Nauka i sztuka (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1158
Przyszłość będzie inna. Wizje i praktyki modernizacji społecznych po roku 1918 – to tytuł wystawy, jaką można oglądać w warszawskiej Zachęcie do 27.05.18.
Narrację wystawy wyznaczają modernizacyjne idee społeczne kształtujące się w Polsce po I wojnie światowej lub wdrażane w życie za sprawą instytucji i organizacji, których powstanie wiązało się z odzyskaniem niepodległości.
Choć idee te wpisują się w szerszy nurt przemian społeczno-obyczajowych w powojennej Europie, to sytuacja odbudowywania zarówno państwowości po ponad wieku nieobecności na politycznej mapie świata, jak i tożsamości podzielonego dotąd zaborami i rozwarstwionego społeczeństwa, w którym utrzymywały się nędza i zacofanie, stanowiła dla ich narodzin oraz rozwoju szczególnie podatny grunt.
Przywołane na wystawie nowe koncepcje organizacji życia społecznego odwoływały się do potrzeb dotychczas niedowartościowanych grup społecznych, jak kobiety, dzieci, robotnicy czy grupy narodowe, oraz nakierowane były na integrację i niwelowanie podziałów.
Nakreślenie obrazu II Rzeczpospolitej, widzianej w dużym stopniu poprzez historię „słabych” i ich emancypacji, wpisuje się w proces demitologizacji tego historycznego okresu, ale też pozwala na wydobycie rodzących się wówczas wartościowych idei społecznych, nośnych i aktualnych również obecnie.
Zalążki myślenia ekologicznego czy bardzo współczesne praktyki architektoniczne oparte na partycypacji społecznej, wychodzące od aktywizacji lokalnej społeczności kolektywne działania teatralne czy wreszcie postępowe koncepcje dotyczące wychowania, również w kwestii edukacji seksualnej, to tylko niektóre aspekty dynamicznych przemian społeczno-obyczajowych zachodzących w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
Na wystawie pokazane zostały one za pomocą szeroko rozumianej kultury wizualnej, a w szczególności takich jej dziedzin jak architektura, wzornictwo, teatr, prasa i fotografia. Jednak jej kluczowym medium jest film, prawdziwa „maszyna nowoczesności” — zarówno artystyczny, eksperymentalny, jak i dokument czy tzw. kino popularne.
Tytuł wystawy zaczerpnięty został z tekstu-manifestu Zofii Daszyńskiej-Golińskiej z 1921 roku, w którym autorka pisała: „Żyjemy jednak nadzieją, że przyszłość będzie inna”. Z jednej strony wiara w nową, lepszą przyszłość oddaje ducha tej epoki. Z drugiej — zawiera w sobie utopijność, którą brutalnie obnażyła II wojna światowa i okres powojenny.
kuratorka: Joanna Kordjak
Wystawie towarzyszy bogaty program edukacyjny.
Więcej - https://zacheta.art.pl/pl/wystawy
- Autor: red.
- Odsłon: 4410
W Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie czynna jest (do 26 grudnia 2010) międzynarodowa wystawa pn. Przyszłość nie jest tym, czym była / the future Is not what It used to be.
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 979
Od 24.01.20 do 3.05.20 w Muzeum Narodowym w Szczecinie można oglądać wystawę zatytułowaną „Living In the Present Future”.
W obliczu najnowszych odkryć nauki i rewolucji technologicznej człowiek i definicja człowieczeństwa zmienia się dziś szybciej i radykalniej niż kiedykolwiek.
Zmiany te zachodzą zarówno na poziomie materialnym – poprzez wpływ technologii na ludzkie ciała i możliwości percepcyjne, jak i w wymiarze mentalnym – odkrycia naukowe uwidaczniają to, co dotychczas nie było dostatecznie czytelne – związki ludzkiego ciała z nie-ludzkimi formami życia, takimi jak mikroby i wirusy.
Ludzka forma coraz częściej objawia się nie jako esencjonalna jedność, ale forma symbiotyczna i hybrydyczna. Toczącej się obecnie dyskusji antropologicznej towarzyszy ożywiona debata ekologiczna na temat planetarnych zagrożeń, z jakimi konfrontuje się ludzkość w epoce antropocenu. 
Ta nowa sytuacja sugerująca moment dokonywania się znaczącej zmiany w postrzeganiu statusu, roli, przyszłości i odpowiedzialności człowieka zyskuje silny rezonans w sztuce.
