietony - M. Milewska-Stawiany
Felietony - M. Milewska-Stawiany
Wykształciuch i cienias, czyli o słowotwórstwie ekspresywnym
- Autor: Małgorzata Milewska-Stawiany
- Odsłon: 6718
O zaletach interpunkcji
- Autor: Małgorzata Milewska-Stawiany
- Odsłon: 8194
W wielu tekstach pisanych można dostrzec obecnie lekceważenie interpunkcji. Okazuje się, że nie musi to być wcale związane z indywidualnymi problemami piszących, którzy nie potrafią stawiać znaków przestankowych w odpowiednim miejscu w tekście. Coraz częściej interpunkcję traktuje się jako anachronizm czy też zjawisko niepożądane.
Radykalnym przypadkiem pomijania znaków interpunkcyjnych jest slang internetowy, stworzony i wykorzystywany głównie przez młodych użytkowników Internetu, m.in. na czatach internetowych, forach dyskusyjnych, w poczcie elektronicznej. Tekst składa się tu zazwyczaj z ciągu nierozdzielnych znakami przestankowymi wypowiedzeń. Głównym powodem pomijania interpunkcji jest tu przede wszystkim pośpiech. Stawianie przecinków czy innych znaków przestankowych zwiększa bowiem liczbę kliknięć w klawiaturę, co utrudnia i opóźnia komunikację. Wykorzystuje się jednak tego typu znaki graficzne w innym - bardziej ekonomicznym - celu, stają się one w języku internatów elementami emotikonów, np. :) ‘uśmiech’, :( ‘smutek’. Niestety, nawyki związane z nieprzywiązywaniem wagi do interpunkcji uwidoczniają się przeważnie także w tekstach, które nic wspólnego z Internetem nie mają.
Tymczasem znaki przestankowe nie powinny być utrudnieniem dla piszącego, lecz pomagać mu w stworzeniu takiego komunikatu, który jak najszybciej dotrze do świadomości odbiorcy i zostanie odebrany zgodnie z intencją nadawcy. Interpunkcja zapewnia nam przecież głównie podział tekstu na odcinki, a wiadomo, że łatwiej przyswajać coś partiami niż w całości. Kiedy mówimy, możemy dzielić naszą wypowiedź za pomocą akcentu, rytmu, intonacji, także tempa mowy. Piszący natomiast mają do dyspozycji tylko znaki graficzne.
Wiadomo, że znaki interpunkcyjne pełnią określone funkcje w języku pisanym. Służą głównie do oddzielania sąsiadujących członów wypowiedzenia, ale mogą wydzielać też partie o mniejszej wadze znaczeniowej, takie jak uzupełnienia, wtrącenia. Wskazują również na intonację lub walor emocjonalny wypowiedzi, jak również wyróżniają jakiś fragment tekstu, a także zaznaczają jego swoistą funkcję, zwracają uwagę na jego obecność w określonej roli. Ponadto mogą wskazywać na przerwanie wypowiedzi lub na opuszczenie jej części.
Poprawna interpunkcja jest przede wszystkim odbiciem logicznego podziału tekstu na jednostki znaczeniowe. Czasem miejsce przecinka może decydować o jednoznaczności wypowiedzi, np. Rozmowa z profesorem, Janem i portierem była ekscytująca. Brak przecinka zmienia wyraźnie sens tej wypowiedzi: Rozmowa z profesorem Janem i portierem była ekscytująca.
Interpunkcja powinna być dla autora ważnym narzędziem organizacji tekstu, a dla czytelnika czymś, co ułatwia wydobycie z niego treści. System znaków interpunkcyjnych stworzony został w dużym stopniu po to, aby ułatwić nam sprawne czytanie ze zrozumieniem. Nie należy więc hamować rozwoju systemu interpunkcyjnego, ale starać się o to, aby podział interpunkcyjny tekstu był pożyteczny zarówno dla piszących, jak i dla czytelników.
Biforek i afterek, czyli angielski w polszczyźnie młodzieży
- Autor: Małgorzata Milewska-Stawiany
- Odsłon: 13205
|