Nauka i sztuka (el)
- Autor: red.
- Odsłon: 4244
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 278
Do 18.01.26 w Muzeum Narodowym w Poznaniu można będzie oglądać wystawę pn. „Ukryte znaczenia. Motyw wnętrz w sztuce polskiej od XIX do XXI wieku”.
Muzeum zaprasza tą wystawą do najpiękniejszych salonów, gabinetów, buduarów, jadalni czy dziecięcych pokoi, stworzonych na przestrzeni różnych epok – od biedermeieru i realizmu do współczesności – przez wybitnych polskich artystów.
Na wystawie pokazano ponad 130 obrazów pędzla: Aleksandra Gierymskiego, Józefa Mehoffera, Konrada Krzyżanowskiego, Wojciecha Weissa, Tytusa Czyżewskiego, Józefa Czapskiego, Jerzego Nowosielskiego, Jarosława
Modzelewskiego, Wilhelma Sasnala. W obrazach powracają motywy otwartych okien, uchylonych drzwi czy luster, będące metaforami przejścia, skłaniające do refleksji i introspekcji.
Wystawę otwiera sztuka Młodej Polski, niezwykle bogata w metafory. W obrazach Konrada Krzyżanowskiego, Józefa Mehoffera, Ferdynanda Ruszczyca i Wojciecha Weissa pojawiają się przepełnione (typowym dla epoki) symbolizmem motywy pustego wnętrza, otwartego okna czy drzwi.
W epoce biedermeieru malarstwo ukazuje przemiany społeczne: oddzielenie przestrzeni prywatnej od zawodowej oraz stopniowe wyodrębnianie mieszkania jako intymnego świata codzienności. Wnętrze staje się zarówno azylem, jak i manifestacją stylu życia mieszkańców. Popularne są portrety we wnętrzach, które pełnią rolę opowieści o tożsamości przedstawianych postaci – ich statusie, aspiracjach i wartościach.
Szczególne znaczenie mają obrazy wnętrz chłopskich izb, w których nędzne wyposażenie jest obrazową interpretacją problemów społecznych.
Kształt XX-wiecznej nowoczesności odbija się we wnętrzach malarstwa Pronaszki, Czyżewskiego i Czapskiego. Artyści porzucają tradycyjne hierarchie obrazu. Pierwszy plan i tło zyskują równorzędne znaczenie, a wnętrze staje się polem formalnych eksperymentów.
W nurcie formizmu i futuryzmu powstają dynamiczne kompozycje, w których kształty, geometria i kolor tworzą nowoczesną wizję przestrzeni – zrywa się z realizmem na rzecz ekspresji i konstrukcji.
W malarstwie współczesnym motyw wnętrza powraca w nowych kontekstach, stając się wehikułem artystycznego eksperymentu. Jest areną zderzenia tego co prywatne z publicznym. Stanowi tło malarskich wypowiedzi, dotyczących przeszłości, traumy (np. w obrazach Wilhelma Sasnala), kultury popularnej.Jest też polem sztuki konceptualnej (u Jarosława Kozłowskiego).
Artyści koncentrują się na wybranych motywach, fragmentach wnętrza (np. Barbara Skąpska), tworząc abstrakcyjne kompozycje (obrazy Jacka Sienickiego czy Andrzeja Strumiłły). Poddają je doświadczeniom związanym z percepcją (jak Zbigniew Rogalski).
Kuratorki: dr Maria Gołąb, dr Agnieszka Skalska
Kierownik projektu - Karina Adamska
Więcej - https://mnp.art.pl/wystawy-i-wydarzenia
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 15
Do 11.01.26 w BWA w Zielonej Górze trwa wystawa grupy artystów Kościoła Nihilistów pn. Mowa Plutarcha.

"Mowa Plutarcha" to kolejna wystawa założycielskiego kwartetu wrocławskiej grupy artystycznej Kościół Nihilistów* (Justyna Baśnik, Paweł Baśnik, Nikita Krzyżanowska, Jędrzej Sierpiński). Jest ona próbą zwrócenia większej uwagi na tematykę praw zwierząt, stanowiącą wciąż marginalne miejsce we współczesnym dyskursie artystycznym. Prezentowane prace opowiadają o międzygatunkowej empatii, sięgającej genezą do antycznych idei wegetarianizmu.
Tym razem oprócz nowych realizacji malarskich, w przestrzeni wystawy upubliczniony został film kostiumowy, którego fabuła nawiązuje do traktatu napisanego w I wieku n.e. przez Plutarcha z Cheronei. Jest to jeden z najstarszych tekstów etycznych przekraczających granice gatunkowe, nie oparty na dogmatach religijnych, lecz argumentacji niezwykle zbieżnej z aktualnymi postulatami aktywizmu prozwierzęcego.
Obsada aktorska składająca się z zaprzyjaźnionych z kolektywem osób artystycznych, w tym związanych z wrocławską Akademią Teatralną, odwzoruje tytułową mowę w oparciu o tekst źródłowy jaki stanowi polski przekład historyka Damiana Miszczyńskiego. Reżyseria jest efektem wspólnej pracy Justyny i Pawła Baśnik, oraz związanej z kolektywem reżyserki Marty Bratuś. W rolę główną wcielił się Dariusz Lech.
Wsparcia realizacji projektu udzieliły: Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego, Opera Wrocławska oraz 66P - Subiektywna Instytucja Kultury.
Więcej - https://bwazg.pl/2368-kosciol-nihilistow-21-11-2025-11-01-2026
*O grupie artystycznej Kościół nihilistów pisaliśmy w SN 12/23 - Kościół Nihilistów w Toruniu
- Autor: red.
- Odsłon: 4481