Muzeum Narodowe w Szczecinie i Bornholms Kunstmuseum przygotowało partnerski projekt wystawienniczo-wydawniczy z udziałem kilkunastu artystów z Polski i Danii, którzy w swojej praktyce artystycznej podejmują wątek redefinicji i przyszłości człowieczeństwa: podkreślając coraz silniejszą fuzję ciała i świadomości z najnowszymi technologiami (Roman Lipski, Amalie Smith, Lea Guldditte Hestelund); eksponując zapoznaną łączność człowieka z naturą i nie-ludzkimi formami życia (Artur Malewski, Ewa Juszkiewicz, Emil Westman Hertz), stawiając w centrum uwagi nowy etyczny i egzystencjalny wymiar człowieczeństwa w obliczu szybko zmieniającego się świata (Izabella Gustowska, Aneta Grzeszykowska, Peter Frimand, SUPERFLEX).
Celem wystawy jest rozpoznanie przy użyciu narzędzi właściwych sztuce jednego z najbardziej aktualnych i najgorętszych pól refleksji w obrębie współczesnej humanistyki.
Wystawie towarzyszy polsko-duńsko-angielska publikacja, przygotowana przez kuratorów polskich i duńskich w kooperacji z zaproszonymi do współpracy badaczami – Izabelą Kowalczyk (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) i Jacobem Wambergiem (Uniwersytet w Aarhus).
Artyści: Izabella Gustowska, Aneta Grzeszykowska, Ewa Juszkiewicz, Roman Lipski, Artur Malewski, Lea Guldditte Hestelund, Emil Westman Hertz, Peter Frimand, SUPERFLEX, Amalie Smith
Kuratorzy: Marlena Chybowska-Butler, Magdalena Lewoc (Muzeum Narodowe w Szczecinie), Mathilde Renberg (Bornholms Kunstmuseum)
Więcej - https://muzeum.szczecin.pl/wystawy/czasowe/909-wystawa-czasowa-living-in-the-present-future.html
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 795
We wrocławskim Muzeum Współczesnym do 21.2.22 można oglądać wystawę prac holenderskiej artystki Puck Verkade zatytułowaną „Cursed” (Przeklęty).
"Cursed" to pierwsza przekrojowa muzealna wystawa Puck Verkade, a zarazem pierwszy pokaz jej prac w Polsce.
Wystawa składa się z pięciu instalacji wideo stworzonych od 2017 roku oraz premierowej prezentacji nowej pracy. W swojej twórczości Verkade dąży do zrewidowania archetypowych narracji, które kształtują społeczne struktury ludzkiego doświadczenia.
Tematy jej prac – od kwestii odpowiedzialności i współudziału do ostatnich dociekań dotyczących wymagań i wolności wyboru – oferują wnikliwe spojrzenie na historie i zagadnienia kształtujące codzienne poznanie. Narracja tych zabawnych, przewrotnych oraz igrających z absurdem instalacji często prowadzona jest z nie-ludzkiej perspektywy, kwestionuje sprzeczności naszych zachowań i struktury tworzone przez nas same i samych.
Tytuł wystawy "Cursed" jest zaczerpnięty z pracy Verkade z 2020 roku, w której przewodnikiem podróży przez pułapki nawiedzonego umysłu jest wewnętrzny demon, a doświadczenia lęku i rozpaczy splatają się z podświadomymi archetypami. W kontekście całej wystawy tytuł odnosi się do złożonych relacji pomiędzy wewnętrznymi i zewnętrznymi światami, alchemicznymi zasadami i nauką, kategoriami wiedzy i herezji, strukturami władzy i zależności – istotnymi wątkami przewijającymi się przez całą wystawę i sztukę Verkade. To, czym je ze sobą splata, jest pytanie o sprawczość, nieuchronność tego, co przeklęte, i systemów władzy, które je tworzą.
Otwierająca wystawę praca poświęcona jest zagadnieniu reprodukcji, podkreśla złożone związki między ciałem kobiety i jego przedstawieniami w tradycji filmowej. W Rozpłodniczce kwestie płodności, zarówno w ludzkim, jak i nie-człowieczym znaczeniu, splecione są z zagadnieniami związanymi z widzialnością i reprezentacją. Nawarstwiając pradawne mity i ikony popkultury i zbliżając ze sobą cielesną i kosmiczną perspektywę, artystka wskazuje, że reprodukcja jest fundamentem struktur władzy, które organizują nasze życie.
