Informacje (el)

Autor: al

Opublikowano: 30 kwiecień 2012

Odsłon: 3499

Unikatowy w skali światowej zespół skamieniałości morskich i lądowych sprzed 148 mln lat odkrył paleontolog dr Adrian Kin. Badania niezwykle bogatego stanowiska w kamieniołomie wapieni w Sławnie koło Opoczna prowadzi międzynarodowy zespół naukowców w ścisłej współpracy z Państwowym Instytutem Geologicznym.

Gdzie można znaleźć najpiękniejsze skamieniałości na świecie? Każdy miłośnik paleontologii odpowie bez namysłu, że w Solnhofen, w Bawarii. W drobnoziarnistych wapieniach tego kamieniołomu odkryto m. in. kompletny szkielet archaeopteryksa - ewolucyjnego ogniwa przejściowego między gadami i ptakami.

Do niedawna uważano, że Solnhofen nie ma swojego odpowiednika na świecie, tymczasem okazało się, że mamy w Polsce kamieniołom podobnej rangi naukowej, z podobnym stanowiskiem sedymentacji.

"Podczas rekonesansu terenowego w czynnym kamieniołomie wapieni koło Sławna (pow. Opoczno, woj. łódzkie) odkryłem istne archiwum świata pierwotnego sprzed 148 milionów lat - mówi dr Adrian Kin ze Stowarzyszenia Przyjaciół Nauk o Ziemi "Phacops" oraz Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UJ. - Jest to najbliższy znany odpowiednik wiekowy słynnego, południowoniemieckiego Solnhofen.
W umiarkowanie chłodnym i niezbyt głębokim morzu późnojurajskim bujnie rozwijały się tutaj organizmy zasiedlające strefę dna i toni wodnej. Wśród skamieniałości są skrzypłocze, krewetki, ryby, gady morskie, misternie ornamentowane muszle małżów, spiralnie zwinięte amonity o pięknie zdobionych drobnymi żeberkami muszlach, a także ważki, żuki oraz latające gady - pterozaury".

Stanowisko okazało się na tyle bogate, że do jego badania niezbędne było stworzenie międzynarodowego zespołu, kierowanego przez dr. Adriana Kina. W jego skład weszli: dr Błażej Błażejowski z Instytutu Paleobiologii PAN, prof. Michał Gruszczyński (zmarły w końcu 2011 roku) ze Stowarzyszenia Przyjaciół Nauk o Ziemi "Phacops", dr David Martill ze School of Earth and Environmental Sciences Uniwersytetu w Portsmouth, dr Günter Bechly ze Staatliches Museum für Naturkunde Stuttgart i dr Jim Marshall ze School of Environmental Sciences Uniwersytetu w Liverpoolu. Efektem prac naukowców jest publikacja w prestiżowym periodyku "Lethaia".

Prace badawcze w kamieniołomie koło Opoczna prowadzone są od 7 lat bez udziału środków budżetowych – naukowcy wykonują je wyłącznie dzięki pieniądzom własnym i donatorów. Jak podkreślają, ich obecny sukces jest też w dużej mierze zasługą bardzo profesjonalnej i życzliwej pomocy właściciela kamieniołomu, w którym cały czas jest prowadzone wydobycie. Dzięki tym pracom górniczym, naukowcy nie muszą sprowadzać i opłacać drogiego sprzętu do zdejmowania warstw wierzchnich odkrywki.
Pieniądze na wieloletnie badania są jednak konieczne, stąd po raz pierwszy zespół będzie występował o grant, chce tez zdobywać środki poprzez sprzedaż prawa do nazw odkrywanych szczątków wymarłych gatunków.

Od zasilenia budżetowego badań zależeć będzie tez ich zakres: np. paleoklimatolodzy spodziewają się po badaniach tego miejsca poznać klimat w końcu okresu jurajskiego. Jak podkreślają – jest to mało zbadany, a bardzo ciekawy okres historii Ziemi, kiedy szybko następowały zmiany klimatyczne. (al)

Autor: Anna Leszkowska

Opublikowano: 24 wrzesień 2025

Odsłon: 225

Ludzie, którzy dorastają z robotami, mogą rozwinąć wobec nich uczucia i stracić umiejętności społeczne, twierdzą uczestnicy WEF „Summer Davos”(czerwiec 2025)

Czy tak bardzo zwiążemy się z technologią, że stanie się ona częścią nas, a my zatracimy się i zapomnimy, co to znaczy być człowiekiem?
Im wcześniej ludzie wchodzą w interakcję z robotami, tym szybciej rozwijają wobec nich uczucia i tracą zdolność do socjalizacji z innymi ludźmi, zgodnie z dyskusją na dorocznym spotkaniu Nowych Mistrzów (AMNC) Światowego Forum Ekonomicznego (WEF), znanym również jako „Letnie Davos” w Tianjin w Chinach.

