Recenzje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1333
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało książkę Fransa de Waala – Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości w tłumaczeniu Łukasza Lamży.
Era chciwości za nami, nadchodzi czas empatii – podaje optymistycznie we wstępie do książki autor. Istotne jest bowiem to, co nadaje społeczeństwu jedność i co sprawia, że warto w nim żyć, a nie to, jakie można wydobyć z niego korzyści materialne. Wielkim motywem przewodnim naszych czasów staje się zatem empatia.
A co to ma wspólnego z biologią? Otóż choć na ogół służy ona do uzasadniania egoistycznych celów jednostki, to pokazuje też, że w drodze ewolucji wykształciły się i inne sposoby ich zachowania, pozwalające na tworzenie społeczeństwa, rodzaj kleju – jak to określa Frans de Waal. Jesteśmy bowiem zwierzętami stadnymi, nakierowanymi na współpracę, wyczulonymi na niesprawiedliwość (tak, tak!), czasem podżegającymi do wojny, zwykle jednak miłującymi pokój.
Nie wierzcie więc tym, którzy mówią, że musimy walczyć o przetrwanie, bo taka jest natura. Otóż badania zwierząt wykazały, że wiele z nich przeżywa nie poprzez eliminowanie innych i zagarnięcie ich zasobów, ale dzięki współpracy i dzieleniu się. To jest skuteczna strategia przetrwania gatunków społecznych.
Społeczeństwo, które zasadza się wyłącznie na egoizmie jednostek i siłach rynkowych może przynieść bogactwo najsilniejszym, ale rozpadnie się z braku zaufania do siebie jednostek. Najbardziej solidną podstawą dobra wspólnego jest oświecona interesowność: świadomość, że najłatwiej jest służyć interesom wielu ludzi, jeśli pracujemy na ich rzecz wspólnie.
To empatia, nie egoizm i chciwość, wiąże ze sobą jednostki i sprawia, że mamy pewien interes w dobrobycie innych. Empatia, która nie jest z punktu widzenia biologii i ewolucji żadną romantyczna ideą dla naiwnych, ale najbardziej racjonalną zasadą z punktu widzenia przetrwania gatunku, nie mówiąc już o społeczeństwie.(tm)
Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości, Frans de Waal, Copernicus Center Press, Kraków 2019, wyd. I, s. 380, cena 49,90 zł. Książka dostępna także jako e-book.
- Autor: al
- Odsłon: 2376
Wielkie spekulacje. Teorie i nieudane rewolucje w fizyce i kosmologii - to tytuł książki autorstwa Helge Kragh, w tłumaczeniu Tomasza Lanczewskiego, jaką wydało Wydawnictwo Copernicus Center Press.
Przedmiotem książki – pisze autor – jest pewna klasa teorii fizycznych, których cechą wspólną jest to, że stanowią ambitne próby opisu całej przyrody lub znacznej jej części w zunifikowanej formie. Wiele z tych teorii wzbudzało, bądź nadal wzbudza kontrowersje, szczególnie ze względu na fakt, że dość problematyczną kwestią jest ich związek z empiryczną rzeczywistością.
Innym powodem, dla którego teorie tego rodzaju wydają się kontrowersyjne jest ich redukcyjny charakter. Pośrednio lub bezpośrednio pretendują bowiem do obejmowania całej wiedzy z zakresu innych nauk i zasadniczo czynią je zbędnymi.
Książka nie jest jednak kolejną pracą na temat fascynujących zagadek współczesnej fizyki kwantowej i kosmologii, gdyż bierze ona pod uwagę historyczną perspektywę i dąży do wyjaśnienia teraźniejszości poprzez porównanie jej z przeszłością.
Bowiem wszystkie współczesne koncepcje jak teoria strun, argumenty antropiczne, scenariusze wieloświata oraz spekulacje dotyczące życia w przyszłości są częścią tradycji historycznej, sięgającej daleko wstecz. Intencją autora – jak sam pisze – jest zatem przedstawienie i wyjaśnienie, czym jest nauka, ale nie przy pomocy zawiłych dyskusji filozoficznych dotyczących jej charakteru, ale za pomocą historycznych przykładów. Ze względu na swoja naturę, ten rodzaj nauki zbliża się do granicy między nauką a filozofią lub między fizyką i metafizyką.
To, czego jesteśmy świadkami – i o czym częściowo traktuje ta książka – pisze autor, to nie tylko nowe i zadziwiające teorie fizyczne, ale też szereg powiązanych kontrowersji, które przez pewien czas wzbudzały gorące dyskusje w środowisku fizyków i kosmologów.
Książka składa się z 12 rozdziałów, z których każdy może być traktowany jako analiza przypadku dotycząca teorii lub epizodu w historii nauk fizycznych. Części te są ułożone w porządku chronologicznym, od pierwszej połowy XVII wieku do chwili obecnej, ze szczególnym wyróżnieniem wieku XX.
We wszystkich rozdziałach podejmowana jest kwestia ważnych z historycznego punktu widzenia prób rozszerzenia i ujednolicenia wiedzy fizycznej lub podważenia ortodoksyjnych pojęć fizyki. Widać z nich, że wiele problemów i wyzwań, które stoją przed nowoczesną fizyką fundamentalną jest zaskakująco podobnych do napotkanych przez fizyków w przeszłości.(al.)
Wielkie spekulacje. Teorie i nieudane rewolucje w fizyce i kosmologii, Helge Kragh, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2016, s. 726, cena 99,90 zł (w tym VAT).
- Autor: tm
- Odsłon: 2345
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało książkę będącą zapisem rozmowy Sebastiana T. Kołodziejczyka, Jacka Prusaka i Jolanty Workowskiej z prof. Janem Woleńskim pod tytułem – JAn Woleński – wierzę w to, co potrafię zrozumieć.
Autorzy wywiadów – jak piszą we wstępie do książki – patrzyli na wybitnego filozofa i logika z trzech różnych perspektyw: intymnej, kontemplacyjnej i dyskursywnej, ale też i na różne sposoby prowadzili rozmowę z uwagi na zawody, jakie wykonują (dziennikarka, filozof, psycholog).
Książka tym samym składa się z trzech części: Nic, co ludzkie, nie jest mi obce, Misja: filozofia, Pasje i obsesje. Prof. Woleński wraca w tych rozmowach pamięcią do czasów Polski powojennej, opowiada o mechanizmach funkcjonowania starego systemu, mierzy się z próbą jego etycznej oceny, rewiduje swoje postawy sprzed lat. Nie stroni też od zaskakujących wyznań, dystansując się do samego siebie. A w Posłowiu tak ocenia efekt tych rozmów: „dzięki nim miałem okazję przyjrzeć się samemu sobie i kolejom swego losu. Wiele rzeczy sobie przypomniałem i wiele zrozumiałem”. (tm)
JAn Woleński – wierzę w to, co potrafię zrozumieć., Sebastian T. Kołodziejczyk, Jacek Prusak, Jolanta Workowska, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2014, s.238, cena 39,90 zł.