Stworzona na fali ruchu #MeToo Przynęta kontynuuje dyskusję o prawach kobiet, przyglądając się sposobom prowadzenia takich rozmów w społeczeństwie. Kluczowe pytanie o odpowiedzialność i rozliczenie – podejmowane przez artystkę poprzez badanie języka władzy jedynie udającego solidarność i wiarygodność – rezonuje w kolejnych pracach dotyczących kryzysu klimatycznego i zdrowia psychicznego.
Prace Verkade analizują nie tylko genderowe, ale także deterministyczne narracje dotyczące początku gatunku ludzkiego i jego roli na planecie. Sprawdzając, jak niektóre antropologiczne teorie odróżniają człowieka od innych żywych organizmów, Obrabiając Lucy podkreśla przekłamania i ciągłe przepisywanie genezy ludzkości na sposób odpowiadający obowiązującym narracjom. W nawiązaniu do pojęcia solastalgii, czyli depresji spowodowanej przez zmiany klimatu i niszczenie środowiska, Plaga przygląda się różnym aspektom kryzysu klimatycznego i ich wpływowi na nasze życie, skupiając się na tym, jak objawiają się nie tylko w naszych domach i planecie, ale także w psychice. 
Przeklęte traktuje o zdrowiu psychicznym, posługując się metaforą nawiedzonego domu, by przedstawić samosabotujący się umysł, którego niewiarygodnym narratorem jest demoniczny wewnętrzny głos. Poczucie uwięzienia – które wiele i wielu z nas doświadczyło w pandemii – przepełnia instalację wideo, stawiając na pierwszym planie psychologiczne konsekwencje aktualnych warunków i okoliczności.
Nowa instalacja powraca do wątków pojawiających się w pierwszej na wystawie pracy, lecz podchodzi do nich z innego punktu widzenia. Nie urodzone podejmuje temat współczesnego macierzyństwa z perspektywy oczekiwań, determinizmu i samostanowienia, ponownie odnosząc się do zawiłego splotu wolności i odpowiedzialności oraz władzy i zależności.
Szerokie spojrzenie na twórczość Verkade ukazuje eksplorowaną przez artystkę transformację samego medium filmowego. Widać istotną zmianę pomiędzy starszymi, w pełni cyfrowymi pracami, w których pojawiają się elementy wizualne i awatary zaczerpnięte z kultury popularnej i Internetu, a ostatnimi pracami, w których stosuje bardziej tradycyjne i analogowe techniki, jak choćby ręcznie robione rekwizyty, animacja poklatkowa czy działania dokamerowe.
Zestawiając ze sobą te różnorodne, ale jednak spójne instalacje, sama wystawa staje się przestrzenią namysłu nad naszą relacją z cyfrowym medium i obrazem filmowym. Sploty głównych wątków w pracach powstałych od 2017 roku nie tylko zarysowują nasz kulturowy krajobraz poznawczy połowy ostatniej dekady, ale także zaświadczają o przyśpieszeniu oraz przekształceniach związków pomiędzy jednostką a społeczeństwem, szczególnie wobec masowych ruchów społecznych i przełomowych wydarzeń.
Puck Verkade (ur. 1987, Holandia) mieszka i pracuje w Hadze i Berlinie. W instalacjach i rysunkowych storyboardach posługuje się żartobliwością, dziecinnym zdumieniem, czarnym humorem i autoironią by uczynić to, co nieprzyjemne, bardziej uchwytnym i możliwym do przepracowania.
Pełne poczucia humoru prace powołują absurdalny świat, który wciąga widza i dezorientuje, tworząc trudny do zdefiniowania i niekomfortowy podtekst. Zbłąkany diabeł, konfrontacyjna mucha, wyjałowiona planeta, kuriozalny przodek; hybrydowe postacie odzwierciedlają archetypy, którymi celowo lub nieświadomie się posługujemy; wizerunki, które w sobie nosimy, zawsze odnajdujące drogę na powierzchnię, szczególnie jeśli staramy się je tłumić.
Verkade obroniła licencjat na Akademii Królewskiej w Hadze i magisterium na Goldsmith University w Londynie.
Więcej - https://muzeumwspolczesne.pl/mww/wystawy/puck-verkade-cursed/