W swoim wystąpieniu podczas sesji „ Roboty społeczne i ja ” Chang Dong-Seon, założyciel Future Explorer Society, wyjaśnił, że dzieci dorastające z robotami mogą nie być w stanie odróżnić maszyn od innych ludzi, ponieważ brakuje im sygnałów społecznych, które by to umożliwiały.
„Jeśli przyjrzysz się badaniom młodych ludzi, nie rozróżniają oni robotów niebędących ludźmi od ludzi [...] Mogą wierzyć, że naprawdę mają uczucia, okazywać współczucie i postrzegać inne istoty niebędące ludźmi jako ludzi”.
W tym scenariuszu nieustannej interakcji z maszynami, całe pokolenie mogłoby wykształcić uczucia do robotów, ponieważ mogłoby je przytulać, rozmawiać z nimi i utożsamiać się z nimi.

„Możemy to zaobserwować u dzieci, a nawet u młodszego pokolenia. Jeśli przyjrzymy się badaniom dotyczącym młodych ludzi, nie rozróżniają oni między robotami i ludźmi tak bardzo, jak my [dorośli], ponieważ nie dorastaliśmy z nimi – powiedział Dong-Seon. - Jednak młodsze pokolenie może uważać, że naprawdę ma uczucia, okazuje współczucie i postrzega inne istoty niebędące ludźmi jako ludzi ”.

Ale nie tylko młodzi ludzie odczują skutki życia w otoczeniu robotów.
W swoim drugim scenariuszu Dong-Seon mówi, że im częściej wchodzimy w interakcje z robotami w ciągu naszego życia, tym bardziej możemy utracić zdolność do normalnej interakcji z innymi ludźmi, ponieważ nasz mózg zostanie przeprogramowany tak, aby traktować innych ludzi jak maszyny.

„Kiedy jesteś odizolowany i nie masz kontaktu z innymi ludźmi, z czasem twój mózg traci zdolność odczytywania sygnałów społecznych od innych ludzi […] Kiedy wchodzisz w interakcję z robotami, wiele osób zauważa, że możesz stać się bardzo agresywny i znęcać się nad nimi […] i że nieludzkie zachowanie może zostać przeniesione na osoby, z którymi wchodzisz w interakcję .”

„ Jeśli mamy do czynienia z AI w naszych małych mieszkaniach i rozmawiamy tylko z AI i nie wchodzimy w interakcje z innymi ludźmi, co dzieje się w naszych mózgach? ” zastanawiał się Dong-Seon.
„ W Trends in Cognitive Science opublikowano interesujące badanie . Mówi ono, że obszar PSTS — sieć społeczna w naszym mózgu — kurczy się i jest mniej połączeń, co oznacza, że jeśli jesteś odizolowany i nie wchodzisz w interakcje z innymi ludźmi, z czasem tracisz zdolność odczytywania społecznych sygnałów innych ludzi. Oznacza to, że następnym razem, gdy spotkasz człowieka, możesz zauważyć wielkość jego oczu, sposób, w jaki wygląda, sposób, w jaki mówi, i możesz pomyśleć: „Och! Nie wiem, jak wchodzić w interakcje z ludźmi; wolę roboty; wolę AI. To jest o wiele lepsze; to idealnie do mnie pasuje” i rozwiniesz inny sposób interakcji, który jest bardziej ograniczony, ale z czasem może stać się nowym sposobem interakcji, który ludzie będą preferować .

„ Ale istnieje tu też pewne niebezpieczeństwo, ponieważ wiele osób widzi, że wchodząc w interakcję z robotami, możesz stać się bardzo agresywny i znęcać się nad nimi, a kiedy wiesz, że druga istota nie jest człowiekiem, sposób, w jaki wchodzisz w interakcję, ulega zmianie .
„Problem polega jednak na tym, że czasami mózg musi oddziaływać zarówno na ludzi, jak i na istoty nieludzkie, a w związku z tym można utracić zdolność rozróżniania tych dwóch rzeczy — co oznacza, że działania nieludzkie mogą być również przenoszone na ludzi podczas interakcji z nimi”.
„Zorientowane na relacje AI rywalizują jako przyjaciele, koledzy i mentorzy, podczas gdy zorientowane romantycznie AI rywalizują o miłość. Rywalizacja o miłość ma potencjalnie etyczne konsekwencje, ponieważ może zakłócić nasze najbliższe ludzkie relacje”.

W numerze czasopisma Trends in Cognitive Science z czerwca 2025 r . znajduje się artykuł zatytułowany „Sztuczna intymność: problemy etyczne romansu ze sztuczną inteligencją ”, który zawiera konkluzje zgodne ze stwierdzeniami Dong-Seona:
„W miarę jak sztuczna inteligencja staje się coraz bardziej postrzegana jako istoty myślące i idealni partnerzy w związkach, niektórzy ludzie wolą związki z AI od związków z ludźmi”.
Badanie ostrzega również: „Sztuczna inteligencja może być również wykorzystywana przez ludzi do manipulowania innymi. Relacyjne sztuczne inteligencje mogą być wykorzystywane przez prywatne firmy, państwa zbójeckie lub cyberhakerów, aby początkowo zapewnić towarzystwo i wciągnąć ludzi w intymne relacje, a następnie wprowadzić ich w błąd, źle się zachowywać lub w inny sposób wykorzystywać ”.

Aby robot mógł rozwinąć prawdziwą inteligencję, konieczny jest rozbudowany model zachowań lub cyfrowy bliźniak całego świata. Po przeszkoleniu robota za pomocą tych modeli i bliźniaków, teoretycznie będzie on w stanie komunikować się ze światem rzeczywistym w sposób pozornie inteligentny.
„Aby robot był naprawdę inteligentny, trzeba stworzyć model świata, coś w rodzaju cyfrowego bliźniaka całego świata - twierdzi Vanessa Evers, uczestniczka konferencji WEF. - Możemy dodać nadludzkie zdolności, słuchać bicia serca danej osoby lub monitorować jej oddech, aby wykryć stres lub ból. Potrafimy wykryć dominację, agresję i fazy kreatywne — wszystkie te elementy można automatycznie wychwycić”.

Gdyby roboty zostały wyposażone w model świata, stałyby się pozornie „inteligentne” i „społeczne”, co rodzi całą masę pytań filozoficznych i etycznych dotyczących tego, w jaki sposób będziemy wchodzić w interakcje z robotami i w jaki sposób może to zmienić dynamikę naszych interakcji z innymi ludźmi. Na przykład Evers opowiadała, jak w jej laboratorium opracowano inteligentną poduszkę, która potrafi wykrywać ból na podstawie dźwięków wydawanych przez dziecko.
W przyszłości technologia ta może być wykorzystywana w innych urządzeniach i robotach do różnych celów, np. do dekodowania i wykrywania stanów psychicznych i emocjonalnych danej osoby.
„Nie wiemy, jak ludzie będą z tego korzystać. Jest to publicznie dostępne. Oczywiście, każdy może z tego korzystać. Udostępniamy to bezpłatnie. Wtedy nie mamy wpływu na to, jak to jest wykorzystywane ”- podkreśla Vanessa Evers.

Całość materiału pod linkiem: https://sociable.co/government-and-policy/people-robots-feelings-socialize-wef-summer-davos/

Na ten temat powstał film "Wspaniały" świat, który recenzowaliśmy w SN Nr 5/25.

Autor: ANNA LESZKOWSKA

Opublikowano: 26 luty 2013

Odsłon: 3783

>

>

Autor: ANNA LESZKOWSKA

Opublikowano: 29 luty 2012

Odsłon: 3947

Co jest lepsze, co gorsze: intensywny, czasem konfliktowy dialog, wydłużający proces podejmowania decyzji, ale zapewniający jej legitymizację, czy unikanie przez władzę kontaktów z partnerami społecznymi, od zawodowych lobbystów zacząwszy na „zwykłych” obywatelach skończywszy?
Czy kryzys i zaciskanie pasa może być wymówką dla rządu do ograniczania konsultacji społecznych i dostępu do informacji publicznej? A może kryzys to stan wyższej konieczności, w której prawo do reprezentacji interesów musi ustąpić potrzebie twardych działań podejmowanych przez rządzących, w której nie ma miejsca na „pogaduszki” ze społeczeństwem?

O tych i innych kwestiach związanych z lobbingiem, dialogiem społecznym i reprezentowaniem grup interesów w dobie kryzysu dyskutowano 1 lutego 2012 w gronie ekspertów i polityków na seminarium w siedzibie Polskiej Akademii Nauk.

Punktem wyjścia seminarium była prezentacja książki Grupy interesu i lobbing. Polskie doświadczenia w unijnym kontekście wydana w IFiS PAN. Obrady seminarium wykroczyły jednak poza tematykę książki – rozwinięto bowiem tezę, że rozmaite formy artykulacji interesów i lobbing są podstawowymi narzędziami uczestnictwa obywateli w procedurach politycznych demokracji wywodzącymi się z ich konstytucyjnych uprawnień.

Kwestie te nabierają nowego znaczenia w dobie kryzysu gospodarczego i politycznego w Unii Europejskiej oraz spowolnienia rozwoju Polski. Politycy wprowadzają bowiem wiele reform ograniczających uprawnienia socjalne i pracownicze, podwyższających obciążenia fiskalne, zwiększających kontrolę wydatków, itp. Mogą chcieć przy tej okazji „uszczelniać” proces decyzyjny, co już się dzieje. Przejawem tego są m. in. ostatnie kontrowersje wokół konsultacji społecznych, próby ograniczenia dostępu do procesu legislacyjnego, bądź do informacji publicznej. W związku z tym warto się zastanowić, jak w tym warunkach sensownie prezentować interesy obywateli i prowadzić lobbing.(red.)